Morgunblaðið - 08.02.2016, Blaðsíða 15

15
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 8. FEBRÚAR 2016
Nýjasta tækni töfrar UTmessunni 2016 lauk í Hörpu á laugardaginn var og gestir fengu þá tækifæri til að kynna sér ýmsar tækninýjungar, þeirra á meðal þessi áhugasömu ungmenni. Í lokahófi
messunnar á laugardagskvöld voru Skúla Eggerti Þórðarsyni og embætti ríkisskattstjóra veitt UT-verðlaun Ský 2016 fyrir framúrskarandi framlag á sviði upplýsingatækni síðustu árin.
Árni Sæberg
Samgöngur við
Vestmannaeyjar eru
ekki ásættanlegar.
Tafarlaust þarf að
ráðast í framkvæmdir
sem koma samfélaginu
þar á þann stað sem
stefnt var að fyrir 10
árum þegar ákvörðun
var tekin um að
byggja nýja höfn í
Landeyjum og smíða
nýja ferju til að halda uppi öflugum
samgöngum. Þessu verki er ekki
lokið og árangurinn því langt frá
því sem þörf er á. Næsta skrefið er
að smíða nýja ferju og eftir því
skrefi er ekki hægt að bíða lengur.
Vissulega hafa verið uppi sterkar
umræður um hvort rétt sé að ráð-
ast í smíði nýrrar Vestmanna-
eyjaferju eða að bíða eftir því að
fram komi verkfræðilega og kostn-
aðarlega raunhæfar hugmyndir um
hvort og þá hvernig hægt sé að
breyta höfninni sjálfri. Í dag er
staðan sú að þrátt fyrir tilraunir
innlendra sem erlendra hafnarverk-
fræðinga þá er ekkert sem bendir
til þess að slíkt verði raunhæfur
möguleiki á næstu árum. Sú bar-
átta verður að halda áfram og þar
munum við leggjast fast á árarnar.
Við teljum hinsvegar ekki að
Vestmannaeyingar geti beðið róleg-
ir þangað til. Úrbóta er þörf strax.
Við höfum fullan skilning á því
að Eyjamenn hafi litla þolinmæði
fyrir þeim hvimleiðu biðlistum sem
eru í siglingum þangað. Það er því
ekkert óeðlilegt við það að heima-
menn vilji afkastamikla ferju. Með-
al annars til að mæta þeim þörfum
hefur ferjan nú verið lengd þannig
að hún ber umtalsvert meira af bíl-
um í hverri ferð en sá Herjólfur
sem nú siglir. Þá þarf einnig að
sýna því skilning að takmarkaðri
flutningsgetu er hægt að mæta
með því að bæta við ferðum. Á
sama hátt er hætt við að stærri
ferja myndi sigla færri ferðir. Dugi
sú ferja sem nú er stefnt að ekki
teljum við að betur færi á því að
vera með tvær minni ferjur frekar
en eina stóra. Þannig eykst frelsi
til að velja brottfarar- og komutíma
langt umfram það sem annars væri.
Sigling til Vestmannaeyja er
þjóðvegurinn til þess byggðalags.
Þjónustu á þeim vegi og gjaldtöku
ber að haga í samræmi við það. Því
ber einnig að halda til haga að
samgöngur til Eyja snerta ekki
bara lífsgæði og atvinnutækifæri í
Eyjum heldur kjördæminu öllu.
Með greiðum siglingum um Land-
eyjahöfn skapast víðtækir mögu-
leikar til samstarfs fyrirtækja, ein-
staklinga og sveitarfélaga beggja
vegna hafsins. Allir landsmenn eiga
rétt á góðum samgöngum og mik-
ilvægi þess er aukið þegar um er
að ræða svæði sem stendur undir
stórum hluta af útflutningstekjum
þjóðarinnar. Í Vestmannaeyjum og
á Suðurlandi skapast gríðarlega
mikil útflutningsverðmæti með
miklum vexti ferðaþjónustunnar
ásamt veiðum og vinnslu á sjáv-
arafurðum. Lífsgæði íbúa og tæki-
færi atvinnulífsins þar eru hins-
vegar bundin takmörkum vegna
stöðu samgangna milli lands og
Eyja.
Mikilvægt er að í því útboði sem
nú er stefnt að verði tekið tillit til
þarfa samfélagsins í Vest-
mannaeyjum umfram þarfir emb-
ættismannakerfis og rekstraraðila.
Við tökum heilshugar undir
áhersluatriði bæjarstjórnar Vest-
mannaeyja hvað útboð varðar. Það
þarf að tryggja að ferðum verði
fjölgað frá því sem nú er, það þarf
að gæta að því að skipið verði vel
búið til siglinga í Þorlákshöfn þeg-
ar upp kemur sú staða að ekki sé
fært í Landeyjahöfn, það er ósann-
gjarnt að greitt sé sérstakt álag í
þeim tilvikum sem þjónusta er
skert. Lengi má áfram telja og
mikilvægt að þessi vakt sé staðin.
Við undirrituð, þingmenn Suður-
kjördæmis, leggjum því áherslu á
að tafarlaust verði ráðist í útboð á
smíði nýrrar Vestmannaeyjaferju.
Slík framkvæmd er nauðsynleg til
að bæta sem fyrst samgöngur til
Eyja. Samhliða smíðinni verður að
koma fyrir búnaði til að dýpka inn-
an hafnar í Landeyjahöfn og leita
leiða til að bæta höfnina. Við teljum
einnig mikilvægt að núverandi
Herjólfur verði til staðar fyrstu
rekstrarár nýrrar ferju.
Eftir Unni Brá
Konráðsdóttur og
Vilhjálm Árnason
» Sigling til Vest-
mannaeyja er
þjóðvegurinn til þess
byggðarlags. Þjónustu
á þeim vegi og gjaldtöku
ber að haga í samræmi
við það.
Unnur Brá
Konráðsdóttir
Höfundar eru alþingismenn
Suðurkjördæmis.
Mikilvægi nýrrar Vestmannaeyjaferju
Vilhjálmur
Árnason
Því er spáð, að á
árinu 2017 verði flutt til
landsins 70 milljón kíló
af hráu og fersku kjöti.
Sumt kemur frá lönd-
um, þar sem strangt
heilbrigðiseftirlit er.
Sumt frá löndum, bæði
í Asíu og jafnvel Afr-
íku, þar sem slíkt eft-
irlit er minna – jafnvel
minna en ekki neitt.
Þetta ferska kjör er
flutt inn í erlendum umbúðum, sem
eru algerlega óvottaðar – jafnvel illa
þrifnar. Lítið sem ekkert eftirlit er
með þessum innflutningi nema hvað
leitað er eftir upprunavottorðum sé
innflutningurinn frá löndum utan
Schengen-svæðisins. Engra upp-
runavottorða er krafist á innflutn-
ingnum þaðan.
Stefnt í stórhættu
Síðan er þessum innflutningi
dreift víða um landið og þá líka að
mestu án eftirlits.
Sveitir landsins sem og
allur bústofn eru alger-
lega óvarin og finnast
jafnvel mörg dæmi
þess, að þessar vörur
séu látnar vera í beinni
snertingu við innlendan
bústofn, þó aðallega
hrossastofninn. Mikil
hætta er augljóslega á
því, að sumt af þessum
innflutningi komi frá
svæðum þar sem al-
gengir eru smit-
sjúkdómar, sem fáséðir
eru hér á landi og ekkert ónæmi er
til fyrir. Meira að segja ekki til sýkla-
lyf, sem dugað gætu. Jafnvel í lönd-
um, sem hingað til hafa verið talin
með góða smitsjúkdómagæslu, hefur
nú stungið sér niður ný tegund veiru,
sem ekki er til hérlendis en gæti
stefnt framtíðarkynslóðum lands-
manna í stórhættu. Svo ekki sé nú
talað um bústofninn. Sem dæmi má
nefna hina skæðu sika-veiru.
Hvaða stórhættulegi innflutningur
er þetta eiginlega á hráu og fersku
kjöti? Hann gengur allur undir einu
og sama heiti – ferðamenn. Umbúð-
irnar utan um þá – sem fæst er
hreint en flest óhreint – kallast sam-
eiginlega nafninu fatnaður. Upp-
runavottorðin köllum við vegabréf og
upprunavottorð þarf ekki að sýna
nema frá löndum utan Evrópu sem
og nokkrum Evrópuríkjum þar sem
heilbrigðismál eru ekki á jafn háu
stigi og annars staðar. Upprunavott-
orðin – vegabréfin – segja þó ekkert
um viðkomandi „vöru“ annað en það
hver sé uppruninn. Ekkert heilbrigð-
isvottorð, engin sjúkdómasaga – ekki
einu sinni hvort sika-veiran nú eða
ebóla hafi verið á næstu grösum,
jafnvel grasserað í „vörunni“. Svo
eru „smitberarnir“ sendir eftirlits-
laust út um sveitir landsins, íbúar
ekkert varaðir við umgengni og
„smitberarnir“ látnir komast upp
með að umgangast búfénað lands-
manna og jafnvel látnir fara á bak á
hrossum. Hver og einn hlýtur að sjá
hvílíkur háski er hér á ferðum, ekki
bara fyrir landsmenn sjálfa heldur
fyrir sjálfan bústofninn.
Allt lúti sömu reglum
70 milljón kíló af hráu og fersku
kjöti frá útlöndum. Hvernig stendur
á því að hér er ekki beitt sömu að-
ferðum og hinum hefðbundnu? Af
hverju er þess ekki krafist, að þessi
innflutningur hafi verið í frysti-
geymslum í tvo mánuði áður en inn-
flutningur er heimilaður? Af hverju
er ekki sömu sóttvarnarúrræðum
beitt og þegar annað útlent kjöt er
flutt til landsins – þ.e. að greiddur sé
svo sem eins og 300% tollur við inn-
flutning sem reynslan hefur sýnt að
er virkasta sótthreinsunarúrræði
sem um getur? Lítið bara á frysti-
kisturnar í stórmörkuðum. Þar er út-
lent kjöt að fá, sem bæði hefur verið í
frystigeymslum í tvo mánuði og sótt-
hreinsað hefur verið með 200-300%
tollum. Og hvers vegna eru ekki búin
til gagnkvæm innflutningsviðskipti
þar sem við Íslendingar tökum á
móti skulum við segja 30 þúsund
ferðamönnum frá Evrópu gegn því
að Evrópa taki á móti 30 þúsund
ferðamönnum frá okkur? Svo getum
við einfaldlega haldið uppboð á ferða-
mannakvóta okkar og sá ferðaþjón-
ustuaðili hlotið, sem hæst býður.
Þekkt úrræði á Íslandi til þess að
stemma stigu við utanaðkomandi
hættum.
Af hverju þegja
hagsmunaaðilar?
Frammi fyrir þeirri miklu hættu
sem að okkar þjóð stafar með inn-
flutningi á hráu og fersku kjöti þá er
nauðsynlegt að grípa þar alls staðar
til sömu virku úrræða og reynslan
hefur sýnt okkur að gefast svo vel.
Eftir hverju er verið að bíða? Eftir
því að innflutningur þessi nemi
meiru en 70 milljónum kílóa? Vilja
menn þá horfa aðgerðarlausir á þá
miklu hættu sem bæði íslenska kyn-
stofninum og íslenska bústofninum
er stefnt í? Hvað segja landlæknir,
dýrayfirlæknir, smitsjúkdómalækn-
irinn á Lsp, ASÍ og Bændasamtökin?
Eftir Sighvat
Björgvinsson »Mikil hætta er
augljóslega á því,
að sumt af þessum
innflutningi komi frá
svæðum þar sem al-
gengir eru smitsjúk-
dómar, sem fáséðir eru
hér á landi og ekkert
ónæmi er til fyrir.
Sighvatur
Björgvinsson
Höfundur er fyrrv. alþingismaður
og ráðherra.
70 milljón kíló