Skírnir - 01.09.1996, Qupperneq 232

478
EIRÍKUR GUÐMUNDSSON
SKÍRNIR
Sigurður Pálsson er afkastamikið ljóðskáld og raunar einn af fáum ís-
lenskum höfundum af sinni kynslóð sem haldið hafa tryggð við ljóðið.5
Á meðan ýmsir aðrir höfundar sem gáfu út sínar fyrstu ljóðabækur á
svipuðum tíma og Sigurður hafa sinnt öðrum greinum skáldskaparins til
jafns við ljóðið eða jafnvel „á kostnað" ljóðsins - höfundar á borð við
Þórarin Eldjárn, Steinunni Sigurðardóttur og Pétur Gunnarsson - hefur
hann haldið áfram að senda frá sér ljóðabækur með tiltölulega jöfnu
millibili allt frá því að fyrsta bók hans, Ljóð vega salt, kom út fyrir tutt-
ugu og einu ári. Sú áttunda í röðinni, Ljóðlínuskip, kom út fyrir jólin
1995 og er ein og sér tilefni til umfjöllunar um skáldskap Sigurðar þótt
hér sé sú leið valin að leggja allar ljóðabækurnar undir og bregðast við
þeim sem einum en um leið margbrotnum merkingarheimi.
Fá íslensk ljóðskáld hafa með jafn skipulegum hætti og Sigurður leit-
ast við að gera höfundarverk sitt að einni samhangandi heild. Byggingu
og efnistökum ljóðabóka hans svipar á vissan hátt saman um leið og ein-
stakar bækur rísa undir nafni sem sjálfstæð hugverk. I margræðum titl-
um þeirra felst einnig níðsterkt bindiefni en í þeim er ávallt vísað annars
vegar til ljóðsins - ljóðið og tilurð þess er einmitt eitt af meginyrkisefn-
um skáldsins - og hins vegar til hugmynda sem liggja hugsun og mynd-
máli hverrar bókar að vissu marki til grundvallar. Bækur hans eru að
þessu leyti líkar vönduðum tímaritum þar sem formgerð og efnistök
halda sér og hægt er að ganga að ákveðinni sýn eða afstöðu til veruleik-
ans vísri. Af þessu leiðir að þróun hans sem ljóðskálds einkennist ekki af
stökkum eða rofum, hvorki hvað varðar ljóðmálið sjálft né yrkisefni.
Hún líkist fremur ferli íþróttamanns sem bætir árangur sinn í kasti eða
stökki smám saman; einfaldast væri að tala um þroska í þessu samhengi
og benda á nokkur galsakennd ljóð fyrstu bókarinnar og fágaðri ljóð í
lokahluta þeirrar nýjustu því til stuðnings. Þótt í slíkri túlkun felist
nokkur einföldun er engu að síður óhætt að slá því föstu að hugmynda-
fræði ljóðanna eflist eftir því sem líður á ferilinn, einkum í Ljóðlínu-bók-
unum tveimur. Vegasaltið vísar vissulega til þeirrar stórkostlegu leikgleði
sem einkennir ljóð fyrstu bókarinnar en það liggur hugsun hennar og
myndmáli þó ekki til grundvallar, enda er hún ekki jafnformföst og
seinni bækur Sigurðar. Nýjasta bókin býr til að mynda nánast yfir „vís-
indalegu" skipuiagi þar sem fjöldi ljóða í hverjum kafla er ávallt sá sami
og staða kaflans í bókinni segir til um: eitt ljóð í þeim fyrsta, tvö í öðr-
um, þrjú í þeim þriðja og svo framvegis. Kaflarnir átta samsvara sömu-
leiðis stöðu bókarinnar sem þeirrar áttundu í höfundarverkinu. Um er
að ræða stigmagnandi formgerð þar sem ljóðaflokkarnir mynda eina öfl-
uga heild.
5 Sigurður hefur þó vissulega lagt fyrir sig leikritun og þýðingar; skrifað leik-
verk bæði fyrir sjónvarp og svið.