Morgunblaðið - 13.11.2015, Page 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2015
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Smáralindin hefur fært sig í jólabúninginn og
fagnaði því rækilega með viðskiptavinum sínum
á „Litlu jólunum“ í gærkvöldi, en opið var til kl.
21. Veglegar vörur á afslætti biðu þess að kom-
ast í jólapakkann og nýttu margir tækifærið. Hin
sjö ára gamla Eik Elvarsdóttir staðnæmdist þó
við skrauti þakið jólatré í miðri Smáralind og
gaf tilhlökkun sinni til jólanna lausan tauminn
og lét allt amstrið í kring fram hjá sér fara.
Vel skreytt jólastemning á litlu jólunum
Morgunblaðið/Eggert
Jólatré, skraut og verðtilboð heilluðu gesti og gangandi í Smáralind
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Stefnt er að því að hefja dælingu úr
Perlu um hádegisbil næstkomandi
mánudag, samkvæmt drögum að að-
gerðaáætlun sem tryggingafélag
skipsins og útgerð kynntu Faxaflóa-
höfnum í gær. Nú eru til reiðu tvöfalt
afkastameiri dælur en í síðustu viku,
auk annars viðbótarbúnaðar.
Fulltrúar Faxaflóahafna fóru í gær
yfir drög að aðgerðaáætlun vegna
Perlu með fulltrúum Björgunar og
tryggingafélagsins og ráðgjöfum.
Perlan situr nú á botni Gömlu hafn-
arinnar, við Ægisgarð, og er ætlunin
að gera aðra tilraun til að ná henni á
flot svo hægt sé að fjarlægja skipið.
Fram kemur í yfirliti Gísla Gísla-
sonar hafnarstjóra að búið sé að létta
framskipið um 15 tonn með því að
fjarlægja akkeri, akkeriskeðjur,
mastur og dælurör. Nokkrir lekar
sem fundust við skoðun hafa verið
þéttir. Til reiðu eru dælur sem hafa
tvöfalda afkastagetu á við þær dælur
sem notaðar voru við björgunartil-
raun í síðustu viku. Þá hefur allnokk-
ur tími farið í að reikna út áhrif að-
gerða á stöðugleika skipsins, þegar
því verður lyft frá botni. Áfram verð-
ur haldið við undirbúning þar til að-
gerðir hefjast á mánudag.
Gert er ráð fyrir að nýta ekjubrú í
eigu Faxaflóahafna til stuðnings
Perlu, dráttarbáta hafnarinnar og í
undirbúningi er að rannsóknarskip
Hafrannsóknarstofnunar, Árni Frið-
riksson, muni verða til aðstoðar. Tek-
ið er fram að Perlan sé stöðug á botni
hafnarinnar og ekki yfirvofandi
hætta á mengun vegna olíu og glussa
sem vitað er um í skipinu.
„Sem fyrr hefur verið nefnt er að-
gerð sem þessi flókin og vandasöm
þannig að frekari aðgerðir verða háð-
ar því að veðurspá gangi eftir og að
undirbúningi ljúki fyrir tilsettan
tíma,“ segir hafnarstjórinn í tilkynn-
ingu sinni.
Sjór flæddi upp um mannop
Í drögum að upplýsingaskýrslu á
vef sjóslysasviðs Rannsóknarnefndar
samgönguslysa kemur fram að vél-
stjóri Perlu og tveir starfsmenn
slippsins hafi verið um borð í skipinu
þegar það var fært úr slippnum og að
Ægisgarði. „Þegar Perla flaut úr
sleðanum kom fljótlega stb halli
[stjórnborðshalli] á skipið en þrátt
fyrir það var það fært að austanverð-
um Ægisgarði og bundið þar. Fljót-
lega kom í ljós að mikill sjór flæddi
upp úr opnu mannopi í framskipi sem
ekki tókst að loka þrátt fyrir tilraunir
þar um,“ segir þar um aðdraganda
þess að skipið sökk.
Tvöfalt afkastameiri dælur
 Stefnt að því að hefja dælingu úr Perlu í Gömlu höfninni á mánudaginn kemur
 Ekki tókst að loka mannopi sem sjór flæddi upp úr í framskipi þegar skipið sökk
Morgunblaðið/Eva Björk
Buna Dælt úr Perlu í fyrri tilraun
til að ná henni af hafnarbotni.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
„Svona heilt yfir gekk sumarið ljóm-
andi vel hjá æðarbændum,“ sagði
Sigríður Ólafsdóttir, hlunninda-
ráðunautur hjá Ráðgjafarmiðstöð
landbúnaðarins. „Veðrið í vor og
sumar hentaði æðarbændum vel af
því að það var víðast hvar þurrt.“
Sigríður sagði það vera mikilvægt
að ná dúninum þurrum úr hreiðr-
unum og því væri gott að fá þurrk.
Kuldinn í vor olli því að varpið var
heldur seinna en venjulega.
„Mér skilst að kollurnar hafi samt
verið feitar þegar þær komu á land.
Sums staðar á landinu tala menn um
að það hafi sést óvenju margir æð-
arungar, sem er mjög jákvætt. Það
hefur verið svolítið brotakennt síð-
ustu ár hvernig gengið hefur að
koma þeim á legg,“ sagði Sigríður.
Fjöldi æðarbænda hefur verið
nokkuð stöðugur undanfarin ár. Sig-
ríður sagðist samt fá nokkrar fyrir-
spurnir á hverju ári frá fólki sem
væri að hugsa um að koma sér upp
æðarvarpi. Mest er um æðarrækt á
Vesturlandi, í Breiðafirði og á Vest-
fjörðum en einnig á Snæfellsnesi.
Einnig er töluvert æðarvarp á Norð-
urlandi og Austurlandi. Á Suðvest-
urlandi eru æðarvörp m.a. í Ölfusi og
Hvalfirði. Minnst er um æðarvarp
við sendnar strendur Suðaustur-
lands.
Meiri útflutningur en í fyrra
Ágætlega hefur gengið að selja
æðardún það sem af er þessu ári.
„Það hefur farið meira út nú en á
sama tíma í fyrra,“ sagði Erla Frið-
riksdóttir, sem er í stjórn Æðar-
ræktarfélags Íslands. Hún rekur
einnig dúnhreinsistöðina Íslenskan
æðardún í Stykkishólmi sem einnig
flytur út æðardún.
Frá janúar og út september á
þessu ári var búið að flytja út tvö
tonn af dúni en 1,7 tonn á sama tíma
í fyrra, samkvæmt tölum Hagstof-
unnar. Japanir eru sem fyrr helstu
kaupendur æðardúns og þar næst
koma Þjóðverjar. Fyrstu níu mánuði
þessa árs hafði einnig verið seldur
dúnn til Austurríkis, Danmerkur,
Frakklands, Noregs og Sviss.
„Verð hefur heldur farið hækk-
andi á þessu ári,“ sagði Erla. „Verð-
ið er orðið það hátt að varan fer
hægar út. Eftirspurnin er ekki jafn-
hröð og hún var.“
Íslenskur æðardúnn greiðir
bændum nú 185.000 kr. fyrir kílóið
af hreinsuðum dúni auk virðis-
aukaskatts.
„Við byrjum á að hreinsa dúninn
til að geta vigtað hann hreinan,“
sagði Erla. Nýtingin á óhreinsuðum
dúni getur farið upp í 40-50% en get-
ur líka alveg niður í 11%. Meðalnýt-
ingin hjá Íslenskum æðardúni er 21-
22%. Það þýðir að um 5 kg af
óhreinsuðum dúni verða að einu kg
af hreinsuðum dúni.
Hjá Íslenskum æðardúni eru árs-
störfin í kringum dúninn um fimm
talsins. Dúnhreinsivertíðin stendur
yfirleitt frá sumri og fram undir jól.
Mikil handavinna er við að fjaðra-
tína dúninn og reiknaði Erla með að
því verkefni lyki ekki fyrr en í
febrúar-mars í vetur.
Sumarið var hagstætt fyrir æðarræktendur
Morgunblaðið/Einar Falur
Æðarhreiður Æðarkollan reytir af
sér dúninn til að fóðra hreiðrið.
 Meira flutt út af æðardúni en á sama tíma í fyrra  Kíló af hreinsuðum dúni kostar um 185.000 kr.
Reykjavíkurborg hefur hafnað
erindi sendinefndar ESB á Íslandi
um að fá bílastæði við aðsetur skrif-
stofu hennar í Aðalstræti 6. Er þetta
í annað sinn sem beiðni sendinefnd-
arinnar er hafnað að sögn Ólafs
Bjarnasonar, samgöngustjóra hjá
Reykjavíkurborg. Erindið fór inn á
borð hjá umhverfis- og skipulags-
sviði til efnislegrar meðferðar þar
sem umsögn um að hafna beiðninni
var staðfest.
Óskað var eftir tveimur sérmerkt-
um bílastæðum en því var hafnað
vegna reglugerðar um bílastæði
sendiráða þar sem m.a. er tilgreint
að sendiráðum séu ekki veitt sér-
merkt bílastæði í miðborginni.
„Sendiráð fengu lengi fyrirgreiðslu
þegar kom að bílastæðum í miðborg-
inni en svo er ekki lengur. Eftir sem
áður geta sendiráðin þó fengið tvö
bílastæði frí frá borginni og það get-
ur eftir atvikum verið t.a.m. heima
hjá viðkomandi sendiherra,“ segir
Ólafur. Fjölmörg bílastæði eru frá-
tekin fyrir sendiráð í miðborginni en
það er allt frá fyrri tíð, þegar þau
fengu slíka fyrirgreiðslu.
vidar@mbl.is
ESB var
synjað um
sérstæði
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ingólfstorg Þótt fá séu eru stæði fyr-
ir leigubíla og rútur við Aðalstræti.
Í dag má búast við stormi, meira en
20 m/s, á Austfjörðum og austantil á
Suðausturlandi með snörpum vind-
hviðum við fjöll eða allt að 35 m/s.
Veðrið gengur síðan niður aðfara-
nótt laugardags. Þetta segir í við-
vörun frá Veðurstofu Íslands.
Einnig má búast við mikilli úr-
komu austantil á landinu frá Langa-
nesi og suður á Austfirði í dag. Við
ströndina má búast við rigningu eða
slyddu, en sjókomu til fjalla. Kröpp
lægð er fyrir austan land.
Stormur á
Austurlandi