Morgunblaðið - 14.04.2016, Blaðsíða 13

DAGLEGT LÍF 13
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. APRÍL 2016
senn skemmtileg og fræðandi, efldi
málþroska og virðingu fyrir móður-
málinu og ekki síst íslenskri náttúru.
Sjálf hef ég frá unga aldri veitt því
smáa í umhverfinu mikla athygli og
raunar orðið æ meiri náttúruunnandi
með árunum,“ segir Edda Valborg.
„Náttúra Íslands er enda einstök,“
bætir hún við.
Með hugmyndina nánast full-
mótaða í kollinum fjárfesti hún í
góðri myndavél og lagði í þágu verk-
efnisins upp í allnokkra ljósmynda-
leiðangra um landið næstu árin.
„Stundum ein míns liðs en ég notaði
líka tækifærið til að taka myndir þeg-
ar ég var á ferðinni með vinum eða
fjölskyldu. Ég þurfti svolítið að eltast
við blómgunartímann, sum blóm
blómstra snemma árs, önnur seint.
Þess á milli var ég ýmislegt að sýsla,
eins og að vinna og reka hönnunar-
stofu mína, Port hönnun. Annars
þurfti ég ekki alltaf að leita langt því
sumar ljósmyndirnar eru bara héðan
af Valhúsahæð á Seltjarnarnesi,“ við-
urkennir hún brosandi.
M fyrir mýrasóley
Bókin er 64 blaðsíður, í 22x28
cm broti og hver opna helguð einu
blómi og bókstaf þess; S fyrir smjör-
gras og M fyrir mýrasóley svo eitt-
hvað sé nefnt. Um flest blómin;
augnfró, ólafssúru, naflagras, þyrni-
rós og fleiri, er vísa eða vísubrot,
kvæði eða þula sem Edda Valborg
valdi af kostgæfni, sem og ýmsir
fróðleiksmolar. Til dæmis varð eftir-
farandi þjóðvísa fyrir valinu með fíf-
unni: „Ljósið kemur langt og mjótt,
logar á fífustöngum, Halla kerling
fetar fljótt, framar eftir göngum“. Og
fyrir fróðleiksfúsa má geta þess að
fífan vex í votlendi, finnst alls staðar
á landinu og blómstrar í júní – eins
og fram kemur í bókinni.
Þótt skáldum hafi í aldanna rás
verið tíðort um blóm fann Edda Val-
borg ekkert ljóðrænt um smjör-
grasið. „Kannski af því að nafnið er
svo órómantískt,“ giskar hún á. Í
stað ljóðs eða vísubrots eftir íslenskt
skáld, þekkt eða óþekkt, lífs eða liðið,
lét hún fylgja smjörgrasinu þær upp-
lýsingar að það væri líka kallað hana-
toppur, óeirðagras og lokasjóðs-
bróðir. Nöfnin hafa trúlega ekki,
frekar en smjörgrasið, þótt sér-
staklega ljóðræn.
Sjónræn upplifun
Edda Valborg hugsar sig um
þegar hún er beðin um að nefna
uppáhaldsblómið sitt. Henni finnst
þau öll falleg. „Ætli ég nefni ekki
smjörgrasið, sem ég hreifst af þegar
ég myndaði það í Gjánni í Þjórsárdal.
Fífan er líka yndisleg og gaman að
horfa á hana sveigja sig eftir veðri og
vindum á árbökkunum. Nú, eða fífill-
inn ..“ segir Edda Valborg, sem alltaf
hefur haft áhuga á blómum, einkum
þó myndræna þættinum. „Stórkost-
leg lögun þeirra, litadýrð og mynstr-
in heilla mig. Þótt ég sé ekki með
mjög græna fingur hef ég óskaplega
gaman af að skoða alls konar blóm.
Meiningin með útgáfu bókarinnar
var ekki að kynna til sögunnar
óvenjulegar blómategundir, heldur
blóm sem fólk þekkir en veit ekkert
endilega hvað heita, rétt eins og ég
sjálf áður en ég réðst í gerð bókar-
innar. Mig langaði að skapa listræna
og sjónræna upplifun; stemmningu
þar sem texti, letur og ljósmynd
flæddu létt og leikandi saman, en
bæru ekki hvert annað ofurliði.“
Heppin með hugmynd
Eins og höfundarréttarlög
kveða á um þurfti Edda Valborg að
fá leyfi rétthafa til að birta ljóðin í
bókinni. Hún segir alla hafa veitt
henni góðfúslegt leyfi. „Ég hafði heil-
mikið fyrir að finna suma rétthafana,
til dæmis að þulu Guðrúnar Auðuns-
dóttur, sem mig langaði að birta.
Hún fæddist rétt eftir aldamótin
1900 og var ættuð undan Eyjafjöll-
um. Ég var búin að spyrjast fyrir hjá
mörgum á þessum slóðum áður en ég
hafði loks uppi á einkadóttur hennar,
sem bjó í næsta húsi við mig í
Reykjavík. Gegnum þessa vinnu
kynntist ég henni og einnig skáld-
konunni Vilborgu Dagbjartsdóttur,
sem á tvö ljóð í bókinni, og var af-
skaplega elskuleg. Hún hafði á orði
hversu heppin ég væri að hafa fengið
hugmyndina að bókinni. Öll vinna við
bókina hefur verið svo skemmtileg að
ég er hálft í hvoru leið yfir því að
henni skuli vera lokið,“ segir Edda
Valborg – af takmarkaðri alvöru þó.
Fífa Fífan vex í votlendi, finnst mjög víða á landinu og blómstrar í júní. Mýrasóley Þetta fallega hvíta blóm vex víða og blómstrar í júnímánuði.
Bláklukka Bláklukka vex í móum og skóglendi og blómstrar í júlí og ágúst.
„Mig langaði að skapa
listræna og sjónræna
upplifun; stemmningu
þar sem texti, letur og
ljósmynd flæddu létt og
leikandi saman, en
bæru ekki hvert annað
ofurliði.“