Ægir - 01.03.2016, Page 11

11
www.matis.is
Hugsaðu
inn í boxið ...
Flest nýsköpun felst í að koma auga á nýja möguleika í því
sem fyrir er. Finna not fyrir það sem áður var hent. Sjá tengingar
sem aðrir sjá ekki. Okkar hlutverk er að auðvelda þeim sem
þetta geta að pakka hugmyndunum sínum inn og koma þeim
í framkvæmd, okkur öllum til hagsbóta.
Matís er öflugt þekkingarfyrirtæki sem
sinnir ölbreyttu rannsóknar-, þjónustu-
og nýsköpunarstarfi.
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
–
1
5-
20
76
útgerðar. Það verð er miðað við
hausaðan fisk. Menn taka það
ekki alltaf með í reikninginn hér
heima á Íslandi og eru því ekki
með réttan samanburð. Norski
þorskurinn er hausaður fyrir
framan klumbu og er hausinn
þá reiknaður 21,3% af slægðum
fiski. Til að fá réttan verðsaman-
burð verður að setja hausinn
„aftur“ á norska fiskinn.
Það sem mig langar líka til
að benda á er hvernig Norð-
menn veiða fiskinn. Fyrstu fjóra
mánuði árið 2015 og reyndar
fram í maí veiddu þeir 280.000
tonn af þorski. Núna fyrstu 12
vikurnar að meðtalinni páska-
vikunni voru þeir búnir að veiða
195.000 eða nærri jafnmikið og
okkar úthlutun er. Í mars í fyrra
veiddu þeir 90.000 tonn og í
febrúar á þessu ári er aflinn
94.000 tonn. Þetta er að miklu
leyti fiskur sem er hausaður og
slægður, frystur eða ferskur
fiskur,“ sagði Þorsteinn Már.
Fiskverð hærra á Íslandi
Hann sýndi svo línurit sem
sýndi hver verðmunurinn er á
lönduðum þorski á Íslandi og
Noregi. „Á síðasta ári liggjum
við langt fyrir ofan það sem
Norðmenn keyptu fiskinn á til
vinnslu í landi. Þarna er ég bú-
inn að setja verðið upp þannig
að það sé sambærilegt. Á þessu
ári er heldur meira af frystum
þorski inni í norsku tölunum, en
hann er á hærra verði en sá
ferski. Þrátt fyrir það er fiskverð-
ið heldur hærra nú en í Noregi,
nema í mars, en verð á Íslandi
lækkaði í mars samkvæmt
ákvörðun Verðlagsstofu skipta-
verðs.
Veiðimynstrið á Íslandi er allt
annað en í Noregi. Við eru mest
að veiða um 30.000 tonn í mars,
en annars er aflinn að meðaltali
um 20.000 tonn á mánuði. Við
erum að deila aflanum vel yfir
allt árið. Það tengist líka því að
við erum með allt öðruvísi
vinnslu en Norðmenn. Þeir
byggja móttöku og úrvinnslu á
þessum mikla afla sem kemur á
tiltölulega fáum mánuðum
með starfsfólki sem kemur í
gegnum starfsmannaleigur yfir
stuttan tíma“.
Þá er það spurningin hvaða
áhrif þetta mikla framboð frá
Noregi á veturna hefur á mark-
aðinn fyrir afurðirnar. Þorsteinn
Már birti tölur frá Samherja sem
sýndu að í mars á hverju ári ger-
ist það sama. Verðið fellur. „Við
getum ekki hlaupið út af mark-
aðnum á þessum tíma en við
getum reynt að draga úr skað-
anum með því að draga saman
í vinnslunni. Það er bein sam-
svörun milli veiðanna í Noregi
og markaðsverðsins.“
Norðmenn hafa lagt mikla
vinnu í það á síðustu árum að
greina hvað við erum að gera á
Íslandi. Þeir taka saman skýrslur
um afla, vinnslu, markaðsverð
og nánast alla þætti í íslenskum
sjávarútvegi. Þannig ná þeir
samanburði við sjálfa sig og sjá
hvað betur megi fara hjá þeim
og hvort sé hægt að fara að for-
dæmi Íslendinga.
Svimandi há gjöld
Þorsteinn Már fór svo yfir mun-
inn á þeim kostnaði og gjöld-
um sem lagður er á útgerðir í
Noregi og á Íslandi:
„Þegar við berum saman
launakostnað í fiskvinnslu hér
og í Noregi og tökum inn í
dæmið allar breytur er launa-
kostnaður á Dalvík 3.750 krónur
á klukkustund, en 3.250 krónur
í Noregi. Í Noregi er auðveldara
að fá hráefnislausa daga
greidda og þegar um lengri
stopp vegna hráefnisskorts er
að ræða greiðir ríkið fyrir það. Ef
ég skoða síðan til dæmis launa-
kostnað á frystiskipi þá er hann
39% hér á landi, en í Noregi
28%. Í Rússlandi er hann í kring-
um 15%. Þar eru veiðigjöld, þar