Málfregnir - 01.05.1987, Page 15

Þrjú nefndarálit
Vorið 1984 var samþykkt á Alþingi þings-
ályktun um framburðarkennslu og mál-
vöndun og hljóðar svo:
Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni
að hlutast til um að í ríkisfjölmiðlum
og í grunnskólanámi verði aukin rækt
lögð við málvöndun og kennslu í
framburði íslenskrar tungu.
í samræmi við þessa þingsályktun
skipaði þáverandi menntamálaráðherra,
Ragnhildur Helgadóttir, tvær nefndir
(1984 og 1985) sem áttu báðar að gera
tillögur um málvöndun og framburðar-
kennslu, önnur í ríkisfjölmiðlum, hin í
grunnskólum. Pegar Sverrir Hermanns-
son var tekinn við embætti menntamála-
ráðherra skipaði hann sérstaka mál-
nefnd (1986) til að sinna tilteknum verk-
efnum. Allar þessar nefndir hafa nú
lokið störfum, og verður sagt nánara frá
þeim hér á eftir. Loks er birt umsögn
íslenskrar málnefndar um álitsgerð
tveggja þeirra.
Málvöndun og framburðarkennsla í fjölmiðlum
Nefndin sem fékk það verkefni að gera
tillögur um málvöndun og kennslu í
framburði íslenskrar tungu í ríkisfjöl-
miðlum var skipuð þremur mönnum.
Peir voru: Árni Böðvarsson, málfars-
ráðunautur Ríkisútvarpsins, formaöur,
Guðmundur Ingi Kristjánsson dagskrár-
fulltrúi og Guðmundur B. Kristmunds-
son námsstjóri. Nefndin lauk störfum
16. nóvember 1984. Álitsgerð hennar
nefnist „Málvöndun og kennsla í fram-
burði íslenskrar tungu í ríkisfjölmiðlum.
Nefndarálit" (Menntamálaráðuneytið,
nóvember 1984), 12 síður fjölritaðar,
auk kápu.
í álitsgerðinni er að finna tillögur um
fræðslu starfsfólks, tillögur um fræðslu-
efni og dæmi um slíkt efni. í inngangi
segja nefndarmenn að tillögur þeirra
stefni að því:
1) að efla þau viðhorf almennings að
telja vandað íslenskt mál óhjákvæmi-
legan þátt í kurteislegri umgengni
og sjálfsagðan hluta umhverfisins,
2) að beita í ríkisfjölmiðlum aukinni og
markvissri fræðslu til málræktar.
3) að allt sem frá ríkisfjölmiðlum kernur
skuli vera til fyrirmyndar um viðeig-
andi málfar.
Hér verður ekki fjölyrt um tillögur
nefndarinnar. Einungis skulu teknar upp
tillögurnar um fræðslu starfsfólks. Þær
eru þannig (bls. 5):
1. Haldin verði tvö námskeið árlega
fyrir starfsfólk þar sem fjallað sé um
orðafar, framburð, orðskipan og
annað það sem að gagni getur komið.
2. Þá sé lausráðnu dagskrárgerðarfólki
séö fyrir nauðsynlegri fræðslu, ann-
aðhvort í formi námskeiða eða ein-
staklingsfræðslu.
3. Fræðslan sé á ábyrgð málfarsráðu-
nautar. Ef slík fræðsla fer fram utan
reglulegs vinnutíma viðkomandi
starfsmanns fái hann greitt sérstak-
lega fyrir tímasóknina.
4. Málfarsráðunautur eða annar sér-
fróður maður sé á fréttastofum Ríkis-
útvarpsins a.m.k. klukkustund fyrir
útsendingu aðalfrétta. Skal hann vera
fréttamönnum til halds og trausts og
lesa yfir handrit.
15