Peningamál - 01.05.2000, Qupperneq 17

16 PENINGAMÁL 2000/2
Aðgerðir í peningamálum í febrúar
Vikmörk gengisins frá miðgengi voru víkkuð 14.
febrúar síðastliðinn um 3 prósentustig í báðar áttir, úr
±6% í ±9%. Eldri vikmörk voru að mati Seðlabank-
ans farin að hamla frekari styrkingu á gengi krónunn-
ar þar sem gengisvísitala var komin nálægt neðri
mörkum. Um leið og vikmörkin voru víkkuð
hækkaði Seðlabankinn stýrivexti sína um 0,3 pró-
sentustig, í 10,1%, en í janúar voru þeir hækkaðir um
0,8 prósentustig. Með hækkun vaxta hér eykst, að
öðru óbreyttu, munur á milli vaxta hér og erlendis,
sem ýtir undir frekari styrkingu krónunnar. Aukinn
fjármagnskostnaður ætti jafnframt að draga úr láns-
fjáreftirspurn þegar til lengdar lætur og þar með úr
þeirri eftirspurn sem átt hefur þátt í vaxandi verð-
bólgu hér á landi. Hærra gengi krónunnar leiðir til
þess að verð innflutnings lækkar og dregur á þann
hátt úr verðbólgu. Með aðgerðum sínum lagði Seðla-
bankinn áherslu á að brýnt væri að draga úr verð-
bólgu og tryggja stöðugleika til frambúðar.
Hærri vextir hér en erlendis hafa styrkt gengi krón-
unnar…
Munur þriggja mánaða peningamarkaðsvaxta hér á
landi og erlendis veginna með viðskiptavog var að
meðaltali um 5,4 prósentustig í janúar en var síðustu
þrjá mánuði nærri 5,7 prósentustigum. Gengi krón-
unnar styrktist í kjölfar aðgerða Seðlabankans í
febrúar. Gengi krónunnar hækkaði strax, fór í um 6%
yfir miðgildi vikmarkanna. Síðan gekk styrking
krónunnar aðeins til baka og var gengið á bilinu 5,4
Fjármálamarkaðir og aðgerðir Seðlabankans1
Háir vextir hafa stuðlað að styrkingu krónunnar
1. Mánaðartölur í þessari grein miðast við lok mars 2000 en daglegar tölur
ná fram til 25. apríl 2000.
Gengi krónunnar hefur styrkst eftir víkkun vikmarka gengisins og hækkun Seðlabankavaxta í febrúar og
hefur krónan ekki verið sterkari en nú frá því að gengi hennar var fellt 28. júní 1993. Örlítið hefur
dregið úr vaxtamun við útlönd vegna vaxtahækkana erlendis að undanförnu. Hann er hins vegar enn
mikill og meginskýring á háu gengi krónunnar ásamt væntingum um áframhaldandi stöðugleika.
Viðskipti á gjaldeyris- og krónumarkaði hafa farið vaxandi á árinu en viðskipti með ríkisvíxla dregist
saman. Ávöxtun helstu markflokka ríkistryggðra verðbréfa hækkaði verulega í mars og apríl. Hækkunin
varð mest á spariskírteinum, um allt að 0,9 prósentustigum, en hækkun ávöxtunar húsbréfa var allt að
0,6 prósentustigum. Verulegar sveiflur hafa verið á verði hlutabréfa á árinu eftir næstum samfellt
hækkunarskeið frá því í október 1998.
1. Prósentustig
1999 2000
Mynd 1
3 mán. peningamarkaðsvextir hér og erlendis
frá ársbyrjun 1999
J F M A M J J Á S O N D J F M A
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
%
Vaxtamunur ísl. og erl.
ríkisvíxla
3 mán. ríkisvíxlar, Ísland
3 mán. erl. ríkisvíxlar
(viðsk.vegnir vextir)
Munur ísl. og erl. milli-
bankavaxta
1
1