Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.01.2016, Qupperneq 13
Þannig atvikaðist að Halldór var
staddur á Húsavík í haust vegna
atvinnu sinnar og fór, eins og svo
oft áður, niður á höfn að skoða
báta! Þar eru einmitt margir afar
glæsilegir eikarbátar, notaðir í
hvalaskoðun.
„Þar sá ég þennan og ræddi það
við Egil strax og ég kom heim að
nú væri tækifærið. Við komumst
að því hver átti bátinn, Egill
hringdi í hann og karlinn sagðist
strax vilja selja okkur hann.
„Hann gaf mér upp verð, ég
sagði að ef okkur litist á bátinn
myndum við kaupa hann á þessu
verði. Við fórum svo austur og þú
veist hvernig þetta endaði!“
Þeir vilja ekki gefa upp kaup-
verð en segjast vitaskuld meira en
að segja það að fara út í slíka fjár-
festingu.
„Við erum hins vegar að kaupa
miklu meira en bát; fortíðarþráin
er svo mikil og þessir bátar eru
glæsilegar mublur. Við erum alls
ekki bara að kaupa bát heldur
ættardjásn.“
Sex karlar úr Slippnum
Stofnendur og eigendur Varar
voru sex skipasmiðir sem starfað
höfðu í Slippstöðinni hf. en hættu
þar og stofnuðu eigið fyrirtæki.
Þeir voru Kári Baldursson, Jón
Steinbergsson, Gauti Valdimars-
son, Áskell Egilsson sem áður er
nefndur og náfrændur hans, Áskell
Bjarnason og Hallgrímur Skapta-
son. Þrír síðarnefndu voru bræðra-
synir, ættaðir frá Grenivík.
(Eins og lesendur grunar hugs-
anlega eftir þessa upptalningu er
blaðamaður sá sem þetta skrifar
jafn mikið tengdur Vör og þeir
bræður en á engra hagsmuna að
gæta nú aðra en þá að segja les-
endum Sunnudagsblaðs Morg-
unblaðsins skemmtilega sögu …)
Ólafur útgerðarmaður á Húsavík
dró bátinn til Akureyrar fyrir
bræðurna um miðjan október og
síðan hafa þeir verið mikið um
borð. „Það vantar reyndar tilfinn-
anlega húsnæði á Akureyri þar
sem hægt er að taka svona báta
inn yfir veturinn. Við höfum verið
mjög duglegir nema í desember
vegna kulda og þess hve mikið
hefur snjóað. Við höfum lítið gert
undanfarið annað en að moka snjó
af dekkinu,“ segir Halldór.
Hvalbak hafði verið bætt á bát-
inn en fyrsta verk bræðranna var
að rífa hann af því þeir vilja hafa
bát sinn eins og hann var upp-
runalega. Fyrir þá sem ekki vita
er hvalbakur hvelfing yfir fremsta
hluta bátsins.
Aðalvinna bræðranna hingað til,
fyrir utan að rífa hvalbakinn, hefur
verið að skrapa og mála. „Skrokk-
urinn er nánast eins og nýr,“ segir
Egill.
Best að varðveita
báta með notkun
Skrokkur bátsins hefur aldrei ver-
ið málaður, einungis olíuborinn
þannig að viðurinn hefur fengið að
njóta sín. Reyndar þarf nú að
skipta um eik í lunningunni –
borðstokknum – og verður við-
urinn sennilega keyptur frá sama
fyrirtæki í Svíþjóð og seldi Vör eik
í alla bátana á sínum tíma.
Bræðurnir hafa ekki ákveðið
hvernig báturinn verður notaður
„en við stefnum að því að hann
verði tilbúinn fyrir sumarið og
sjáum fyrir okkur að hann geti
nýst í einhvers konar ferðaþjón-
ustu, til dæmis við hvalaskoðun.
Besta aðferðin til að vernda svona
báta er að nota þá,“ segir Halldór.
„Svo er líklega nauðsynlegt að fá
einhverjar tekjur á móti kostn-
aðinum. Það er dýrt að eiga svona
bát, bæði að reka hann og taka á
land til að dytta að honum.“
17.1. 2016 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13
„Við höfum enga smíðamenntun en
mikla ástríðu!“ segir Halldór Ás-
kelsson um verkefnið sem bræð-
urnir þrír standa frammi fyrir við
að koma bátnum sínum í topp-
stand. Vert er að geta þess að
mágur þeirra, Stefán Traustason
skipasamiður, verður þeim til
halds og trausts.
„Við sáum alla þessa Vararbáta
verða til frá fyrstu spýtu og það
má segja að við höfum fylgst með
þeim öllum síðan, síðustu árin í
gegnum frábæra heimasíðu Árna
Björns Árnasonar, sem vann ein-
mitt lengi í Slippnum,“ segir Egill
Áskelsson.
Á síðu Árna, www.aba.is, er að
finna ótrúlegar upplýsingar um
skipasmíðar á Íslandi.
Þar segir meðal annars: „Báta-
smiðjan Vör hf. Akureyri var
stofnuð 20. júní 1971. Stofnfund-
urinn var haldinn við eldhúsborðið
hjá Skapta Áskelssyni, fram-
kvæmdastjóra og bar upp á afmæl-
isdag hans. Skapti var einn af
stofnendum Slippstöðvarinnar hf.
árið 1952 og framkvæmdastjóri
hennar frá þeim tíma til ársins
1970.“
Fyrsti báturinn sem smíðaður
var í Vör var Sjöfn ÞH 142, tæp 27
tonn. Bræðurnir Oddgeir og Vil-
hjálmur Ísakssynir á Grenivík
voru kaupendur ásamt mági sín-
um, Erhard Joensen.
Annar Vararbáturinn var Krist-
ján ÍS 122, sá þriðji Arnarnes ÍS
133, Frosti ÞH 220 var fjórði og
Vöttur SU sá fimmti; sá sem nú er
kominn heim á ný, ef svo má segja.
Sá níundi, síðastur þeirra sem
voru um 30 tonn, var sjósettur
1977 og hét Flosi ÍS 15.
„Ég hef oft sagt börnunum mín-
um, stoltur, að pabbi þeirra hafi
byggt þennan bát,“ segir Egill
þegar hann rifjar upp þegar fjöl-
skyldan sá einhvern af gömlu Var-
arbátunum. „Ég bætti því nú ekki
alltaf við að ég hempaði bara hluta
naglanna, en það var auðvitað al-
gjör óþarfi ...“ segir hann og kímir.
Eins og fram kemur annars
staðar hér á síðunni keyptu bræð-
urnir bátinn af útgerðarmanni á
Húsavík. „Þegar við töluðum fyrst
við eigandann bað hann okkur um
að komast að ákvörðun sem fyrst
því ef við myndum ekki kaupa
hann ætlaði hann að farga bátnum.
Þú getur rétt ímyndað þér að við
sváfum ekki mikið fyrstu nóttina
eftir það símtal. Þótt við vissum að
það yrði erfitt gátum við ekki ann-
að en keypt bátinn og sjáum alls
ekki eftir því,“ segir Halldór.
„Okkur finnst stórkostlegt að einn
bátur úr Vör skuli vera kominn til
Akureyrar á ný og fyrir utan að
eiga bátinn sjálfan langar okkur að
hann verði einskonar minnisvarði
um pabba og hina karlana í fyr-
irtækinu.“
VÖTTUR VAR FIMMTI BÁTURINN SEM SMÍÐAÐUR VAR Í VÖR
Bátur bræðranna við komuna til Akureyrar í október. Hvalbakurinn fremst hefur nú verið fjarlægður.
Ekki smiðir en hafa mikla ástríðu
„Æfingar á Ölfusá
eru áhersluþáttur í
okkar starfi. Því
miður koma alltaf
öðru hvoru útköll
við leit og björgun í
ánni og því er mikil-
vægt að getum tek-
ist á við aðstæð-
urnar,“ segir Ágúst
Ingi Kjartansson björgunar-
sveitarmaður. Lögreglan á Suður-
landi birti á dögunum samantekt um
að alls fimmtán manns hefðu drukkn-
að í Ölfusá frá árinu 1964. Síðasta
slysið við ána varð nú um jólin þegar
ungur maður fór í ána. Hann er talinn
af en ennþá er leitað og hafa liðsmenn
Björgunarfélags Árborgar farið um
ána og leitað á ýmsum stöðum. Því
verður haldið áfram enn um sinn.
Þvert í gegnum Selfossbæ rennur
Ölfusá sem ásamt brúnni er kenni-
mark bæjarins. Þetta nábýli við
vatnsmestu á landsins – og hættan
sem því fylgir – mótar margt á Sel-
fossi svo sem störf björgunarfélags-
ins. Ágúst Ingi Kjartansson hefur þar
mikla reynslu. „Þetta eru vandasöm
verkefni en við erum með góðan
mannskap sem hefur metnað fyrir
þessu. Við æfum stíft,“ segir Ágúst
sem minnst æfingar við Ölfusá sl. vor
sem Morgunblaðið fylgdist með.
Þátttakendur þá voru í flotbúningum
og létu sig berast niður eftir ánni.
SELFOSS
Æfa stíft á Ölfusá
Björgunarsveitarmenn í æfingaferð á slöngubát á fullri siglingu á Ölfusánni.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Ágúst Ingi
Kjartansson
Ungmennafélögin Baldur, Vaka og Samhygð í Flóa-
hreppi á Suðurlandi hafa verið sameinuð í eitt. Þjót-
andi heitir nýja félagið sem starfar á svæði þar sem
er meðal annars rík frjálsíþróttahefð.
Flóahreppur
Stofnað hefur verið nýtt hestamannafélag í Skagafirði með
sameiningu, Svaða, Léttfeta og Stíganda, þeirra þriggja fé-
laga á svæðinu sem fyrir voru. Nýja félagið mun bera hið
einfalda heiti Skagfirðingur.
Skagafjörður
Undirþrýstingur í miðeyra með vökva.
Eftir þrýstingsjöfnunmeðOtoventblöðru,
miðeyrað opið og engin vökvi.
Fæst í apótekum www.celsus.is
eðferð við
rnabólgu og
kva í miðeyra
– lagar og fyrirbyggir
• Um 70 % fá bót við fyrstu notkun
• Vel rannsökuð meðferð sem leiðréttir undir-
þrýsting í miðeyra, opnar kokhlustina svo að
vökvi eigi greiða leið.
• Getur dregið úr notkun sýklalyfja, ástungum
og rörum í eyrum.
• Góður árangur tengt flugi, köfun, sundi
og kinnholustíflum. Fyrir börn og fullorðna.
• CE merkt – Meðmæli lækna.