Morgunblaðið - 19.09.2016, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 19.09.2016, Blaðsíða 18
18 UMRÆÐAN MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 19. SEPTEMBER 2016 ✝ ÞorvaldurÓlafsson fæddist í Stórholti 32 í Reykjavík 11. ágúst 1944. Hann lést 11. september 2016 á heimili sínu Kópavogstúni 5. Foreldrar hans voru Ólafur E. Guðmundsson húsgagnasmiður, f. 29. desember 1908, d. 15. febrúar 1993, og kona hans Þorbjörg Þorvaldsdóttir hús- móðir, f. 13. ágúst 1913, d. 17. ágúst 1993. Þau voru bæði Ön- firðingar, Ólafur frá Mosvöll- um en Þorbjörg frá Kropp- stöðum. Þorvaldur var næstelstur fimm systkina. Eldri var Guðmundur raf- magnsverkfræðingur, f. 1938, kvæntur Sigurrósu Þorgríms- dóttur, f. 1947. Yngri voru Kristín Ágústa, aðjúnkt í leik- rænni tjáningu við Háskóla Ís- lands, f. 1949, gift Óskari Guð- mundssyni, f. 1950, Eggert tæknifræðingur og rekstrar- og gæðastjóri hjá Reykjavík- urborg, f. 1952, kvæntur Sig- rúnu Þorvarðsdóttur, f. 1960, og Snjólfur, stærðfræðingur Þorvaldur lauk stúdents- prófi 1964 úr stærðfræðideild Menntaskólans í Reykjavík og lagði síðan stund á eðlisfræði, stærðfræði og heimspeki við Háskólann í Ósló. Þar lauk hann cand. mag. prófi í þess- um greinum 1968 og cand. real. prófi í eðlisfræði 1972. Frá 1972 til 2009 var Þorvald- ur kennari við Menntaskólann við Tjörnina, síðar við Sund, þar sem kennslugreinar hans voru eðlisfræði, stærðfræði og stjörnufræði. Samhliða kennslu fékkst Þorvaldur við þýðingu kennslubóka í eðlisfræði og stjarneðlisfræði handa fram- haldsskólum og sat í orðanefnd Eðlisfræðifélags Íslands. Hann var og prófdómari um árabil við Háskóla Íslands, Tækni- skólann og Menntaskólann á Laugarvatni. Þorvaldur lagði lengi stund á gönguferðir og útivist með konu sinni og var mikill áhugamaður um þjóðleg fræði. Hann tók saman bók um ættir og arfsagnir móðurfor- eldra sinna: „Þorvaldur Þor- valdson og Kristín Helga Hall- dórsdóttir á Kroppsstöðum í Önundarfirði“ sem út kom árið 2012. Þorvaldur bjó mestalla ævi með fjölskyldu sinni við Laugateig 39 í Reykjavík. Þor- valdur greindist með krabba- mein fyrir rúmu ári og lést á heimili sínu. Útför hans verður gerð frá Fossvogskirkju í dag, 19. sept- ember 2016, klukkan 15. og prófessor við Háskóla Íslands, f. 1954, kvæntur Guðrúnu Eyjólfs- dóttur, f. 1954. Þorvaldur kvæntist 30. ágúst 1969 Brynju Jó- hannsdóttur líf- eindafræðingi, f. 26. september 1947, og lifir hún mann sinn. For- eldrar Brynju voru þau Guð- rún Jónasdóttir frá Öxney, f. 1914, d. 2007, og Jóhann Magnús Hallgrímsson, f. 1911, d. 1982. Börn þeirra Þorvaldar og Brynju eru þrjú: 1) Þor- björg myndlistarkennari, f. 1970, dóttir hennar með Ólafi Guðmundssyni, f.1965, er Ráð- hildur, f. 2000. 2) Þorgerður þroskaþjálfi, f. 1972, sambýlis- maður hennar er Kristján Ólafur Eðvarðsson, f. 1973, og börn þeirra Hallgerður, f. 2001, Arngunnur, f. 2005, og Þorvaldur f. 2011. 3) Gunnar, grafískur hönnuður, f. 1979, sambýliskona hans er Elín Vig- dís Guðmundsdóttir, f. 1985, og börn þeirra Guðrún Lóa, f. 2013, og Guðmundur Jökull, f. 2016. Elskulegur tengdafaðir minn hefur kvatt þennan heim. Okkur kom einstaklega vel saman frá fyrstu kynnum. Hann var með blíða og fallega nærveru og blik í auga. Þorvaldur var sannkallaður bókarinnar maður, víðlesinn og fjölfróður og ævistarf hans, það að kenna eðlis- og stjörnufræði, átti því vel við hann. Eftir að hann hætti kennslu hélt hann áfram að miðla þekkingu og skrifaði m.a. sögu afa síns og ömmu, merkilega sögu sem mun fræða og gleðja um ókomna tíð. Fyrir utan það að hafa fundið sig í kennslustofunni held ég að hjarta hans hafi slegið í Galt- arey á Breiðafirði, en þangað fóru þau Brynja og börnin á hverju sumri og tóku iðulega gesti með. Þar undi hver við sitt, börnin kynntust fuglalífinu, sjávarföllum og öðru sem teng- ist fjölskrúðugu lífi á eynni. Ég veit að hann hafði gaman af ýmsu bardúsi barnanna, var t.d. býsna ánægður með flösku- skeytið með Eyjafréttum sem ritað var með krækiberjableki og fjöður. Ég var svo lánsöm að eiga margar ógleymanlegar stundir með fjölskyldunni í Galt- arey, eyjunni góðu. Ég á líka fallegar minningar úr matarboðum, ferðalögum og ekki síst áttum við margar góð- ar stundir þetta rúma ár sem liðið er frá því að hann greindist með krabbamein. Sérstaklega minnisstætt er þegar sonur okk- ar fékk nafnið sitt á túninu hjá Þorvaldi og Brynju í blíðskap- arveðri og mér þótti mest til þess koma þegar Þorvaldur sagði að sér þætti nafnið virki- lega fallegt. Mér þótti afskap- lega vænt um hann. Hann var blíður, ljúfur, þolinmóður og ræktarsamur við barnabörnin sín og það er sorglegt að þau skuli ekki fá að njóta afa síns lengur en þau gerðu en ég hugga mig við það að minning hans lifir. Það vinnur enginn sitt dauða- stríð en Þorvaldur tókst á við þann kafla í lífi sínu af slíkri auðmýkt, æðruleysi og styrk að við, sem vorum svo lánsöm að vera hluti af lífi hans, sitjum eft- ir djúpt snortin. Brynja stóð eins og klettur við hlið hans all- an tímann og sýndi mikinn styrk og ást fram á síðustu stundu. Þorvaldur lifir í hjörtum okkar og ég trúi því að hann sigli nú áfram á Gelti II með pípuna sína á vit nýrra ævintýra. Hann var fallegur og yndislegur maður sem mun alla tíð standa nálægt hjarta mínu og ég mun sakna hans mikið. Og svo er hverjum manni, hann á sér óskaland, og öldur bjartra vona, sem freyða þar um sand. En lífið allt er sigling á villtum vonaröldum og vindar eða straumar, sem ráða hvert við höldum. (Ólafur Björn Guðmundsson) Elín Vigdís Guðmundsdóttir. Við höfum verið þeirrar gæfu aðnjótandi í langan tíma að vera í hópi útvalinna sem á sumrin fá að njóta lífsins á ævintýraeyju Guðrúnar Jónasdóttur heitinn- ar í Galtarey og afkomenda hennar. Þeir sem til þekkja vita að þetta er einstakur staður. Þessi aðgangur að eynni hefur fengið enn dýpri merkingu í seinni tíð eftir að börnin okkar komu í heiminn þar sem þau hafa notið saman yndisstunda með frændsystkinum sínum og bestu vinum. Þorgerður þekkir þessa eyju betur en við hin. Hún veit hvar hægt er að finna hreiður og hvar best er að krafla í fjörunni eftir spriklandi lífi. Svo passar hún vandlega upp á eitt og annað og líkist pabba sínum. Það er alltaf sérstök tilhlökk- un hjá okkur að gægjast í gesta- bókina í Galtarey og lesa fallega handskrift Þorvaldar, sem með einstakri nákvæmni og natni hefur skráð athugasemdir um veðurfar og sjávarföll jafnt sem unnin verk. Í fyrrasumar hittum við þau Brynju á fagurgerðri bryggjunni í Galtarey og við skiptumst á að dásama þennan stað, sem að sögn Þorvaldar var jú einstök gæfa að fá að njóta. Enda þakkaði hann fyrir hversu vel hann var giftur. Og svo hló hann þessum fallega smitandi hlátri með öllu andlitinu, sem dóttir hans hefur erft. Handskriftin í gestabókinni kallar jafnan fram minningar um þennan vandvirka, vinnu- sama mann sem var einhvern veginn alltaf að grúska heima á Laugateig. Ef ekki við þýðingar, þá að undirbúa kennslu eða kennslugögn, eða að grúska í bókum og ættfræði. Sú iðja skil- aði sér fyrir nokkrum árum í fal- legri bók um ættina og stórfjöl- skylduna sem við nú búum öll að. Og það var gott að geta leit- að til hans um hjálp í námi í gamla daga – þótt stundum fyndist honum aðeins vera kast- að til hendinni þegar kom að skipulagi og vinnusemi hjá okk- ur sem leituðum hjálpar á síð- ustu stundu. Það var sömuleiðis drjúgur skóli í sjálfu sér að fá að leita í ritgerðir hans og vinnu- bækur úr menntaskóla, skrifað- ar með fullkominni rithönd á fágaðri íslensku um Laxness og Íslendingasögur. Þau Brynja voru samheldin hjón og það var gott að koma á menningarlegt heimili þeirra á Laugateignum. Þau stunduðu útivist saman, fóru á Horn- strandir áður en það komst í tísku og einhverri sinni fóru þau á dansnámskeið og voru viljug að sýna okkur vinunum árangur erfiðisins við góðan róm. Við hittum síðast Þorvald á nýju heimili þeirra Brynju í Kópavoginum nú í sumar. Við gengum með þeim í þessu fal- lega umhverfi við sjávarsíðuna. Hann sagði okkur með bros á vör frá nýafstaðinni ferð í Reyk- holt þar sem hann gat hitt fólkið sitt á góðri stund. Okkur var hins vegar ljóst að líkami hans var farinn að láta á sjá eftir þungbær veikindi á síðasta ári. En hann var líkur sér – frásagn- arfagur að vanda og áhugasam- ur um lífið. Við skynjuðum djúpt þá nærgætni og fallegu um- hyggju sem umlukti hann í faðmi fjölskyldunnar sem var honum svo dýrmæt; lítill nafni á hlaupum um túnið og nýfætt barnabarn í fangi. Elsku Brynja, Þorbjörg, Þor- gerður, Gunnar og fjölskyldur, við vottum okkar dýpstu samúð. Minning um góðan dreng lifir. Steinunn, Lilja og börn. Þorvaldur Ólafsson  Fleiri minningargreinar um Þorvald Ólafsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. ✝ Halldór SteinnHalldórsson fæddist 23. febr- úar 1983 í Lundi í Svíþjóð. Hann lést á deild B-5, Land- spítalanum í Foss- vogi, 11. sept- ember 2016. Móðir hans er Anna Björg Hall- dórsdóttir, læknir, f. 3. maí 1948. Móðursystir hans er Halla Sól- veig Halldórsdóttir, f. 15. júní, 1953. Eiginmaður Höllu er Sigurjón Högnason, f. 2. mars 1954. Börn þeirra eru Karl, f. 20. desember 1980, og Freyja, f. 21. október 1988. Eiginkona Karls er Ines Willerslev Jörg- ensen, f. 7. júlí 1987. Börn þeirra eru Baldur, f. 16. mars 2013, og Katla, f. 29. mars 2015. Móðurbróðir Halldórs var Magnús Ólafur Hall- dórsson, f. 18. júní 1956, d. 16. október 2012. Móðuramma Halldórs var Steinunn Magn- úsdóttir, f. 13. nóvember 1916, d. 5. október 1999, og móð- urafi hans Halldór G. Ólafs- ingar og sinfóníutónleika ásamt sýningum Íslensku óp- erunnar. Hann var meðlimur í Tjarnarleikhópnum og bjöllu- kór Tónstofu Valgerðar. Hjá Valgerði hafði hann verið í músíkterapíu og píanónámi frá fjögurra ára aldri. Hann hafði einnig mikið yndi af ferðalögum og var góður ferðafélagi. Með Tjarn- arleikhópnum fór hann til Danmerkur á námskeið og einnig til Brighton síðasta vor, þá kominn í hjólastól. Með bjöllukórnum fór hann í tón- leikaferð til Finnlands. Með félaga sínum var hann þrjár vikur á sumarnámskeiði í Mal- vern, Englandi, á vegum Hins hússins. Hann ferðaðist til ým- issa landa með móður sinni, ýmist ásamt móðurforeldrum sínum eða vinum móður sinn- ar. Hann naut þess einnig að ferðast um Ísland og dvelja í sumarbústöðum með fjöl- skyldu sinni og frændfólki. Hann var mikið hjá afa sínum og ömmu meðan þau lifðu. Síðan hefur Halla móðursystir hans verið honum mikill stuðningur og einnig vinir móður hans. Einnig var Eðna Huldarsdóttir, liðsmaður hans, góður félagi og vinur. Útför fer fram frá Hafnar- fjarðarkirkju í dag, 19. sept- ember 2016, kl. 13. son, f. 3. febrúar 1921, d. 28. mars 2001. Halldór fluttist heim til Íslands með móður sinni haustið 1986 og bjó hjá henni til æviloka, lengst af í Blönduhlíð 6. Hann gekk í Öskjuhlíðarskóla og síðan í sér- námsbraut Borgarholtsskóla þaðan sem hann útskrifaðist 2003. Hann lauk 2 ára diplom- anámi frá KHÍ 2009. Halldór starfaði nokkur ár sem aðstoðarmaður í eldhúsi Borg- arleikhússins, en síðustu ár var hann starfsmaður í Ási vinnustofu. Halldór Steinn var lík- amlega fatlaður vegna arf- gengs vöðvasjúkdóms og einn- ig þroskaheftur af völdum hans. Líkamlega fötlunin fór vaxandi, sérstaklega síðustu ár. Hann naut þó lífsins þrátt fyrir fötlun sína. Hann hafði mikinn áhuga á leiklist og tón- list og sótti reglulega leiksýn- Dóri er dáinn. Nei, nei, nei. Það getur ekki verið satt, má ekki hafa gerst. En jú, þetta er napur raunveruleikinn og engr- ar undankomu auðið. Hvernig gat þetta gerst? Dóri, systur- sonur minn, sem var á góðum batavegi eftir vel heppnaða að- gerð á fæti. Dáinn í svefni sól- arhring eftir aðgerðina. Hjarta- stopp. Hann sem var svo hress daginn áður og hafði það gott miðað við aðstæður, þegar við móðir hans heimsóttum hann. Við spjölluðum m.a. um nýju íbúðina sem þau mæðginin voru að fara að flytja í eftir nokkrar vikur. Þar er aðgengi allt betra en á núverandi heimili, engar erfiðar tröppur að ganga. Dóri velti fyrir sér í hvaða lit hann vildi hafa nýja herbergið sitt, komst ekki að niðurstöðu og mamma hans ætlaði að færa honum litaspjald daginn eftir. Það síðasta, sem hann sagði við mig var að biðja fyrir kveðju til sonar míns og fjölskyldu hans, sem búa í Danmörku. Ég ósk- aði honum góðs bata og átti ekki von á öðru en að hitta hann bráðlega aftur; á lífi. Dóra voru ásköpuð þau örlög að fæðast með arfgengan sjúk- dóm sem hafði mikil áhrif á líf hans, líkamlegan og andlegan þroska. Hann bjó með móður sinni allt sitt líf. Hún gerði allt sem hægt var til að hann öðl- aðist ánægjulegt og innihalds- ríkt líf, þroskaðist og gæti notið sín. Það tókst. Dóri átti gott líf. Hann naut margs og lærði margt. Hann var alla tíð bók- elskur og las sér til gagns og gamans. Dóri var mjög tónelsk- ur og voru óperur í miklu uppá- haldi. Einnig unni hann leiklist og átti mjög gott með að læra texta á íslensku og lög. Hann samdi sjálfur stutt leikrit og lög. Hann var svo lánsamur að hafa um tíma vinnu í Borg- arleikhúsinu. Það átti nú ald- eilis vel við hann að hitta leik- ara og sjá leikæfingar. Hann hafði yndi af að rifja upp það sem hann hafði lesið, séð og hlustað á og fylgdu því oft spurningar um efni verkanna og hverjir komu að þeim. Dóri var prúður, viðræðugóður og oftast ljúfur í skapi. Með árunum olli sjúkdómur- inn Dóra sífellt meiri erfiðleik- um við gang og aðrar hreyf- ingar. Hann var yfirleitt æðrulaus yfir hlutskipti sínu, þrautseigur og vildi svo gjarn- an geta gert betur. Hann leið þó fyrir fötlun sína og fann stundum sárt til vanmáttar og vangetu. Dóri var trúaður og heim- spekilega þenkjandi. Hann velti iðulega fyrir sér tilvist mann- anna hér á jörð og hvað tæki við eftir dauðann. Hann trúði að líkaminn væri hulstur um ódauðlega sál sem vonandi lifði áfram eftir dauðann sem engill á himnum. Jarðnesku lífi Dóra er nú lokið. Mikill er missir og sár er sorg. Minningin um elsku Dóra frænda lifir í huga mér. Ég finn sárt til með syst- ur minni sem nú hefur misst svo mikið. Einkason sinn og augastein. Halla Sólveig. Það er vonlaust að ætla sér að fanga Dóra í fáeinum línum; það vita þeir sem fengu að kynnast þessum dáðadreng. Það þýðir til dæmis ekkert að segja að hann hafi verið ein- stakur því að það erum við öll. Hann Dóri var einstaklega ein- stakur. En hann var líka ein- staklega heppinn að lenda í fanginu á henni Önnu Björgu. Það væri svo auðvelt að missa sig í lofrullu um móð- urina sem fórnaði öllu fyrir fatlaða drenginn sinn en það gengur bara ekki upp. Hún leit einfaldlega ekki þannig á málið. „Ertu ekki þreytt, verðurðu ekki brjáluð í þessum hávaða og hvernig geturðu eldað kvöldmatinn þegar hann er bú- inn að leggja undir sig alla pottana og pönnurnar?“ átti maður til að spyrja þegar ekki heyrðist mannsins mál. Svarið var stutt og laggott: „Hvað meinarðu?“ Svona var þetta út í gegn – þau voru fullkomið par til síðustu stundar og öfugt við venjulegan þankagang freistast maður til að hugsa að auðvitað sé það dásamlegt að móðirin fái að breiða sængina yfir dreng- inn sinn í síðasta sinn en ekki öfugt. Eitt sinn gerði Dóri, sem alltaf hafði dreymt um að verða leikari, svakalega uppgötvun: „Veistu, Gunnar, að þeir taka ekki þroskahefta inn í Leiklist- arskólann?“ Hvað gera Danir þá? „Ætli maður verði ekki bara að fara í lækninn,“ sagði okkar maður. Þá heyrðist fram- an úr eldhúsi þar sem móðirin, læknirinn, var að skræla kart- öflur: „Dóri minn, ég er búin að segja þér að þeir taka ekki heldur þroskahefta inn í lækna- deildina.“ Svona var þeirra líf; svo blátt áfram og sjálfsagt á eigin for- sendum. Hverjir aðrir en þau mæðgin hefðu boðið okkur – eða beðið – að koma endilega á hjólastóladiskóball í Hafnar- húsinu á Menningarnótt um daginn með Pál Óskar í broddi fylkingar? Hvílík hamingja þrátt fyrir allt vesenið sem slíku getur fylgt! Maður getur næstum grátið af gleði yfir því að hann Dóri skuli hafa dáið í svefni en um leið getur maður orðið verulega reiður út í almættið sem bauð honum ekki upp á að flytja með henni móður sinni í frábæru nýju íbúðina sem beið þeirra við lygnan vog og allt svo þén- ugt fyrir fatlaða. Já, svona er þetta og áfram örkum við hin vorn æviveg en sum okkar eru svo heppin að hafa kynnst stórkostlegu fólki eins og Dóra og móður hans. Og þær voru fleiri konurnar í lífi Dóra. Það er hún Valgerður sem hefur séð um tónlistarupp- eldi drengsins nánast frá vöggu til grafar með dásamlega bjöllukórinn þeirra í broddi fylkingar. Og svo er það hún Guðlaug María sem hefur ára- tugum saman látið draumana rætast í leiklistinni. Að lokum síðasta minningin frá því fyrir fáeinum dögum: Við vorum tvö að horfa á og syngja hástöfum með Dýrunum í Hálsaskógi. Skyndilega segir Dóri: „Er það ekki akkúrat núna sem þú þarft að fara nið- ur í þvottahús og taka úr vél- inni?“ Jú, það var einmitt akk- úrat og þá sagði þessi elska: „Ég set bara á pásu því að þú mátt ómögulega missa af af- mælissöngnum.“ Já, svona var hann Dóri; engum líkur og verður enda- laust saknað. En áfram eigum við að hans frábæru móður sem er heldur engum lík og á nú alla okkar samúð. Hildur og Gunnar. Halldór Steinn Halldórsson HINSTA KVEÐJA Útí hvítt fjallið blámi guðs og augna þinna og útí hvítt fjallið og ljós hárs þíns. (Steinunn Sigurðardóttir) Með óendanlegum sökn- uði. Mamma.  Fleiri minningargreinar um Halldór Stein Hall- dórsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.