Morgunblaðið - 23.10.2015, Blaðsíða 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. OKTÓBER 2015
Samkvæmt árlegum lista bandaríska
ArtNews-tímaritsins eru hjónin Iwan
og Manuela Wirth áhrifamest í
myndlistarheiminum í dag. Þau eru
eigendur Hauser & Wirth-gallerísins
sem er með útibú í Zürich, London og
New York, á sveitarsetri í Somerset á
Englandi og innan skamms verður
opnað nýtt útibú í Los Angeles.
Wirth-hjónin vinna með um fjörutíu
myndlistarmönnum og dánarbúum
listamanna, þar á meðal eru Roni
Horn, dánarbú Dieter Roth og
Christoph Buchel, sem er búsettur á
Seyðisfirði og umtalaður sem höf-
undur hins lokaða skála Íslands á
Feneyjatvíæringnum.
Þetta er aðeins í þriðja skiptið, á
þeim fimmtán árum sem listinn hefur
verið settur saman, sem galleristar
eru efstir. Þá vekur athygli að á lista
yfir þá tíu áhrifamestu í myndlistinni
eru aðeins tveir listamenn, hinn kín-
verski Ai Weiwei í öðru sæti og gjörn-
ingalistakonan Marina Abramovic í
því áttunda. Jeff Koons fellur úr sjö-
unda sæti í það fjórtánda milli ára.
Annað áhrifafólk meðal tíu efstu
eru galleristinn David Zwirner, Hans
Ulrich Obrist og Julia Peyton-Jones
stjórnendur Serpentine Gallery, Sir
Nicholas Serota stjórnandi Tate-
safnsins, galleristinn Larry Ga-
gosian, Glenn D. Lowry stjórnandi
MoMA, Adam D Weinberg stjórandi
Whitney-safnsins og sýningarstjór-
inn Carolyn Christov-Bakargiev.
Iwan Wirth stofnaði galleríið þegar
hann var rúmlega tvítugur, ásamt
safnaranum Ursula Hauser. Manuela
dóttir hennar gerðist ritari hans og
nokkrum árum síðar gengu þau í
hjónaband. Fjölskyldan rekur einnig
virt samtímalistasafn í Sviss.
„Myndlistin er afar stór þáttur
samtímamenningar og höfðar sterkt
til fólks,“ sagði Iwan Wirth í samtali
við Morgunblaðið fyrir nokkrum ár-
um, þar sem hann var við laxveiðar í
Húnavatnssýslu. „Þetta er alheims-
fyrirbæri og áhuginn mun bara
aukast,“ bætti hann við.
Wirth-hjónin áhrifa-
mest í myndlistinni
Morgunblaðið/Einar Falur
Áhrifamestur Iwan With í norð-
lensku sumri. Hann vinnur meðal
annars með erfingjum Dieters Roth.
Sýning á verkum danska grafík-
listamannsins Jens Damkjær Niel-
sen verður opnuð í sýningarsal fé-
lagsins Íslensk grafík, sem er
hafnarmegin í Hafnarhúsi, í dag
kl. 17. Sýningin ber vinnuheitið
Kortlagt landslag og er framhald
fyrri sýningar sem bar heitið
Landslag og var haldin í Norræna
húsinu árið 2011. Fyrri sýningin
vísaði í titli sínum til hrifningar
Nielsens á norrænu landslagi,
hrifningar sem í hans tilfelli fór
fram úr öllum væntingum, þegar
hann sá landslag Suðausturlands
út um flugvélarglugga á leið sinni
til Íslands árið 2011, eins og segir í
tilkynningu.
„Kortlagt landslag lýsir hvernig
eyja, fljót eða landslag getur ann-
ars vegar litið út, þegar maður sér
það til dæmis á sjókorti – eða vega-
korti, þar sem svörtu strikin á yfir-
borðinu skapa þessa spennu milli
strika og yfirborðs. Og hins vegar
hvernig það lítur út í raun, þegar
maður við nánari kynni sér hvern-
ig landslagið hefur mótast af þeim
kröftum sem liggja í náttúrunni,“
segir m.a. um sýninguna. Nielsen
sýnir svart/hvítar dúkaþrykk-
ingar, unnar með hefðbundnum og
óhefðbundnum verkfærum, og
langa dregla úr japönskum pappír
með svart/hvítum teikningum.
Kortlagt landslag í Íslenskri grafík
Landslag Eitt af verkum grafíklista-
mannsins Jens Damkjær Nielsen.
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Eins og í öðrum mínum verkum er
ég að taka staði úr ytra rýminu og
færi þá hingað í innra rýmið. Ég
kalla þá fram, set í listaverk, og mér
finnst mikilvægt að skoða þá hreyf-
ingu meðvitað,“ segir Húbert Núi
Jóhannesson myndlistarmaður þeg-
ar blaðamaður truflar hann við frá-
gang verkanna á sýningunni Mæli-
punktar sem verður opnuð klukkan
17 í dag, föstudag, í Tveimur hröfn-
um listhúsi á Baldursgötu 12.
Húbert er að bera lit á álumgjörð-
ina utan um málverkin sem eru á
hliðarveggjum, á þessum listum eru
gps-hnit, staðsetningin sem hann
talar um. Málverkin eru í opnum
kössum með handföngum á en í
miðju rýminu eru tvö stærstu verkin
og sýna dimman næturhimin og á
honum lýsa misbjartar stjörnur.
Húbert segir þessa tilfærslu raun-
verulegra staða í listaverk miðlæga í
sínum verkum, hann hafi gert mál-
verk úr umhverfinu, af listaverkum
og úr sýningarrýmum.
„Það eru tvær gátur í þessu ferli.
Annarsvegar er það minnið, það er
óþekkt hvernig minnið virkar, og svo
er það vitundin. Við vitum ekki held-
ur hvernig hún er til komin og hvað
hún er.
Ég er að einum þriðja nátt-
úrufræðingur og burðast með þá
innstillingu,“ segir hann og brosir.
Þessi kyrru og bláleitu málverk
Húberts Nóa af stöðum í náttúru
landsins eru mörgum kunn. „Ég gef
upp nákvæma staðsetningu þeirra
og mála þá mjög nákvæmt – eftir
minni. Ég fer á staðinn og geri
skissu, sem er einskonar skamm-
tímaminni; ég er ekki með ljós-
myndaminni en mjög öflugt tilfinn-
ingaminni og nota það þegar ég mála
verkin.“
Raunverulegt ljós
„Þetta er umhverfi – stjörnurnar
eru líka náttúran,“ segir hann þegar
ég spyr um málverkin af himninum.
„Forfeður okkar bjuggu sér til stað-
setningarkerfi út frá stjörnunum.
Ekki bara til veraldlegrar staðsetn-
ingar heldur líka andlegrar. Þar er-
um við komnir að sameiginlegu
minni mannkyns, stjörnuhimninum.
Hann er mönnum ennþá innblástur
og í málverkunum leitast ég við að
sýna hreyfanlega kyrrð. Í verkunum
mínum stendur hreyfing fyrir hugs-
un, kassarnir sem verkin eru í er
hluti af því.“
Ég hef á orði að þetta sé frekar
dimm sýning, myrk málverk í dökk-
um kössum og stjörnubjartur næt-
urhiminn.
„Já, hún vísar nokkuð aftur í upp-
runann. Í upphafi ferilsins var ég
nokkuð dökkur,“ svarar Húbert.
„Höfundarverk flestra er lárétt en
mitt er lóðrétt! Ég hef málað stjörn-
ur; svo nota ég gps-kerfið, sem eru
gervitungl; ég hef gert verk úr loft-
myndum af Reykjavík; þá eru allar
þessar myndir af stöðum á yfirborði
jarðar; þá eru það verk úr borholum,
atburðir sem gerast tvo kílómetra
undir yfirborði jarðar, og loks gerði
ég skúlptúrinn „Þyngdarafl“ og
hann nær alveg inn að miðju jarðar.“
Þegar spurt er um kyrran blá-
mann í verkunum segist hann vera
að mála það sem honum finnst vera
raunverulegt ljós.
„Þegar mér finnst að ég geti farið
í myndirnar og dregið andann þá
hætti ég, þá eru þær tilbúnar … En
þetta snýst allt um minni og stað-
setningu, hreyfingu og kyrrstöðu.“
Morgunblaðið/Einar Falur
Staðsetningar „Þegar mér finnst að ég geti farið í myndirnar og dregið andann þá hætti ég, þá eru þær tilbúnar,“
segir Húbert Nói. Hann leggur hér lokahönd á umgjörð eins verksins á sýningunni sem verður opnuð í dag.
Málar staðina mjög
nákvæmt – eftir minni
 Húbert Nói opnar sýningu í Tveimur hröfnum listhúsi
Spectre, nýjasta
kvikmyndin um
njósnarann
James Bond, var
frumsýnd á Eng-
landi í vikunni og
hefur fengið afar
góða gagnrýni í
þarlendum fjöl-
miðlum. The
Guardian og The
Telegraph gefa
kvikmyndinni til
að mynda fullt hús stjarna, fimm,
og The Independant fjórar stjörnur
af fimm.
Sam Mendes snýr aftur til að
leikstýra Bond, sem Daniel Craig
leikur, og er vinna beggja lofuð.
Rýnir The Telegraph hrífst af
áhrifaríku sjálfstrausti sem ein-
kenni vinnu leikstjórans og koll-
eginn á The Guardian segir kvik-
myndina gríðarlega spennandi og
sannkallaða sjónræna veislu. Hann
klykkir út með því að segja að
vissulega sé sagan kjánaleg, „en
gríðarlega skemmtileg“.
Rýnar lofa nýju
Bond-kvikmyndina
Sperrtur Daniel
Craig er Bond.
Fristad Kansas
Vinnufataverslunin
Fákafeni 11
www. .is
ÞÆGINDI OG GÆÐI Í FYRIRRÚMI
VINNUSKYRTUR FRÁ