Fréttablaðið - 15.09.2016, Blaðsíða 18

Eftir sumar þar sem slík ró var yfir
alþjóðlegum fjármálamörkuðum að
annað eins hafði ekki sést í áratugi
virðist óróinn sem einkenndi markaði
í byrjun árs kominn aftur á skrið.
Stressvísitala Bank of America
Merr ill Lynch sem mælir óróa á
mörkuðum hækkaði allverulega á
föstudaginn og hélt áfram að hækka á
mánudag og þriðjudag og hefur hefur
ekki hækkað svona marga daga í röð
í þrjá mánuði. Ríkisskuldabréf lækk-
uðu og verðið á gulli lækkaði einnig á
föstudaginn og héldu lækkanir áfram
fram til gærdagsins.
Sérfræðingar telja að nokkur
atriði séu að ýta undir þessa þróun,
í fyrsta lagi bíða alþjóðamarkaðir
eftir því að Janet Yellen, seðlabanka-
stjóri Bandaríkjanna, tilkynni um
stýrivaxtahækkun. Hún hefur gefið
í skyn á síðustu vikum að hún muni
fljótlega hækka stýrivexti á ný, þrátt
fyrir marga óvissuþætti í bandaríska
hagkerfinu. Í öðru lagi hefur lækkun
olíuverðs haft áhrif á markaði. Olíu-
verð tók dýfu á fimmtudaginn í síð-
ustu viku og hlutabréfin fylgdu eftir
á föstudag.
Ákvörðun um stýrivaxtahækkun
hefur eins og reikna mátti með haft
veruleg áhrif í Bandaríkjunum þar
sem S&P 500 vísitalan lækkaði um 2,5
prósent á föstudaginn, sem var mesta
lækkunin í 43 viðskiptadaga. Svipaða
sögu er að segja um Dow Jones vísi-
töluna. Vísitölurnar hækkuðu aftur á
mánudag, tóku svo aðra dýfu á þriðju-
dag, en höfðu um eftirmiðdaginn í
gær hækkað það sem af var degi.
Nýmarkaðsríki hafa hins vegar
einnig fundið fyrir áhrifum af
ákvörðun Yellen, en á mánudaginn
hafði MSCI Emerging Markets vísi-
talan lækkað fjóra daga í röð og hélt
lækkunin áfram á þriðjudag og mið-
vikudag.
Áhyggjur af stjórnarháttum seðla-
banka og möguleikum þeirra til
að ýta undir hagvöxt eru samtímis
þessu að breiðast út í Evrópu. Á mánu-
daginn greindi The Telegraph frá því
að fimmtíu milljarðar punda hefðu
horfið af virði fyrirtækjanna á FTSE
100 vísitölunni í London eftir lækk-
anir í þrjá daga. Lækkanir voru einn-
ig á þriðjudag í Evrópu, þar sem DAX
í Þýskalandi, CAC í París, og spænska
IBEX-vísitalan lækkuðu. Ýmist höfðu
vísitölurnar lækkað eða hækkað um
eftirmiðdaginn í gær. Á Asíumarkaði
héldu lækkanir áfram í gær, Nikkei-
vísitalan í Japan lækkaði um 0,69
prósent, og Topix-vísitalan um 0,62
prósent. saeunn@frettabladid.is
Síðasti dagur Eid al-Adha
Þýski lyfjarisinn Bayer hefur tilkynnt
um yfirtöku á bandaríska fyrirtækinu
Monsanto. Andvirði samningsins er
66 milljarðar dala, jafnvirði rúmlega
7.500 milljarða króna. Monsanto fær
tæplega fimmtán þúsund krónur á
hvern keyptan hlut. Um er að ræða
stærstu yfirtöku ársins.
Monsanto framleiðir og þróar
erfðabreytt fræ fyrir matvæli á borð
við maís, sojabaunir og hveiti. Auk
lyfjaframleiðslu framleiðir og þróar
Bayer skordýraeitur fyrir akuryrkju
og erfðabreytt matvæli undir nafninu
Bayer CropScience. Með fyrirhug-
uðum samruna vonast Bayer til að
verða langstærsti framleiðandi erfða-
breyttra fræja fyrir matvæli á heims-
vísu, með 25 prósenta markaðshlut-
deild á heimsvísu.
Eigendur Monsanto höfðu áður
hafnað rétt rúmlega sjö þúsund millj-
arða króna tilboði Bayer.
Hið hækkaða tilboð Bayer kemur í
kjölfar samruna keppinauta. Frétta-
stofa BBC greinir frá því að óvíst sé
að samkeppniseftirlit Bandaríkjanna
samþykki samruna Bayer og Mon-
santo vegna stærðar fyrirtækjanna
tveggja. – sg
Stærsta
yfirtaka ársins
Höfuðstöðvar Monsanto í St. Louis-
borg í Missouri-fylki Bandaríkjanna.
FréttaBLaðið/aFP
Viðskipti
1 5 . s e p t e m b e r 2 0 1 6 F I m m t U D A G U r18
Órói kominn á markaði á ný
Alþjóðlegir hlutabréfamarkaðir tóku dýfu á föstudag og þriðjudag. Beðið er eftir ákvörðun um stýrivaxta-
hækkun í Bandaríkjunum. Sérfæðingar hafa áhyggjur af getu seðlabanka til að ýta undir hagvöxt.
Janet Yellen,
seðlabankastjóri
Bandaríkjanna
Pakistanskur verkamaður safnar dýraskinnum til að framleiða leðurvörur í vöruhúsi í Pashawar í Pakistan. Leðuriðnaðurinn blómstrar á svæðinu
meðan múslímska trúarhátíðin Eid al-Adha stendur yfir. Hátíðin hefur staðið yfir síðustu daga í íslömskum ríkjum en henni lýkur í dag. Á meðan
hátíðin stendur yfir er milljónum dýra fórnað og því fellur mikið til af dýraskinnum sem notuð eru til framleiðslu leðurvarnings. FréttaBLaðið/EPa
Gengi hlutabréfa í Bandaríkjunum hafa lækkað undanfarna daga. FréttaBLaðið/GEttY
Lyfjafyrirtækið Invent Farma
hagnaðist um 17,9 milljónir evra á
síðasta ári, jafnvirði 2,3 milljarða
íslenskra króna. Hagnaðurinn jókst
töluvert en árið 2014 nam hann 8,3
milljónum evra, rúmum milljarði
króna.
EBITDA í árslok 2015 nam
-353.800 evrum, jafnvirði mínus
45,6 milljóna íslenskra króna,
samanborið við -443.000 evrur árið
áður.
Eigið fé í árslok nam 55,4 millj-
ónum evra, jafnvirði rúmra sjö
milljarða íslenskra króna, og hækk-
aði töluvert milli ára.
Í árslok 2015 voru tuttugu hlut-
hafar í félaginu. Framtakssjóður
Íslands átti stærstan hlut eða 38
prósent og Silfurberg ehf., í eigu
Friðriks Steins Kristjánssonar
stofnanda fyrirtækisins, átti næst-
stærstan hlut eða 27,27 prósent.
Eins og Fréttablaðið greindi frá
var Invent Farma selt á árinu til
alþjóðlega ráðgjafarfyrirtækisins
Apax Partners og samkvæmt heim-
ildum var hlutafé fyrirtækisins
metið á um 215 milljónir evra, eða
30 milljarða króna. Stærð fyrirtæk-
isins er svipuð og Símans. – sg
Invent Farma
hagnast um
2,3 milljarða
Friðrik Steinn Kristjánsson, stofnandi
invent Farma. FréttaBLaðið/Ernir
1
5
-0
9
-2
0
1
6

0
4
:3
2
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
9
3
-7
3
6
0
1
A
9
3
-7
2
2
4
1
A
9
3
-7
0
E
8
1
A
9
3
-6
F
A
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
B

F
B
0
6
4
s
_
1
4
_
9
_
2
0
1
6
C
M
Y
K