Félagsbréf - 01.03.1963, Blaðsíða 89

KvæSunum er krækt saman með ofan-
greindum hætti, en þau varpa engu
nýju ljósi hvert á annað; hér er engin
samfelld saga sögð né skipa sér hinar
mörgu mannlýsingar saman til einnar
mannlífslýsingar. — Hafi Guðmundur
Böðvarsson ætlað sér eitthvað slíkt hef-
ur honum mistekizt, en raunar er fátt
í flokknum sem bendir í þessa átt.
Skáldinu virðist nægja að líta yfir
kirkjugarð sinn af einum og sama
sjónarhóli, hinnar grálegu glettni, og
rifja upp sögur um „orðbrögð og at-
ferli manna“. Og hér er komið að því
sem mestu ræður um stílsvip kvæða-
flokksins, skopi Guðmundar Böðvars-
sonar. Þetta skop er sérlega íslenzkt
(kímni væri engan veginn réttnefni
þess), kaldranalegt, grálegt, án þess
aS vera beinlínis meinfýsið. Hér er sagt
frá margs konar mannlegum veikleika,
óláni og slysförum, áflogum, marg-
Blendnum munarmálum, hrakningum
af mannavöldum eða náttúrunnar,
göldrum, draugagangi og barneignum
framhjá; það má heita samkenni kvæð-
anna að í þeim eru afhjúpaðir mann-
legir brestir og misferli í köldu skop-
ljósi. Þessi stíll er á sinn hátt einkar
hlutlægur, skop skáldsins beinist að
engum sérstökum, en mótar allt við-
horf hans við sögufólki sínu og sögu-
sviði, minnkar viðfangsefnið og færir
það fjær, einangrar það. Kvæðin fá
svip dálítið óviðkomandi petítlistar;
þetta vegur upp á móti þeim ókeimi
sem skopið fær af tilefni sínu í tilbreyt-
ingarleysi bókarinnar.
Að þessu sögðu ber að geta þess að
flestöll njóta kvæðin handbragðs höf-
undar síns, eru unnin af lýtalausri
vandvirkni sem virðist alveg áreynslu-
laus. Guðmundur Böðvarsson er ekki
verulegur húmoristi; það virðist varla
einleikið hve skopskyn hans er bundið
hrakningum, misferli og margvíslegum
veikleika mannfólksins, en þrátt fyrir
allt tekst honum oft að segja skrýtlur
sínar með einfaldri hnyttni sem er
skemmtileg í smáum skömmtum.
Þannig njóta þessi kvæði sín bezt lesið
eitt og eitt; bókin í heild virðist manni
hliðarspor á ferli Guðmundar, frávik
í list hans, og alveg laus við að skipta
máli. Ó. J.
FÉLAGSBRÉF 53