Skólavarðan - 01.10.2007, Blaðsíða 7

7
KJARAMÁL
SKÓLAVARÐAN 7.TBL. 7. ÁRG. 2007
Fyrir um tveimur árum skrifaði ég um
veikindarétt hér í Skólavörðuna, hversu
mikill hann er m.v. starfsaldur, hvenær
beri að skila vottorðum, hvenær megi
krefjast þeirra og rétt foreldra vegna
veikinda barna yngri en þrettán ára. Nú
er ætlunin að skrifa um hvað gerist þegar
starfsmaður fullnýtir veikindaréttinn og
hverjir eru þá möguleikar hans.
Veikindaréttur
Veikindaréttur miðast við starfsaldur
og verður mest 360 dagar eftir átján
ár í starfi. Laun í veikindum eru þó ekki
greidd lengur en ráðningu er ætlað að
standa. Þegar starfsmaður hefur unnið
hjá sama vinnuveitanda á opinberum
markaði í eitt ár samfellt flytur hann
með sér allan uppsafnaðan veikindarétt
milli vinnuveitenda. Sá sem aldrei hefur
náð að vinna samfellt í eitt ár hjá sama
vinnuveitanda getur aftur á móti ekki flutt
með sér veikindarétt milli vinnuveitenda.
Í fyrstu viku veikinda skal greiða föst
laun og fastar greiðslur, s.s. yfirvinnu,
enda sé um að ræða fyrirfram ákveðinn
vinnutíma. Eftir fyrstu viku veikinda
er að auki greitt meðaltal tilfallandi
yfirvinnustunda. Samkvæmt þessu
fær starfsmaður því greitt í veikindum
föst mánaðarlaun, fasta yfirvinnu og
meðaltal tilfallandi yfirvinnu. Allir dagar
telja í veikindum, líka laugardagar og
sunnudagar, og starfsmenn eiga ekki inni
viðbótarorlofsdaga vegna veikinda í jóla-
og páskafríum, það á eingöngu við um
veikindi í sumarorlofi.
Veikindaréttur fullnýttur
En hvað gerist þegar starfsmaður fullnýtir
veikindaréttinn? Starfsmaður á rétt á að
halda stöðu sinni launalaust jafnlengi
og veikindaréttur varði, þ.e. starfsmaður
með fullan veikindarétt sem hefur verið
á launum í veikindum í 360 daga heldur
stöðunni í aðra 360 daga, launalaust.
Sjúkradagpeningar
Hægt er að sækja um sjúkradagpeninga
hjá Sjúkrasjóði KÍ sem greiðir þá til
sjóðfélaga sem eru í starfi en lenda tíma-
bundið út af launaskrá eða verða fyrir
skerðingu á launum vegna veikinda eða
slysa. Sjúkradagpeningar eru greiddir í
allt að 360 daga, kr. 5.800 á dag miðað
við fullt starf síðastliðna tólf mánuði eða
samkvæmt meðalstarfshlutfalli þann tíma.
Þar eð eitt af skilyrðum þess að geta sótt
um sjúkradagpeninga hjá Sjúkrasjóði er
að ráðningarsambandi sé viðhaldið eftir
að veikindarétti lýkur, er mjög mikilvægt
að starfsmaður nýti rétt sinn til að halda
stöðunni launalaust. Í sérstökum tilvikum
er sjóðsstjórn Sjúkrsjóðs þó heimilt
að greiða sjúkradagpeninga í allt að
sex mánuði eftir að ráðningartímabili
lýkur. Sjúkradagpeningar að viðbættum
örorkulífeyri frá lífeyrissjóðum eða Trygg-
ingastofnun ríkisins geta aldrei orðið hærri
fjárhæð en sem nemur launaskerðingu
sjóðfélaga.
Lausnarlaun
Þegar starfsmaður hefur verið samfellt frá
vinnu vegna veikinda eða slysa launalaust
í jafnlangan tíma og hann átti rétt á að
halda launum í veikindum má leysa hann
frá störfum vegna heilsubrests. Starfsmanni
er þá veitt lausn frá störfum enda votti
læknir að hann sé varanlega óvinnufær og
skal hann fá greidd svokölluð lausnarlaun
sem eru föst laun í þrjá mánuði. Þó skal það
tekið fram að ekki er nauðsynlegt að nýta
sér rétt sinn til að vera launalaus áður en
lausnarlaun eru tekin, starfsmaður getur
því ef læknir vottar farið á lausnarlaun í
beinu framhaldi af veikindarétti.
Örorkulífeyrir
Starfsmaður getur líka átt rétt á að
sækja um örorkulífeyri til síns lífeyris-
sjóðs, annaðhvort jafnframt greiðslu
sjúkradagpeninga og/eða þegar dag-
peningatímabili lýkur. Hjá Lífeyrissjóði
starfsmanna ríkisins eiga sjóðfélagar í
A-deild rétt á örorkulífeyri ef þeir þurfa að
minnka við sig vinnu eða hætta störfum
sökum örorku sem metin er 40% eða
meira og áunnið hafa sér a.m.k. tvö stig.
Sjóðfélagar í B-deild sem þurfa að minnka
við sig vinnu eða hætta störfum sökum
örorku sem metin er 10% eða meira eiga
einnig rétt á örorkulífeyri. Hjá Lífeyrissjóði
starfsmanna sveitarfélaga eiga þeir rétt á
örorkulífeyri í A-deild og S-deild sem þurfa
að minnka við sig vinnu vegna örorku sem
metin er a.m.k. 40% eða meira, hafi þeir
greitt lágmarksiðgjald til sjóðsins og orðið
fyrir tekjuskerðingu vegna örorkunnar.
Um upphæð örorkulífeyris fer samkvæmt
reglum lífeyrissjóðanna.
Aftur til starfa
Komi starfsmaður aftur til starfa að
loknum veikindum þarf hann að skila
svokölluðu starfshæfnisvottorði hafi
hann verið óvinnufær vegna veikinda eða
slysa samfellt í einn mánuð eða lengur.
Starfsmaður má ekki hefja störf að nýju
án þess að læknir votti að heilsa hans leyfi
og krefjast má vottorðs trúnaðarlæknis.
Það er mjög mikilvægt fyrir starfsmann að
skila inn 100% starfshæfnisvottorði enda
byrjar hann ekki að ávinna sér veikindarétt
að nýju nema það sé gert.
Ég vil benda félagsmönnum á að mikil-
vægt er að leita upplýsinga hjá KÍ áður
en til uppsagnar vegna veikinda kemur
svo að réttindum sé ekki fyrirgert með
ótímabærri uppsögn. Ef þið hafið
einhverjar spurningar um þetta eða annað
er ykkur velkomið að hringja til mín í
síma 595 1111 eða senda mér tölvupóst á
netfangið ingibjorg@ki.is
Ingibjörg Úlfarsdóttir
launafulltrúi KÍ
Ingibjörg Úlfarsdóttir
launafulltrúi KÍ
Lj
ó
sm
y
n
d
:
S
te
in
u
n
n
J
ó
n
a
sd
ó
tt
ir
Sjúkradagpeningar, lausnarlaun, örorkulífeyrir.
Veikindaréttur, hvað svo?