Fréttablaðið - 25.11.2016, Qupperneq 72

Hann er einn á svið-inu, í öfugri peys-unni, hálfflæktur í seríunni og með hangikjöt í hárinu. Bergur Þór Ingólfs-
son leikari hefur skapað nýja per-
sónu, Einar, sem er alger einstæð-
ingur en leiðist aldrei. Dótið í kring
um hann er dæmigert háaloftsdót,
gömul föt og ferðatöskur og ein-
hvern veginn hefur gömul eldavél
slæðst með. Við vitum ekki hvort
Einar er tölvumaður en tölvan er
að minnsta kosti ekki sýnileg.
Hér er æfing í gangi á leikritinu
Jólaflækju. Rennslinu er að ljúka
á Litla sviðinu og eftir það tyllum
við Bergur okkur niður við borð í
anddyri Borgarleikhússins þar sem
hann lýsir því hvernig þessi sýning
kom til og hvað hann sé að bralla
þar.
„Mig langar alltaf að leika mér.
Grufla aðeins í sköpunarmættinum
og gera eitthvað nýtt,“ segir Bergur
Þór grallaralegur. Nú kveðst hann
hafa fengið tækifæri til að búa til
sýningu á þann hátt sem hann hafi
alltaf langað til. „Æfingatímabilið
er spuni, bara eins og að vera ellefu
ára að leika sér með dót og athuga
möguleikana. Ég er með ákveðinn
einstakling, hann Einar sem er alltaf
einn, borðar einn og býr einn en
finnur alltaf upp á einhverju til að
gera einveruna áhugaverða. Hann er
hins vegar mikill klaufabárður og ég
lýsi því hvernig hann tekst á við það
að lokast uppi á háalofti á aðfanga-
dagskvöld og halda jólin þar. Það er
í senn raunalegt og spaugilegt.“
Leikritið Jólaflækja sprettur
meðal annars frá minningum Bergs
frá því hann var lítill. „Þá var ekki
margt í sjónvarpinu, að minnsta
kosti ekki mikið barnaefni,“ rifjar
hann upp. „Reyndar voru Tommi
og Jenni í fimm mínútur fyrir fréttir
á mánudögum. Ég horfði alltaf á þá
og líka Harold Lloyd sem var á föstu-
dögum ef ég man rétt. Ég sæki svo-
lítið í þetta – í einfaldleikann.“
Einar er fullorðinn maður og Berg-
ur segir Jólaflækju bæði fyrir börn og
fullorðna. „Ég held að börn geti alveg
fundið til með eldra fólki og sett sig í
spor þess,“ segir hann. „Þessi sýning
er hugsuð sem aðventuafþreying
fyrir hvern sem er.“
Jólaflækja verður frumsýnd á
Litla sviðinu í Borgarleikhúsinu á
morgun klukkan 13.
Sýningin er innan við klukkutími
að lengd og er látbragðsleikur. Hún
er þó ekki hljóðlaus því Garðar Borg-
þórsson gerði tónlist við sýninguna
og Bergur „fékk að búa til smá“ að
eigin sögn. Hann tekur fram að
Móeiður Helgadóttir sé höfundur
leikmyndar og búninga.
Bergur hefur á síðustu árum sett
upp vinsælar og fjölmennar barna-
og fjölskyldusýningar. Má þar nefna
Mary Poppins og Billy Elliot. „Þetta
voru stórar og flóknar sýningar með
yfir hundrað manna ímeil-lista. Það
er góð tilbreyting að vera bara með
þrjá á póstlistanum núna og þurfa
ekki að snúa öllu leikhúsinu við. Bara
að dunda sér, eins og þegar ég var ell-
efu ára inni í herbergi með Aksjón-
karlinn minn, en fá samt að búa til
sögu og sýningu og nýta allt sem ég
hef lært frá því ég var ellefu ára.“
Mig langar alltaf að leika mér og gera eitthvað nýtt
Bergur Þór Ingólfsson hefur gert grátbroslegan gamanleik án orða um klaufabárðinn Einar sem lokast
uppi á háalofti á aðfangadagskvöld. Jólaflækja verður frumsýnd í Borgarleikhúsinu á morgun.
„Best að skreppa upp á háaloftið og ná í jólaskrautið,“ gæti Einar verið að hugsa þarna efst í stiganum. FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓR ÁRNASON
Gunnþóra
Gunnarsdóttir
gun@frettabladid.is
TÓNLIST
Sigrún Eðvaldsdóttir, Joaquin
Páll Palomares, Þórunn Ósk
Marinósdóttir og Bryndís Halla
Gylfadóttir
HHHH Strengjakvartettar eftir Beethoven
og Brahms
Norðurljós í Hörpu
Sunnudagur 20. nóvember
Fyrstur í Kammermúsíkklúbbnum á
sunnudaginn var kvartett op. 18 nr.
3 eftir Beethoven. Spilamennskan
var unaðslega tær og nákvæm, kraft-
mikil og full af lífi. Sigrún Eðvalds-
dóttir og Joaquin Páll Palomares
léku á fiðlu, Þórunn Ósk Marinós-
dóttir á víólu og Bryndís Halla
Gylfadóttir á selló. Þau spiluðu sem
einn maður.
Verkið markar endinn á fyrsta
skeiði æviferils Beethovens. Hefð er
fyrir því að skipta starfi hans í þrjú
tímabil. Það fyrsta einkennist af
heiðríkju og æskufjöri. Í öðru tíma-
bilinu er allsráðandi hetjuskapur og
barátta við örlögin. Beethoven var
þarna farinn að tapa heyrn, en hann
var staðráðinn í að láta það ekki
eyðileggja fyrir sér. Hann þjálfaði sig
í að semja tónlist án þess að þurfa
að heyra hana. Á lokatímabilinu var
hann búinn að sætta sig við örlög
sín. Hann var orðinn heyrnarlaus
og því mjög einangraður frá mann-
legu samneyti. En það var friður yfir
verkum hans og oft mikil gleði sem
kalla mætti háleita.
Þó að kvartettinn sem hér var
fluttur sé ekki eins djúpur og þeir
síðustu sem Beethoven samdi, er
hann ákaflega fallegur. Það er eitt-
hvað einstaklega þægilegt við hann.
Hægt er að hlusta á hann í andakt
á fullum styrk, en líka hafa á fón-
inum í bakgrunni, til að skapa góða
stemningu.
Hitt verkið á efnisskránni var
kvartett op. 51 nr. 1 eftir Brahms.
Hann var anal týpa, eins og það er
kallað. Fullkomnunaráráttan og
sjálfgagnrýnin var gífurleg. Margir
í kringum hann útnefndu hann arf-
taka Beethovens og það var þungur
kross að bera. Hann fann til svo
mikillar ábyrgðar að hann henti
fullt af tónsmíðum sínum. Eða þá
að hann var sífellt að laga þær til.
Kvartettinn sem hér um ræðir er
sá fyrsti eftir Brahms sem var gef-
inn út. Hann hafði þá samið tutt-
ugu kvartetta þar á undan – sem
hann notaði fyrir eldivið! Þetta er
meistaraleg tónlist, alsett grípandi
melódíum. Úrvinnslan er frumleg,
en þó rökrétt. Fjórmenningarnir á
tónleikunum léku hann af aðdáun-
arverðri festu og öryggi. Fiðlurnar
voru dásamlega fókuseraðar, víól-
an safarík og sellóið djúsí. Hvergi
var röng nóta. Rétti skaphitinn var
í túlkuninni. Hún var markviss og
snörp, framvindan spennuþrungin
með glæsilegum hápunktum. Inn á
milli voru draumkenndar stundir
sem einkenndust af nostursam-
lega mótuðum blæbrigðum. Smá-
atriðin voru skýr og falleg, heildar-
myndin úthugsuð og tignarleg.
Þetta var flott.
Jónas Sen
NIÐURSTAÐA: Magnaðir tónleikar
með frábærri tónlist og spilamennsku á
heimsmælikvarða.
Sá sem ekki varð eldinum að bráð
„Sellóið var djúsí,“ segir í dómnum. Bryndís Halla Gylfadóttir lék á það.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
2 5 . N Ó V E M B E R 2 0 1 6 F Ö S T U D A G U R54 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
MENNING
2
5
-1
1
-2
0
1
6
0
4
:2
5
F
B
1
0
4
s
_
P
0
7
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
B
6
D
-0
D
7
C
1
B
6
D
-0
C
4
0
1
B
6
D
-0
B
0
4
1
B
6
D
-0
9
C
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A

F
B
1
0
4
s
_
2
4
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K