Fréttablaðið - 25.11.2016, Blaðsíða 78

Reykskynjari, optískur
1.386 kr.
Tilboðsverð í vefverslun
Listaverð: 1.980 kr.
Öryggismiðstöðin | Sími 570 2400 | oryggi.isELDVARNIR
Mikið úrval reykskynjara, slökkvitækja
og eldvarnarpakka í vefverslun á oryggi.is.
# miðnótt í Öræfum #
13. nóvember 2015
Hún tekur af sér grímuna og horfir
í spegilinn, á ljósleitan blettinn
sem glóir á enni hennar. Hér í
frostinu líkist bletturinn einni af
stjörnunum á himninum. Hún
fer í göngu upp af bænum flesta
morgna og fær að horfa á þær.
Stjörnurnar á himninum, sem
stundum tindra niður á jökulinn.
Þær eru fallegar.
Bletturinn hefur fylgt henni
frá fæðingu þótt glitið hafi ekki
komið í ljós fyrr en síðar, þegar
hún var ellefu og flutti á Freyju­
götuna og byrjaði á lyfjunum.
Hún eignaðist vin í hverfinu,
Bensa Valkoff, sem stóð á sama
um blettinn. Hann settist bara
einn daginn við ljósastaurinn fyrir
framan húsið hennar og sagði að
fyrst hún væri flutt í hverfið gætu
þau allteins orðið vinir. Hann átti
litla systur, Margréti, sem fylgdi
þeim hvert fótmál. Oftast voru
þau fjögur saman, því Bjössi, vinur
Bensa, slóst yfirleitt í hópinn.
Síðan hefur langur tími liðið
og nú er aðeins vitað um þrjú
þeirra. Það rifjast upp fyrir
henni þar sem hún stendur fyrir
framan spegilinn að líklega var
það á þessum degi fyrir þrjátíu
og þremur árum, 13. nóvember
1982, sem litla systir Bensa Valk­
off hvarf.
Upphaf skáldsögunnar Blómið,
saga um glæp eftir Sölva Björn
Sigurðsson
Það er bara eitthvert lang-tímabrjálæði sem verður til þess að maður fer að takast á við svona verk-efni,“ segir Sölvi Björn Sigurðsson, þýðandi og
rithöfundur, spurður um hvað hafi
orðið til þess að hann réðst í verkefni
á borð við það að þýða bundin ljóð
Arthurs Rimbaud. Í gær var tilkynnt
um tilnefningar til Íslensku þýðingar-
verðlaunanna og á meðal tilnefndra
verka er Uppljómanir og Árstíð í hel-
víti eftir Arthur Rimbaud í þýðingum
Sölva Björns og Sigurðar Pálssonar.
Sölvi Björn bætir því við að þetta
hafi óneitanlega hvílt á honum árum
saman. „Ég byrjaði að lesa Rimbaud
þegar ég fór til Frakklands árið 1998
en hafði nú eitthvað kynnst þessum
ljóðum áður. Ég var að læra frönsku
og fannst þetta vera einhver flottasti
penni sem ég hafði nokkurn tíma
lesið og hann er það ennþá tuttugu
árum seinna. Vinur minn var þarna
með mér á þessum tíma og einhvern
veginn leiddumst við út í það að
dunda okkur við það, svona frekar
en að horfa á sjónvarpið, að þýða
Rimbaud saman. Við kölluðum þetta
Rembing um tíma enda var þetta tals-
vert snúið.
Rimbaud er svo kjarnaður í öllu
sem hann skrifar að maður verður
að vanda hverja einustu setningu
mjög vel eins og hann gerði sjálfur.
Það er eiginlega furðulegt til þess að
hugsa að jafn ungur maður og hann
hafi haft þessa yfirsýn. Þessa evr-
ópsku yfirsýn yfir hugmyndafræðina
sem bjó þarna að baki. En einhvern
veginn nær hann að búa til heim-
spekirit sem er skáldskapur og sagn-
fræðirit sem er skáldskapur og hann
gerir það í svo fáum orðum að það er
eiginlega ennþá í senn aðdáunarvert
og hvatning fyrir mann sjálfan þegar
maður skrifar.“
Þýðingar sameina
Það er gríðarlega mikilvægt fyrir
íslenskar bókmenntir að fá þýðingar
á góðum bókmenntum inn í íslenskt
samfélag. Bæði nýjum bókmenntum
sem og klassískum verkum á borð við
ljóð Rimbaud sem voru ort fyrir meira
en hundrað árum síðan. Sölvi Björn
tekur undir þetta og segir að þessi
ljóð Rimbaud séu einmitt svo tilvalin
til þess að ná svo mörgu inn þó seint
sé. En ég held að svona bókmenntir
kannski lúri innra með fólki sem les
mikið og lengi. Við erum náttúrulega
Rembingur og spennusaga um tilfinningar
Sölvi Björn Sigurðsson er tilnefndur til Íslensku þýðingarverðlaunanna með Sigurði Pálssyni fyrir
þýðingar á ljóðum Arthurs Rimbaud. En Sölvi Björn er einnig með nýja skáldsögu í jólabókaflóðinu.
Tilnefndir þýðendur ásamt broti af
umsögn dómnefndar um verkin
Árni Óskarsson fyrir þýðingu sína á
Fjársjóðseyjunni eftir Robert Louis
Stevenson. Nákvæm og metn­
aðarfull túlkun Árna Óskarssonar
á tærum stíl Stevensons kemur
andrúmslofti sögunnar til skila á
áreynslulausri og auðugri íslensku.
Olga Holownia ásamt Áslaugu Agn-
arsdóttur, Braga Ólafssyni, Magnúsi
Sigurðssyni og Óskari Árna Óskars-
syni fyrir þýðingu á ljóðasafninu
Neyðarútgangur eftir Ewu Lipska.
Neyðarútgangur er vel heppnað
samvinnuverkefni undir ritstjórn
Olgu Holownia þar sem þýðendurnir
fimm leysa hverja þrautina á fætur
annarri svo úr verður heilsteypt og
veglegt ljóðasafn á tærri og lipurri
íslensku.
Hallgrímur Helgason fyrir þýðingu
sína á Óþelló eftir William Shake-
speare. Þýðing Hallgríms er afar
vönduð, fyndin og léttleikandi og
skilar merkingu textans á auðskiljan­
legu og skýru máli.
Sigurður Pálsson og Sölvi Björn
Sigurðsson fyrir þýðingar á ljóða-
söfnunum Uppljómanir & Árstíð í
helvíti eftir Arthur Rimbaud. Sigurði
Pálssyni og Sölva Birni Sigurðssyni
tekst með vönduðum og hugvits­
samlegum þýðingum einkar vel að
viðhalda sköpunarkrafti texta sem
endurnýjar sig í hvert sinn sem hann
er lesinn.
Ófeigur Sigurðsson fyrir þýðingu
á skáldsögunni Verndargripur
eftir Roberto Bolaño. Þýðing Ófeigs
Sigurðssonar gerir orðfæri Bolaños
og einkennandi setningabyggingu
góð skil og í henni streymir frjó og
kröftug rödd höfundar áreynslulaust
fram á mergjuðu og skýru máli.
Í dómnefnd sátu Tinna Ásgeirsdóttir
(formaður), Ingunn Ásdísardóttir og
Davíð Stefánsson.
TilnEfningAR Til ÍSlEnSku
þýðingAvERðlAunAnnA 2016
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
Sölvi Björn Sigurðsson, rithöfundur og þýðandi, hefur í nægu að snúast í jólabókaflóðinu. FRéttABLAðið/EyÞÓR
fámenn þjóð og það tekur tíma að
byggja brúna.“
Út frá mikilvægi þýðinga þá bendir
Sölvi Björn á að „þýðing bæði sam-
einar tvo tíma, maður færir oft eldri
bókmenntir inn í nútímann, og svo
ryður þetta í burt menningarveggj-
um og sameinar einhvern veginn
hugmyndastrauma sem eru tengdir
öllum. Það er eitthvað sammannlegt
í besta skáldskapnum sem er ástæðan
fyrir því að hann fer yfir á önnur mál.“
Bók um samkennd
En Sölvi Björn er líka með nýja skáld-
sögu, Blómið, saga um glæp, nú í jóla-
bókaflóðinu. Skyldi þýðingavinnan
og þá sérstaklega vinnan við Rim-
baud hafa áhrif á þá vinnu? „Já, hann
er alltaf með mér. Ég hef nú þýtt svona
endrum og eins frá unga aldri og þetta
er algjörlega sama vinnan. Það er gott
að vita af einhverjum sem styður
mann í einsemdinni við skrifin. Ein-
hverjum sem skilur.“
En hvað er Sölvi Björn að takast á
við í skáldsögunni? „Þetta er svona
spennusaga um tilfinningar. Þetta
er bók um missi og langferðina að
hamingjunni. Samfundi og fortíðina
sem hvílir á bak við hinar hversdags-
legu athafnir og hvernig fólk vinnur
úr þeim. Og hvernig þeir geta dunið á
fyrirvaralaust þegar maður horfist allt
í einu í augu við lífið. Það er ekki bara
dagurinn í dag heldur margt sem býr
að baki þeim degi sem bjó mann til.
Þannig að þetta er svona bók um sam-
kennd og það hvernig maður tekst á
við það að vera í sambandi við annað
fólk.“
Sölvi Björn segir að það sé mikill
munur á þeirri vinnu að vera að fást
við ljóðið og skáldsöguna. „Ljóðið
er mynd sem klárast og tæmir sig en
skáldsagan er alltaf stærri en maður
sjálfur. Áskorunin felst þá soldið í því
að hafa hemil á forminu og hvernig
maður mótar allar myndirnar sem
heimta að láta framkalla sig og raðar
þeim saman þannig að aðrir geti
notið.“
2 5 . n ó v e m b e r 2 0 1 6 F Ö S T U D A G U r60 m e n n i n G ∙ F r É T T A b L A ð i ð
2
5
-1
1
-2
0
1
6
0
4
:2
5
F
B
1
0
4
s
_
P
0
8
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
7
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
B
6
C
-F
4
C
C
1
B
6
C
-F
3
9
0
1
B
6
C
-F
2
5
4
1
B
6
C
-F
1
1
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
1
0
4
s
_
2
4
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K