Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1960, Qupperneq 26

24
Manntalið 1703
Skaftafellssýslu, 21%. Það var tiltölulega minna um niðursetninga í öllum sýsl-
unum vestanlands (Hnappadalssýsla—Norður-ísafjarðarsýsla) heldur en í norður-
sýslunum. Minnst var um niðursetninga í Norður-ísafjarðarsýslu, aðeins 3% af
íbúunum. í 4 lxreppum voru engir niðursetningar (Auðkúluhreppi í ísafjarðar-
sýslu, Trékyllisvík í Strandasýslu, Þorkelshólshreppi í Húnavatnssýslu og Grímsey),
og í 15 hreppum var tala niðursetninga lægri en 5%, og voru þeir hreppar allir
vestan- og norðanlands (frá Hnappadalssýslu til Þingeyjarsýslu). Hins vegar var
tala niðursetninga hærri en 20% í 20 hreppum, öllum á Austur- og Suðurlandi.
Tiltölulega hæst var hún í Mjóafjarðarhreppi, 33% eða þriðjungur af íbúatölunni,
þar næst í Vallnahreppi 27%, og í Fljótsdalshreppi og Kleifahreppi í Skaftafells-
sýslu, 26%. í þessum 4 hreppum var þannig meir en */4 íbúanna niðursetningar.
Manntalið her ekki með sér, að mikið liaíi kveðið að því, að fólki hafi verið
haldið við búskap með sveitarstyrk. Slíkir þurfamenn með skylduliði sínu, sem
taldir eru í manntalinu, ná ekki af tölu niðursetninga, og það er varla ncma
í 3 sýslum, Austur-Skaftafellssýslu, Snæfellsnessýslu og Árnessýslu, sem nokkuð
verulega ber á þessu. í þessum þrem sýslum voru 2/3 þess fólks, sem talið hefur
verið með svcitarstyrk, og í Austur-Skaftafellssýslu verður þetta til að liækka
þurfamannatöluna úr rúml. ]/5 íbúanna upp í rúml. x/3.
Um þessa styrkþega gegnir sama máli sem um niðursetninga, að meira er um
þá á Austur- og Suðurlandi heldur en á Vestur- og Norðurlandi. Aftur á móti er
öðru máli að gegna um ílakkarana. Þeir eru miklu fleiri vestan- og norðanlands
heldur en sunnanlands. Þeir virðast frekar hafa sótt í þau héruð, þar sem sveitar-
þyngslin voru minni.
í töflu V (bls. 50) er tilgreindur aldur niðursetninga og flakkara í 5 ára aldurs-
flokkum. Helmingur niðursetninganna hefur verið innan við tvítugsaldur, þriðj-
ungurinn milli tvítugs og sextugs, en aðeins J/7 yfir sextugt. Eftirfarandi yfirht
sýnir, hve niðursetningar hafa verið mikill hluti af hverjum 5 ára aldursflokki:
0—4 .................... 4,5
5—9 ..................... 18,2
10—14 .................... 23,9
15—19 .................... 21,1
20—24 .................... 11,0
25—29 ................... 5,1
30—34 ................... 4,5
35—39 ................... 5,1
40—44 ................... 7,3
45—49 ................... 9,7
50—54 .................... 11,5
55—59 .................. 15,5
60—64 .................. 22,6
65—69 .................. 22,0
70—74 .................. 24,7
75—79 .................. 32,2
80—84 .................. 32,8
85—89 .................. 44,7
90—94 .................. 47,2
95—99 .................. 18,7
Á öllum aldri 13,5
í yngstu aldursflokkunum, innan 5 ára, er lítið um niðursetninga, innan við
5%, en það er athyglisvert, hve mikill liluti barna og unglinga, frá 5 ára og upp
að tvítugu, liefur verið niðursetningar. Það er meira en x/5 af öllum unglingum frá
10—19 ára aldri og jafnvel nærri 24% af unglingum 10—14 ára. Bendir það til
þess, að mjög algengt liafi verið, að barnaheimili hafi flosnað upp og börnin farið
á sveitina. Eftir tvítugt lækkar hlutfallstalan mjög ört og er ekki nema um 5%
frá 25 ára aldri og upp að fertugu, en síðan fer liún aftur hækkandi, og þegar komið
er yfir sextugt, er hún aftur orðin rúml. %. Heldur liún svo áfram að hækka, allt
upp í næstum helming við níræðisaldur.