Tímarit Máls og menningar - 05.12.2002, Blaðsíða 39
Heimildir
Adams, Percy G.: Travelers and Travel Liars
1660–1800. New York, 1980.
Árni Magnússon: Ferðasaga Árna Magnússonar frá
Geitastekk 1753–1797 samin af honum sjálfum.
Björn K. Þórólfsson bjó til prentunar. Reykjavík,
1945.
Barthes, Roland: Mythologies. Þýdd af Annette
Lavers. London, 1993.
Baudrillard, Jean: Frá eftirlíkingu til eyðimerkur. Rit-
stj. Geir Svansson. Þýdd af Geir Svanssyni, Ólafi
Gíslasyni og Þresti Helgasyni. Reykjavík, 2000.
Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri. Dagbókarblöð frá
1956. Reykjavík, 1979.
Björn K. Þórólfsson: „Formáli“ Ferðasaga Árna
Magnússonar frá Geitastekk 1753–1797 samin af
honum sjálfum. Björn K. Þórólfsson bjó til prent-
unar. Reykjavík, 1945, 5–16.
Gernet, Jacques: Le Monde chinois. 3. útgáfa, end-
urskoðuð og aukin. París, 1990.
Jameson, Fredric. The Political Unconscious. Narrati-
ve as a socially symbolic act. Ithaca & New York,
1981.
Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið. Reykja-
vík, 1964.
Manuel, Frank E. og Fritzie P. Manuel: Utopian
Thought in the Western World. Oxford, 1979.
Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína. Akureyri, 1938.
Purcell, Victor: South and East Asia since 1800.
Cambridge, 1965.
Ragnar Baldursson: Kína. Frá keisaraveldi til komm-
únisma. Reykjavík, 1985.
Said, Edward W.: Orientalism. New York, 1978.
Spence, Jonathan: The Chan´s Great Continent.
China in Western Minds. New York, 1998.
Sumarliði Ísleifsson: Ísland. Framandi land. Reykja-
vík, 1996.
Sverrir Kristjánsson: „Reisubók Ólafs Egilssonar“
Ritsafn 1. Reykjavík, 1981.
Thor Vilhjálmsson: Folda. Þrjár skýrslur. Reykjavík,
1972.
Wesseling, Henk: „Overseas History.“ New Per-
spectives on Historical Writing. Ritstj. Peter
Burke.Oxford, Cambridge, 1991, 67–92.
Tilvísanir
1 Said: Orientalism, 1.
2 Said: Orientalism, 2–3. Þannig bendir Said til
dæmis á að erfitt sé að ræða ástandið í Miðaust-
urlöndum á skýran og hlutlægan hátt þegar þær
hugmyndir séu ríkjandi á Vesturlöndum að Ísrael-
ar séu frelsiselskandi lýðræðissinnar en Arabar
illir og alræðissinnaðir hryðjuverkamenn (Said:
Orientalism, 27).
3 Said: Orientalism, 4–5.
4 Said er hér á sömu braut og Jameson og aðrir
nýmarxistar sem telja að ekkert sé óháð pólitísku,
félagslegu og sögulegu samhengi: „there is not-
hing that is not social and historical.“ (Jameson:
The Political Unconscious, 20)
5 Said: Orientalism, 11–12.
6 Björn Karel Þórólfsson: „Formáli“, 5–6.
7 Björn Karel Þórólfsson: „Formáli“, 8.
8 Björn Karel Þórólfsson: „Formáli“, 15.
9 Adams: Travelers and Travel Liars, 186–7. Dæmi
um fordóma og undarlegar sögur um framandi
þjóðir má sjá í sögum erlendra manna um ferðir til
Íslands, t.d. í ferðasögu Johanns Andersens sem
gaf út ferðasögu sína, Nachrichten von Island,
Grönland und der Strasse Davis árið 1746. Þar
kemur fram að Íslendingar hugsi um fátt annað en
brennivín, ungabörn séu látin sjá um sig sjálf frá
tveggja vikna aldri og ólyktin af fólkinu sé svo mik-
il að maður verði að tala við það utandyra og
standa helst áveðurs við það. Sumarliði Ísleifsson:
Ísland. Framandi land, 73–77.
10 Árni Magnússon: Ferðasaga . . . , 97.
11 Manuel og Manuel: Utopian Thought in the
Western World, 22–23.
12 Sumarliði Ísleifsson: Ísland. Framandi land, 11.
13 Árni Magnússon: Ferðasaga Árna Magnússonar
frá Geitastekk 1753–1797 samin af honum sjálf-
um, 97.
14 Árni Magnússon: Ferðasaga . . . , 98.
15 Árni Magnússon: Ferðasaga . . . , 96.
16 Árni Magnússon: Ferðasaga . . . , 97.
17 Sverrir Kristjánsson („Reisubók Ólafs Egilssonar“,
17) hefur bent á að frásögn Ólafs Egilssonar í
Reisubókinni frá öndverðri 17. öld sé gædd furðu-
lega hlutlægum blæ, og sagt sé frá því sem fyrir
augun ber ýkjulaust og án ofstækis.
18 Wesseling: „Overseas History“, 74.
19 Ragnar Baldursson: Kína, 66.
20 Gernet: Le Monde chinois, 520–21.
21 Gernet: Le Monde chinois, 528.
22 Ragnar Baldursson: Kína, 75, Gernet: Le Monde
chinois, 505.
23 Spence: The Chan´s Great Continent, 103.
24 Ragnar Baldursson: Kína, 75–6, Gernet: Le Monde
chinois, 505–506.
25 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 40.
26 Ragnar Baldursson: Kína, 77, Purcell: South and
East Asia since 1800, 88, Gernet: Le Monde
chinois, 522–23.
27 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 111.
28 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 40.
29 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 130.
30 Ragnar Baldursson: Kína, 141.
31 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 132.
32 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 48.
33 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 67.
34 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 90.
35 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 98.
36 Spence: The Chan´s Great Continent, 187–8.
37 Spence: The Chan´s Great Continent, 191–2.
38 Nefna má sem dæmi bækur eftir Bertolt Brecht,
Edgar Snow, Karl Wittfogel o.fl.
39 Baudrillard: Frá eftirlíkingu til eyðimerkur, 47–9.
40 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 125.
41 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 47.
42 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 108.
43 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 47.
44 Ólafur Ólafsson: 14 ár í Kína, 37.
45 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 48.
46 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 93.
47 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 77.
48 Í eftirmála sínum við Kínaævintýri segir Björn að
það Kínaveldi sem hann og félagar hans heim-
sóttu sé nú horfið. Ævintýri er því réttnefni á bók-
inni. Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 125.
49 Barthes, Roland: Mythologies, 109.
50 Barthes, Roland: Mythologies, 129.
51 Barthes, Roland: Mythologies, 148.
52 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið, 75.
53 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið, 101.
54 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið, 105.
55 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið,
190–192.
56 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið,
176–181.
57 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið, 73.
58 Magnús Kjartansson: Bak við bambustjaldið, 83.
59 Adams: Travelers and Travel Liars, 2.
60 Manuel og Manuel: Utopian Thought in the
Western World, 6.
61 Thor Vilhjálmsson: Folda, 131.
62 Thor Vilhjálmsson: Folda, 134.
63 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 45.
64 Björn Þorsteinsson: Kínaævintýri, 84–85.
65 Thor Vilhjálmsson: Folda, 149.
66 Thor Vilhjálmsson: Folda, 152.
bls. 39Mitt Kína, þitt Kína
Katrín Jakobsdóttir (f. 1976) stundar MA-nám við heimspeki-
deild Háskóla Íslands. Rannsókn hennar á íslenskum glæpasög-
um, Glæpurinn sem ekki fannst, kom út á sl. ári. Grein þessi er
unnin upp úr ritgerð sem skrifuð var í námskeiði Bergljótar S.
Kristjánsdóttur árið 2000.
32 Kína Katrín Jakobs 6.12.2002 14:37 Page 39