Ægir - 01.02.2016, Qupperneq 25

25
sómasamlega af í þessu. Það
hallar víða á þá aðila sem þurfa
að treysta á hráefnisöflun án
þess að hafa aðgang að auð-
lindinni. Nægir þar að nefna
tvöfalt verðmyndunarkerfi á
afla til vinnslunnar og mismun-
andi aðstöðu fyrirtækja til inn-
vigtunar afla. Nýfiskur kemur
auðvitað úr þessu umhverfi
vinnslufyrirtækja með litlar eða
engar aflaheimildir á bakvið sig.
Þetta er barátta upp á hvern
einasta dag – við erum með
ákaflega góða fótfestu á mark-
aðnum en þurfum klárlega að
bæta við okkur aflaheimildum
til að hreinlega vera með í sam-
keppninni“
Við erum að vinna á mjög
kröfuhörðum markaði og ætlast
er til að við afhendum fisk allan
ársins hring. Það skiptir þá
engu máli hvort það séu vond
veður eða jól eða páskar, við
verðum alltaf að vera með fisk,“
segir Þorsteinn
Hillulífið mikilvægt
Þegar bátur landar að kvöldi
hvort sem er í Sandgerði eða
fyrir vestan er fiskurinn kominn
til Nýfisks um nóttina og byrjað
að slægja sex á morgnana og
vinnslan hefst klukkan sjö. Oft-
ast verið að vinna þennan glæ-
nýja fisk fram eftir degi, hve
lengi fer eftir því hve mikið er
að fiski. „Við skilum fiski sem var
veiddur í gær upp á flugvöll í
dag og hann fer af stað til meg-
inlandsins síðdegis og er kom-
inn í hendur kaupandans um
hádegi daginn eftir og jafnvel
borðaður um kvöldið. Miklu
máli skiptir fyrir kaupandann að
fiskurinn hafi ákveðið „hillulíf“
og til að uppfylla þau skilyrði
þurfum við að gæta þess að
halda kælingu eins mikilli og
unnt er í öllu ferlinu frá veiðum
á markað. Okkar keppikefli er
að afhenda fiskinn sem næst
núll gráðunum til að tryggja
sem lengst hillulíf,“ segir Þor-
steinn.
Gríðarlega hörð samkeppni á
afurðamarkaðnum
En Íslendingar eru ekki einir um
hituna. „Samkeppnin er gríðar-
lega hörð sérstaklega á þessum
árstíma, þegar fiskurinn streym-
ir úr Barentshafinu inn á mark-
aðina. Norðmenn eru að veiða
mjög hátt hlutfall af heildar-
þorskkvóta sínum í febrúar og
mars. Í fyrra voru brælurnar að
gera þeim lífið leitt eins og okk-
ur, en núna er veðrið miklu
betra og fiskflæðið eftir því.
Þetta hittir okkur því verðið við
þessar aðstæður lækkar veru-
lega – ekki er óalgengt að sjá
20-30% verðlækkun á meðan
þetta gengur yfir. Við erum líka
að fá færri krónur fyrir evruna
en í fyrra vegna styrkingar krón-
unnar gagnvart evrunni. Við
getum ekki heldur dregið úr
vinnslu og framboði við þessar
aðstæður, bæði vegna þess að
við höfum skuldbundið okkur
til að afhenda ákveðið magn
ytra og getum heldur ekki sagt
eigendum bátanna að loksins
þegar aflabrögð verða góð, að
nú viljum við ekki fiskinn frá
þeim. Við verðum að gera þetta
á ársgrundvelli allt saman og
við þurfum því bara að þreyja
þorrann og góuna. Við sjáum
svo væntanlega bjartari tíma
hvað varðar afurðaverðið eftir
páska þegar framboðið frá
Norðmönnum fer að minnka.
Við stöndum skrefinu framar
en Norðmenn hvað varðar alla
meðhöndlun á fiski og það hef-
ur skilað okkur ákveðnu forskoti
á mörkuðunum það forskot
dugar þó ekki til að halda upp
verðinu þegar framboðið eykst
svona rosalega. Það er hins
vegar ekki spurning að Norð-
menn eru að bæta sig hvað
varðar gæðin og því mun sam-
keppnin við þá bara harðna.
Þeir búa nú um stundir einnig
við hægstæðari þróun gengis-
mála fyrir útflutninginn en við.“
Erfiður markaður fyrir
aukaafurðir
Þorsteinn segir stöðu mála í
Nígeríu einnig hafa áhrif. „Það
er svo annað, sem gerir okkur
erfitt fyrir, að markaðurinn fyrir
hausa og þurrkaðar afurðir í
Nígeríu er nánast lokaður. Fyrir
vikið hefur verð á hausum og
hryggjum hrunið og það hefur
bein áhrif á afkomuna hjá okk-
ur. Hausarnir og hryggirnir frá
okkur fara nú til nágranna okkar
í Skinnfiski sem vinnur úr þeim
loðdýrafóður en verðið er mun
lægra en greitt var fyrir hráefnið
til þurrkunar þegar þeir mark-
aðir voru í lag. Ég hugsa að
margir sjái nú fram á það að
þurfa að farga þessu með tölu-
verðum kostnaði. Allt innvols,
hausar og bein hafa undanfarin
ár verið að hækka verulega í
verði sem hefur stutt mjög við
afkomuna í þessari grein en nú
hefur verðið hríðfallið. Þorsklif-
ur er dæmi um afurð sem
hækkað hefur verulega í verði á
undanförnum fáum árum. Blik-
ur eru á lofti á lifrarmörkuðun-
um vegna lokunar markaðsins í
Rússlandi.. Við erum því að sjá
svolítið leiðinlega þróun í þess-
um svokölluðu aukaafurðum
núna. Iðnaðurinn hefur undan-
farin ár lifað gósentíð í þeim
efnum sem hefur haft mjög já-
kvæð áhrif á afkomuna, en nú
er að fjara undan því og þetta
telur beint inn í afkomuna,“
segir Þorsteinn Magnússon.
Við stöndum Norðmönnum mun framar í meðhöndlun á ferskum fiski
og njótum ákveðins forskots vegna gæðanna.
Glæsilegir þorskhnakkar streyma í gegnum kerfið.