Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.11.2015, Blaðsíða 8

8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.11. 2015
Æstu þig, æstu þig, æstu þig. Þú ert um-kringd af óréttlæti og ættir helst aðöskra.“ Ég eins og margir aðrir hreifst
af keppnisatriði stúlknanna úr mínum gamla
skóla, Hagaskóla, í hæfileikakeppni grunnskól-
anna, Skrekk. Atriðið, þar sem þessi ljóðlína kem-
ur fyrir, hefur verið mjög til umfjöllunar á sam-
félagsmiðlum og öðrum fjölmiðlum og hlotið afar
jákvæð viðbrögð að því er virðist. Frá mínum bæj-
ardyrum séð var það framsetningin, samstillt
framkoman og krafturinn sem frá þessum 15 ára
stelpum stafaði sem gerði atriðið að verðskulduðu
vinningsatriði. Vissulega hæfileikaríkar stúlkur
þar á ferð. Hins vegar höfðaði boðskaður verksins
ekki til mín, að því marki sem ég yfirleitt skildi
hann.
Af viðtölum við höfunda verksins og söngtexta,
sem lýst hefur verið sem femínískum, má ráða að
stúlkurnar séu mjög reiðar vegna framkomu ann-
arra í þeirra garð. Textinn fjallar um stúlku sem
reyndi að „brjóta boxið“, reyndi að komast út úr
staðalímynd sem henni var ætlað að falla inn í.
Um leið er textinn hins vegar svo gegnsýrður af
staðalímyndum kvenréttindabaráttu 8. áratug-
arins að ætla mætti að hann hafi ollið upp úr kell-
ingu á mínum aldri en ekki 15 ára stelpum sem ég
held að hafi alist upp með í höndunum allt það sem
heimurinn hefur yfirleitt að bjóða. Og þó. Í text-
anum er fundið að því að krafa um kurteisi sé höfð
uppi í samfélaginu. Það er vissulega nýtt sjónar-
mið í jafnréttisbaráttunni.
Eins og það er margt gott sem jafnréttisbarátta
kvenna hefur skilið eftir sig og áorkað síðustu
hundrað ár þá finnst mér það sorglegt ef hún er
nú að staðna eða jafnvel hverfa aftur til þess tíma
þegar hún gjarnan byggðist á því að upphefja
konur á kostnað karla. Því er haldið fram að það
sé auðveldara að vera strákur á Íslandi í dag en
stelpa. Samt sýna rannsóknir að strákum líður
mun verr í skóla en stelpum, þeir eiga erfiðara
með lestur og eru í miklum meirihluta þeirra sem
greindir eru með raskanir ýmiss konar. Til hvers
eiginlega vísar „feðraveldið“ í söngtexta hinna 15
ára hagskælinga? Kannski til allra þeirra mið-
aldra karla sem skipuleggja ekki málfund án þess
að leita til konu um framsögu, jafnvel þótt fundur-
inn fjalli um líf með blöðruhálskirtli. Eða kannski
til stelpnanna sem hafa stýrt skólablöðunum og
gert með þeim skólasystrum sínum lífið leitt eins
og fjallað hefur verið um nýlega.
Jafnrétti er mannréttindi einstaklinga, ekki
hópa. Ég vona að hæfileikaríku Vesturbæingarnir
syngi einhvern tímann um rétt einstaklinganna til
þess að vera virtir á eigin forsendum en ekki ann-
arra af sama kyni. Ég skal þá dansa með.
Róum okkur
* Eins og það er margt gottsem jafnréttisbaráttakvenna hefur skilið eftir sig og
áorkað síðustu hundrað ár þá
finnst mér það sorglegt ef hún
er nú að staðna eða jafnvel
hverfa aftur til þess tíma þegar
hún gjarnan byggðist á því að
upphefja konur á kostnað karla.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Sigríður Ásthildur
Andersen
sigga@sigridur.is
Rithöfundurinn Elísabet Kristín
Jökulsdóttir skrifaði á Facebook í
vikunni: „Sko þetta er ekki svo
skrítið, Danir gera þetta, Frakkar
gera þetta, Banda-
ríkjamenn gera
þetta, Þjóðverjar
gera þetta, Japanir
gera þetta, Spán-
verjar gera þetta,
Tyrkir gera þetta
og svo er verið dag eftir dag að
býsnast yfir því hvað fái unga menn
til að gera þetta … hvað fær unga
menn til að ganga í herinn alstaðar í
heiminum!“
Leikarinn, grínistinn og ritstjór-
inn með meiru,
Þorsteinn Guð-
mundsson, fékk
mikil viðbrögð við
þessari færslu
sinni á Twitter:
„Það jákvæða við
þennan Donald Trump er hvað
maður upplifir sjálfan sig sífellt gáf-
aðari með hverjum deginum sem
líður.“
Rithöfundurinn og bókmennta-
fræðingurinn Haukur Ingvars-
son bauð upp á játningu á Face-
book í vikunni: „Þar til nýlega stóð
ég í þeirri trú að Darth Vader héti
Dark Waiter, mér fannst nafnið
mjög rökrétt því hann væri ein-
hvers lags þjónn Keisarans. Ég hélt
líka að almenna afstæðiskenningin
væri einhvers lags popular útgáfa af
afstæðiskenningunni sérstaklega
sniðin að hinum almenna lesanda
#ekkitabú.“
Og fjölmiðlakonan Margrét
Erla Maack skrifaði á Twitter:
„Var beðin að vera á brjóstunum í
áramótaskaupinu
vegna #freethe-
nipple. Fyrir 0
peninga. Takk
samt fyrir að hafa
samband.“ Og hún
bætti við: „Og
þetta er ekki í þágu málstaðarins,
heldur dagskrárgerðarinnar. Ef
þetta væri svona lítið mál hefði
konan bara átt að vippa sér úr
sjálf.“
AF NETINU
Vettvangur
Þriðja árið í röð hefur átakinu
„Gefðu gjöf sem yljar“ verið hleypt
af stað en tilgangur þess er að þeir
sem dvelja á geðdeild, sambýlum
eða annars konar búsetuúrræðum
fyrir geðfatlaða um jólin fái jólagjöf
en fyrir nokkrum árum var það af-
numið í sparnaðarskyni að sjúkling-
ar sem liggja inni um hátíðirnar fái
gjöf með fjárframlagi úr ríkissjóði.
„Þeir sem liggja inni á geðdeild
um jólin er fólk sem er oft mjög illa
statt og á jafnvel ekki marga að eða
hefur einfaldlega ekki tækifæri til
að hitta sína nánustu um jólin. Þá
er eðlilega ofboðslega mikilvægt að
fá einhverja jólagjöf og þetta hefur
mælst mjög vel fyrir. Fjöldi fólks
sem var á geðdeild um síðustu jól
fékk eingöngu jólagjöf í gegnum
þetta verkefni,“ segir Bergþór G.
Böðvarsson sem gegnir starfi full-
trúa notenda á geðsviði LSH.
„Þá hefur það líka gert mikið fyr-
ir starfsfólk að sjá að það eru ekki
bara sumir sem fá pakka heldur all-
ir.“
Bergþór bætir við að það sé ótrú-
legt að sjá hvað jólagjöf geti glatt
mikið. Ég man eftir að það voru
nokkrar úlpur gefnar síðast og ég
hitti sjúkling með sælusvip sem
sagði að þetta væri besta og hlýj-
asta flík sem viðkomandi hefði eign-
ast í mörg, mörg ár.“
Stjórn félagsins „Gefðu gjöf sem
yljar“ er í góðu samstarfi við stjórn-
endur á geðdeildum og búsetuúr-
ræðum fyrir geðsjúka sem aðstoðar
félagið við að para saman gjafir og
viðtakendur svo vel passi.
Innpökkun lýkur 12. desember og
ekki er tekið við gjöfum eftir þann
tíma, en félagið hefur tvo innpökk-
unardaga í desember þar sem sjálf-
boðaliðar hjálpast að við að pakka
gjöfum. Gott er ef fólk á kost á að
pakka gjöfinni inn og láti fylgja með
upplýsingar um innihald pakkans.
Ef einstaklingar eða fyrirtæki
vilja gefa gjöf sem yljar, styrkja
verkefnið eða fá frekari upplýsingar
má senda tölvupóst á netfangið
gefdugjofsemyljar@gmail.com og
bankareikningur samtakanna er
0331-26-1547 og kennitalan 600514-
0400.
Gjafir á geðdeild
Sokkar, húfur, treflar, rúmföt, bækur, snyrtivörur eða konfekt er eitthvað
sem er gott að stinga í pakkann í átakinu „Gjöf sem yljar“.
Morgunblaðið/Kristinn
FJÖLDI FÓLKS SEM VAR Á GEÐDEILD SÍÐUSTU JÓL FÉKK EINGÖNGU JÓLAGJÖF
Í GEGNUM ÁTAKSVERKEFNIÐ „GEFÐU GJÖF SEM YLJAR“.