Jökull


Jökull - 01.12.1986, Blaðsíða 5

Jökull - 01.12.1986, Blaðsíða 5
(1975) showed that the low-temperature activity in the eastern part of Árnessýsla represented three major systems. One of them covers the geothermal activity in Upper-Árnessýsla (Laugardalur and Biskupstung- ur). According to Árnason (1976) the recharge area jies to the north in the mountainous area of the ad- jacent volcanic zone. One high-tempeature field, the Geysir field, is located in Upper-Árnessýsla on the outskirts of the volcanic zone. Chemical geotherm- ometry and mixing models indicate subsurface tem- peratures of 260°C (Arnórsson 1985). geological leatures The geothermal systems in Reykholtsdalur and Upper-Árnessýsla are located on either side of the northern half of the Reykjanes-Langjökull volcanic zone (fig. 1)5 here termed the Thingvellir-Langjökull zone (TL-zone). As defined here, the TL-zone stretches from Lake.Thingvallavatn in the south to the northern end of the Langjökull ice sheet. The rocks exposed on the surface in Reykholtsdalur are Tertiary flood basalts, 4 — 5 million years old. In Upper-Árnessýsla the rocks are Upper-Quaternary, sub-glacial hyaloclastites and pillow lavas and inter- glacial basalt lavas. Minor outcrops of acid volcanics occur in the vicinity of the Geysir geothermal field. The main zone of volcanism and rifting in Iceland shifted from Snæfellsnes to the position of the TL-zone 6 — 7 Mya (Jóhannesson 1980, Óskarsson et al- 1985). Lava flows originating in the TL-zone rest unconformably upon the flood basalts belonging to the older Snæfellsnes zone. The Hredavatn sediments, located about 10 km northwest of the Reykholtsdalur field, separate the two flood basalt sequences. Dilation in the TL-zone is vanishing conjuncture with the propagation of the eastern volcanic zone in southern Iceland (Óskarsson et al. 1985). Fissuring is still active in the southern extreme of the TL-zone but it seems to have terminated in the northern part. Volcanic activity has been relatively limited within the TL-zone during post-glacial times. The total number of eruptions, or more precisely lava fields, is eleven. The latest eruption occurred about 1200 years ago and formed Hallmundarhraun (Sœmundsson 1966). In late Quaternary times several volcanic erup- tions have occurred outside the TL-zone proper as mdicated by young volcanic edifices resting uncon- formably upon older volcanics. Eruptions of this type have, for example, formed Hvalfell, Kvígindisfell and Reydarfell (fig.2). Normal faults with downthrow of hundreds of Fig. 1. Location of high-temperature geothermal fields in Iceland and distribution of low-temperature activity in Borgarfjörður and the Southern Lowlands (based on Sœmundsson and Fridleifsson 1980). Loca- tions of the Reykholtsdalur and Upper-Árnessýsla geothermal systems within these areas are indicated. Figures for stored heat (in the uppermost 3 km) in high-temperature fields are from Pálmason (1980). — Staðsetning háhitasvœða á íslandi og útbreiðsla lág- hita í Borgarfirði og á Suðurlandsundirlendi (byggt á gögnum frq Kristjáni Sœmundssyni og Ingvari B. Friðleifssyni 1980). Sýnd er sérstaklega lega jarðhita- kerfanna í Reykholtsdal og í ofanverðri Árnessýslu. Tölur um varmaforða (í efstu 3 km) í háhitasvœðun- um eru fengnar frá Guðmundi Pálmasyni (1980). meters towards east occur near the western margin of the TL-zone (Kjartansson 1943, Scemundsson 1967, Jóhannesson 1980). The sagging of the volcanic zone as indicated by these normal faults and the young vol- canism outside the zone could be explained by dis- placement of material — magma — from underneath the volcanic zone and into the older rocks flanking it. Pálmason (1971, 1973) observed anomalously high heat flow near the Reykjanes-Langjökull volcanic zone in SW-Iceland; thermal gradients in shallow holes were in the range 129 — 1657km. His data and later data which fall within the same range (Sœ- mundsson and Fridleifsson (1980) cover an area on both sides of the southern half of the TL-zone and for some 20 — 30 km farther south. High heat flows like those observed on both sides of the volcanic zone in SW-Iceland do not occur around the eastern volcanic zone. Pálmason (1973) explained these observations 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.