Fréttablaðið - 25.11.2016, Qupperneq 76

NautNiN er samofiN
maNNiNum og
alltaf spurNiNg hverNig
farið er með haNa. Ég tel að
sýNiNgiN geti kveikt spurN-
iNgar og umræðugruNd-
völl.
KVENNAKÓR
REYKJAVÍKUR
A Ð V E N T U T Ó N L E I K A R
HÁTEIGSKIRKJU
SUNNUDAGINN 27. NÓVEMBER
KL . 17.00 OG 20.00
Miðaverð: 3 .000 kr. í forsölu
3 .500 kr. við innganginn.
Miðar fást hjá kórkonum,
í síma 896 6468 eða á netfanginu
postur@kvennakorinn.is.
ÁGOTA JOÓ st jórnandi
Að tónleikum loknum
býður kórinn gestum upp
á léttar og jólalegar veitingar
í safnaðarheimili kirkjunnar.
Allir velkomnir.
Nautn / Conspiracy of Pleasure er sam­starfssýning Lista­safns Árnesinga og Listasafnsins á Akureyri, sem var
sett upp fyrir norðan í sumar en er
nú komin suður yfir heiðar og verð­
ur opnuð í Hveragerði klukkan 14 á
morgun, laugardag. Inga Jónsdóttir
safnstjóri þar segir hana hafa tekið
smá breytingum við flutninginn.
Bæði hafi ný verk bæst við og hver
sýning sé aðlöguð því rými sem hún
er sýnd í. „Það er alltaf blæbrigða­
munur því hver staður kallar á
breytta útfærslu,“ útskýrir hún.
Inga segir ánægjulegt að eiga
samstarf þvert á hálendið. „Það
eru listamenn bæði að norðan og
sunnan sem sýna og þeir taka þátt
í uppsetningunni. Fimm þeirra eru
með innsetningar sem þeir þurfa
að aðlaga nýjum stað. Hluti af verki
Jóhanns Torfasonar er til dæmis
silkiþrykk á vegg.“
Nautn er marglaga sýning að sögn
Ingu. „Þar eru margar tilvísanir í
erótík en ekki síður aðrar hvatir svo
sem sköpun og neyslu. Upphaflega
ætlaði ég að hafa sýninguna hér á
næsta ári en ákvað svo að opna
hana núna fyrir jól þegar neyslu­
hyggjan er í hámarki. Myndlist er
gott tjáningarform og það er margt
í samfélaginu sem kallast á við það
sem sýningin fjallar um,“ fullyrðir
hún og nefnir dæmi. „Helgi Hjaltalín
tekur svolítið á lýðskrumi og auglýs­
ingum þar sem allt er sett í fallegan
búning án þess að hugað sé að inni­
haldinu. Jóhann Ludwig Torfason er
með svartan húmor, gráglettin verk
sem nístir undan um leið og brosað
er út í annað. Birgir Sigurðsson er
einn sýnenda og hann verður með
gjörning við opnunina klukkan 14
á morgun.“
Sú af listakonunum sem er bein­
tengdust við erótíkina í sínum verk­
um er Guðný Kristmannsdóttir sem
bæði fjallar um sköp og sköpun, að
því er Inga lýsir. „Anna Hallin er líka
Nautn – Erótík og tengsl við munúð efnisins
sýningin Nautn verður opnuð á morgun í listasafni Árnesinga í hveragerði. inga Jónsdóttir listasafnstjóri
segir hana með tilvísanir í erótík en ekki síður aðrar hvatir svo sem sköpun, neyslu og átökin við efnið.
Inga Jónsdóttir safnstjóri, Jóhann Ludwig, Helgi Hjaltalín, Birgir, Anna, Eygló og Guðný. Lengst til hægri er Hlynur Hallsson safnstjóri. Mynd/dAníEL StArrrASon
listameNN Á sýNiNg-
uNNi NautN eru:
Jóhann Ludwig torfason, Helgi
Hjaltalín Eyjólfsson, Birgir
Sigurðsson, Anna Hallin, Eygló
Harðardóttir og Guðný Krist-
mundsdóttir.
Bækur
utan þjónustusvæðis – krónika
HHHHH
Ásdís Thoroddsen
Útgefandi: Sæmundur 2016
Fjöldi síðna: 363.
Fyrsta skáldsaga Ásdísar Thorodd­
sen, Utan þjónustusvæðis – krón­
ika, lýsir lífinu í afskekktum firði
einn vetur í aðdraganda hruns. Þar
lifa gamlar íslenskar hefðir, eins og
nágrannaerjur, baktal um náung­
ann, þöggun og óþol gagnvart því
sem er öðruvísi, góðu lífi og sam­
félag sveitarinnar lætur nútímann
ekki komast upp með neinn moð­
reyk. Allir eru tengdir eða skyldir
öllum og nánast ógjörningur fyrir
utanaðkomandi fólk að komast inn
í samfélag innfæddra, jafnvel eftir
tuttugu ára búsetu í hreppnum.
Miðpunktur og söguhetja Utan
þjónustusvæðis er Heiður, sam­
býliskona skólastjórans, kennari án
réttinda, kona með fortíð og dálítið
vafasama nútíð, en ekki síst óþægi­
legar skoðanir og atti tjúd. Eins og
gefur að skilja á hún sér ekki upp­
reisnar von í þessu lokaða samfélagi
og hverfist sagan að miklu leyti um
það hvernig sveitungunum tekst að
hrekja hana á brott. Fleiri utangarðs­
menn koma við sögu, hópur Pólverja
er sestur að í firðinum til að vinna
í fiskvinnslu, á heimili Heiðar og
Kristjáns skólastjóra er í nauðungar­
vist vandræðaunglingur að sunnan
og um sveitina ráfar drykkjukonan
Kristín í misannarlegu ástandi. Á
móti þessum aðkomumönnum sem
eru hreyfiafl sögunnar teflir Ásdís
rótgrónum sveitungum, mektar­
mönnum og staffírugum frúm og úr
verður heiftarleg togstreita þar sem
hefðin og forpokunin reyna að kæfa
nýgræðinginn.
Sagan er dálítið rysjótt í stíl og
frásagnartækni, stórgóð þegar hún
rís hæst en dálítið flöt og ófullgerð
í nokkrum lægðum. Málfarið er
kjarnyrt og hefðbundið, nánast um
of og virka samtölin stundum eins
og afturgöngur úr skáldsögum fyrri
tíma, en það er kannski með ráðum
gert. Höfundi liggur heilmikið á
hjarta og kemur því röggsamlega
til skila; einangrun og einsýni eru
af hinu illa og samfélag sem ekki er
opið fyrir nýjum áherslum og hugs­
unarhætti er dauðadæmt. Sterkasti
þráður sögunnar er þó kynferðis­
legt ofbeldi gegn börnum og þögg­
unin um það; alla grunar, allir hafa
heyrt en enginn gerir neitt. Þess í
stað eru magnaðar upp kjaftasögur
um staðlausa stafi og pínulitlar
fjaðrir gerðar að fimm hænum á
augabragði.
Annar sterkur undirtónn sögunn­
ar eru þjóðsagnavísanir og minni,
einkum í sögur af skessum sem tál­
draga menn og breyta þeim í tröll
og ungum fögrum stúlkum sem ekki
eiga annan kost en að ganga í björg.
Þær sögur endurspeglast í nútíma
frásagnarinnar á áhrifamikinn og
eftirminnilegan máta. Raunar má
segja að hér sé öll saga íslenskra
sveita til grundvallar og þá um leið
saga þjóðarinnar sem eitt sinn var
svo einangruð.
Ásdís er kvikmyndagerðarkona
og þess sér stað í lýsingum hennar
og myndrænni byggingu sögunnar
á mjög jákvæðan hátt, en stundum
er það þó til trafala þegar áherslan
liggur of þungt á að sýna persónur
og sögusvið utan frá í stað þess að
kíkja í huga þeirra og tilfinninga­
líf. Að öllu samanlögðu er þó Utan
þjónustusvæðis hin skemmtilegasta
lesning og vekur til umhugsunar um
margt sem ekki fer hátt í almennri
umræðu.
Friðrika Benónýsdóttir
NiðursTaða: Skemmtileg og á
köflum áhrifarík skáldsaga sem tekur
á viðkvæmum málum.
Ókyrrð við fjörðinn
með erótískar tilvísanir en allar eru
þær Guðný, Anna og Eygló Harðar­
dóttir með sterk tengsl við munúð
efnisins ef svo má segja.“
Hlynur Hallsson, safnstjóri Lista­
safnsins á Akureyri, opnar sýning­
una Nautn á morgun. „Ég opnaði
sýninguna fyrir norðan og við
skiptum svona með okkur verkum,“
segir Inga og tekur fram að sýningin
sé opin öllum aldurshópum, það sé
alltaf ókeypis inn og allir velkomnir.
„Nautnin er samofin manninum
og alltaf spurning hvernig farið er
með hana. Ég tel að sýningin geti
kveikt spurningar og umræðugrund­
völl. Hún getur verið áhugaverður
og náttúrulegur hvati til að fjalla um
ýmislegt sem hugsanlega væri við­
kvæmara að fjalla um annars staðar.“
2 5 . N ó v e m B e r 2 0 1 6 F Ö s T u D a G u r58 m e N N i N G ∙ F r É T T a B L a ð i ð
2
5
-1
1
-2
0
1
6
0
4
:2
5
F
B
1
0
4
s
_
P
0
8
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
7
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
B
6
C
-E
1
0
C
1
B
6
C
-D
F
D
0
1
B
6
C
-D
E
9
4
1
B
6
C
-D
D
5
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
1
0
4
s
_
2
4
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K