Iðjuþjálfinn - 01.08.2011, Page 36
36 • IðjuþjálfInn 1/2011
flestir þeirra komu með tillögur eins og sjá
má dæmi um hér:
„Meiri einstaklingsþjónusta, hefði viljað
hitta iðjuþjálfann meira í miðri meðferð, ekki
bara í byrjun og enda.“ „Hitta hann meira og
ræða og skoða málin betur.“
„Meiri tími til föndurs, því það er upp
byggilegt, en maður ekki orðinn nógu
örugg ur til að flytja með sér heim.“ „Tími í
hand verkshóp mætti vera 90 mín.“ „Læra að
elda hollt og rétt.“ „Læra orkusparandi iðju á
mínu heimili og á vinnustað.“ „Vantar hvað
ég geri þegar heim kemur.“
Tæpur helmingur þátttakenda (45%) taldi
sig þurfa áframhaldandi þjónustu iðjuþjálfa.
Það voru einnig 52% þátttakenda sem töldu
frekar eða mjög miklar líkur á að þeir myndu
nýta sér þjónustu iðjuþjálfa á göngudeild
Reykjalundar ef slíkt væri í boði.
Umræður
Niðurstöður könnunarinnar á viðhorfum
skjól stæðinga til þjónustu iðjuþjálfa á Reyk
ja lundi benda til þess að ákveðnir þættir
skjól stæðingsmiðaðrar þjónustu séu hafðir að
leiðarljósi. Skjólstæðingunum er sýnd mikil
virðing og þeir upplifa áhuga og stuðn
ing af hálfu iðjuþjálfanna. Enn fremur er
mikið tillit tekið til þarfa, væntinga og óska
skjól stæðinganna og einnig var í langflestum
til vikum tekið mið af áhugasviði og venjum
þeirra.
Þeir þættir sem þarf að efla tengjast upplý
singagjöf og markmiðssetningu. Í ljós kom að
markmið voru ekki sett með 33% þátttaken
da og 31 þátttakandi af 52 vildi að svo hefði
verið gert. Þetta eru svipaðar vísbendingar
og hafa komið fram í öðrum rannsóknum
sem gerðar hafa verið á þjónustu iðjuþjálfa í
endurhæfingu (Guðrún Pálmadóttir, 2004;
Palmadottir, 2006; Helga K. Gestsdóttir o.fl.,
2005; Lim o.fl., 2007).
Athygli vekur að 70% skjólstæðinga töldu
að þjónusta iðjuþjálfa hefði falið í sér mat á
iðjuvanda, hæfni eða færni. Vekur þetta spur
ningar um hvort tilgangur upplýsingaöflunar
hafi ekki verið útskýrður nægilega vel eða
skjólstæðingum ekki skýrt frá niðurstöðum
mats eða greiningar.
Úr könnuninni má einnig lesa að fræðslu
þætti endurhæfingar séu gerð góð skil en það
þurfi að sinna betur verklegri þjálfun, svo sem
við heimilisstörf, atvinnu og tómstundaiðju.
Þá kom í ljós að fræðsla til aðstandenda hafði
sjaldan verið veitt. Rannsóknir í endurhæfin
gu hafa leitt í ljós að skjólstæðingar vilja að
aðstandendur séu með í ráðum og fái fræðslu
og leiðbeiningar (Anna Dís Guðbergsdóttir
og Rakel Björk Gunnarsdóttir, 2006; Cott,
2004).
Ólíkt því sem fram kom hjá Cott (2004)
þótti skjólstæðingum í þessari rannsókn
íhlutun iðjuþjálfa hafa búið þá mjög eða frekar
vel undir að takast á við daglegt líf eftir útskrift
frá Reykjalundi og margir höfðu einnig fengið
ráðleggingar um hvernig mætti viðhalda þeim
árangri sem hafði náðst. Þetta er í góðu samræ
mi við tilgang og markmið endurhæfingar. Auk
þess töldu margir skjólstæðingar að lífsgæði
þeirra og færni hefði aukist mjög eða frekar
mikið við að fá þjónustu iðjuþjálfa.
Um 40% þátttakenda gáfu til kynna að þeir
hefðu viljað fleiri skipti í iðjuþjálfun. Enn fleiri
eða tæpur helmingur þátttakenda taldi sig þurfa
áframhaldandi þjónustu iðjuþjálfa og rúmlega
helmingur taldi líkur á því að þeir myndu nýta
sér þjónustu iðjuþjálfa á göngudeild Reykja
lundar ef slíkt væri í boði. Af þessu má draga þá
ályktun að spurn sé eftir þjónustu iðjuþjálfa á
göngudeild sem og í samfélaginu. Eins og fram
kom í niðurstöðum Önnu Dísar Guðbergsdót
tur og Rakelar Bjarkar Gunnarsdóttur (2006)
taldi stór hluti þátttakenda eftirfylgd mjög eða
frekar mikilvæga og þriðjungur taldi að þeir he
fðu haft þörf fyrir meiri eftirfylgd en þeir fengu.
Einn tilgangur þjónustukönnunar er að kanna
ánægju skjólstæðinga með veitta þjónustu. Hér
kom í ljós að langflestir þátttakendur (92%)
voru mjög eða frekar ánægðir með þjónustu
iðjuþjálfa. Nokkrir höfðu auk þess tillögur um
Spurningar:
Mjög
mikla/
Mikið/
Vel
Frekar
mikla/
mikið/
vel
Í
meðal-
lagi
Frekar
litlar/
lítið/
illa
Mjög
litlar/
lítið/
illa
Hversu mikla eða litla virðinu sýndi iðjuþjálfinn þér? 83% 11% 6% 0% 0%
Hversu mikinn eða lítinn áhuga/stuðning sýndi iðjuþjálfinn,
„lét sér annt um þig“?
64% 25% 10% 1% 0%
Hversu vel eða illa fannst þér iðjuþjálfinn starfi sínu vaxinn
(hafa nægilega faglega þekkingu)?
83% 11% 3% 1% 0%
Hversu mikla/litla kynningu fékkstu á iðjuþjálfun og hvaða
þýðingu hún gæti haft fyrir þig?
76% 15% 7% 1% 0%
Hversu mikið eða lítið tillit var tekið til þarfa þinna, væntinga
og óska þegar iðjuþjálfunin var skipulögð?
72% 17% 8% 2% 0%
Hversu mikið eða lítið fannst þér iðjuþjálfunin taka mið af
áhugasviði þínu og venjum?
63% 22% 13% 0% 2%
Hversu vel eða illa útskýrði iðjuþjálfinn fyrir þér hvað
iðjuþjálfun fæli í sér og hvaða þýðingu hún gæti haft fyrir
þig?
76% 15% 7% 1% 0%
Hversu miklar/litlar upplýsingar fékkstu um þá þjónustu sem
iðjuþjálfinn veitt þér? (var þér sagt frá tilgangi með mati og
þjálfun, varstu upplýst(ur) um niðurstöður úr mati og hvaða
þýðingu þær höfðu?
33% 37% 17% 5% 7%
Tafla 2. Virðing, viðmót, færni og upplýsingagjöf iðjuþjálfa.
Mynd 2. Útkoma iðjuþjálfunar: Undirbúningur undir
daglegt líf, aukin færni og lífsgæði.
Mynd 3: Ánægja með iðjuþjálfunina.