Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1913, Blaðsíða 15

Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1913, Blaðsíða 15
XIII Árið 965 (fcUlardálksáætlunin) 60000 — 1096 (Bændalal Gizurar biskups þcirra cr pingrararkaupi áttu að gegna) 77520 — 1311 (skattbændatal sama ár) 72Í28 1402 kemur »Svarli dauði« og með honum ákallegur manndauði, sem líkleg- ast hefur kostað þriðja livert mannsbarn á landinu Iílið. í strjálbygðu landi fellur færra fólk í drepsóttum, en þar sem þjett- býlið er. Hafi fólksfjöldinn verið 72000 manns 1402, eða litið meira, er liklegt að »fyrri plágan« hafi komið mannfjöldanum hjer niður fyrir 50000 manns, og að »síð- ari plágan« árin 1492—95, sem var skæð bólusótt, hafi lelt annað eins og hin fyrri. Eftir 1670 vita menn oft með nákvæmni, hve margt fólk hefur verið á landinu. Milli 1670—80 hefur manntal Þorleifs lögmanns Korlssonar farið fram, þótt handrit af því sje ekki til svo menn viti. Hannes biskup Finnsson sýnir fram á að það komi mjög vel heim við mann- talið 1703. I5ó er það fólksfjöldinn einn sem það gjörir. Heimilatalan sýnist ann- aðhvort liafa verið of lág hjá lögmann- inum, eða þá að Jón sýslumaður Jak- obsson liefur ekki inunað hana cins ná- kvæmlega og fólksfjöldann. Ilcimilalalan hefði ált að vera nær 7500 en 7000, eða svo sýnist nú. Líklegt er að einhverjum þyki of djúpt tekið í árinni, að kalla manntal þetla áreiðanlegt, því það er skrifað upp eflir minni Jóns sýslumanns. En hvernig er íslendingabók Ara fróða til orðin? Mest af henni er skrifað upp eftir minni eldri manna er söguritarinn hefur lalað við. Mannfjöldi á landinu var 1670—80 (7000 hcimili) lilið yfir 60000 Næst cr manntal þcirra Árna Magnússonar og Páls Vidalins páskanótlina 1703, cn þá voru á landinu 7537 heimili 50444 Næsta manntal eftir þelta gelur Ilannes biskup Finnsson um (Lærd.list.fjelr. 14. h. bls. 114 neðanmáls) og segir að 1750 hafi mannfjöldinn verið á landinu: í Skálholtsbiskupsdæmi........ 36800 og í Hólabiskupsdæmi.......... 13900 5070O I’etla manntal er auðsjáanlega tekið eftir prestaskýrslum af öllu landinu, sem bisk- uparnir hafa látið laka, og Hannes Finns- son telur það áreiðanlegt. Eflir 1750 hefur stjórnin látið taka öll manntölin sem haldin hafa verið og mannfjöldinn verður eftir þeim þessi: Fólkstalið 15. ágúst 1769 46201 1. febrúar 1801 47240 2. fcbrúar 1835 56035 2. nóvembcr 1810 57094 1. fehrúar 1850 59157 1. október 1860 06987 1. októbcr 1870 09763 1. október 1880 72444 1. nóvcmbcr 1890 701427 1. nóvembcr 1901 78470 1. desembcr 1910 85183 Frá 1400 —1800 gengur fólksfjöldinn upp og niður bæði hjer og í öðrum lönd- um. Sóttvarnir voru óþektar þar eins og hjer. Hungurvofan sýndi sig hjá öðrum þjóðum eins og hjer, en kom oftar hjer við. Eflir að samgöngurnar eru komnar í golt horf annars staðar ílýr sá vágestur at bygðu bóli, nema útjaðra slórbæjanna. Göngur gufuskipa til ís- lands hafa haldið matar og vistaskorli hurtu hjeðan frá fyrstn byrjun þeirra, og bingað til, nema hvað þau komust ekki að norðurlandi sumarið 1882. Þólt ís hanni siglingar að norðurlandi getur innlend stjórn bjargað því frá hungur- dauðanum. Með símskeyti má panta
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Hagskýrslur um manntöl

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hagskýrslur um manntöl
https://timarit.is/publication/1171

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.