Morgunblaðið - 21.10.2016, Qupperneq 12

12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER 2016
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
Ég er svolítið hrædd við þetta fyrir-bæri nútímans, flygildi. Þegar mað-ur segir dróni, þá finnst mér þaðmjög skuggalegt orð sem lýsir þeirri
tilfinningu að það sé einhver að fylgjast með
manni úr einhverju tæki. Orðið flygildi er miklu
rómantískara og saklausara. Minnir á fiðrildi.
Mér finnst flygildi mjög flott nýyrði sem gefur
aðra mynd af þessu tæknilega fyrirbæri, sem
hægt er að nota bæði í góðum og slæmum til-
gangi. Sumir vilja meina að flygildi sé sam-
félagslega gott, sem er nýtt sjónarhorn á þetta
skuggalega fyrirbæri sem mér finnst að hafi
verið skapað af STASI, eða öðrum leyniþjón-
ustum. Þegar ég bjó í Edinborg var ég oft að
ímynda mér að það væri flygildi að fylgjast með
mér úr einhverjum af þeim strompum sem voru
í nágrenni mínu þar,“ segir Móheiður Geirlaugs-
dóttir sem nýlega sendi frá sér sína fyrstu ljóða-
bók, Flygildi.
„Það var mikið rætt fram og til baka hver
titill bókarinnar ætti að vera, en einn daginn
þegar ég hlustaði á umfjöllun í útvarpinu um
flygildi, þá fæddist samnefnt ljóð sem er aftast í
bókinni. Ég ákvað að bókin ætti að bera þetta
sama nafn, sem fékk ekki mikinn hljómgrunn
hjá yfirlesara og hugmyndasmið bókarinnar,
Tinnu Ásgeirsdóttur. En ég ákvað að fylgja eig-
in brjóstviti og halda mig við þetta og núna eru
allir sáttir.“
Berskjölduð að sýna inn í huga og líf
Móa segir að allt hafi þetta farið af stað
þegar fyrrnefnd Tinna, vinkona hennar, hafi
hvatt hana til að gefa út ljóð.
„Til að gera það mögulegt þá ákvað ég þeg-
ar ég átti stórafmæli á þessu ári að biðja
afmælisgesti um að styðja við útgáfuna. Ég gaf
hana sjálf út undir merkinu MOA PUBLISH-
ING,“ segir Móa og bætir við henni hafi þótt það
nokkuð erfitt skref að senda ljóðin frá sér út í
heim þar sem þau verða öllum sýnileg.
„Til að byrja með sýndi ég engum ljóðin
nema Tinnu, en hún er mjög góður yfirlesari.“
Móa segir að vissulega sé líka erfitt að senda frá
sér ljóðabók, verandi dóttir ljóðskálds, Geir-
laugs Magnússonar.
„Ég á enn þá von á því að fólk segi við mig:
„Af hverju varstu að þessu?“ En útgáfa þess-
arar bókar var eitthvað sem þurfti að gerast. Og
það tekur pínulítið á. Líka af því að þetta eru
persónulega ljóð, um mitt hversdagslíf og nær-
umhverfi. Maður verður berskjaldaður þegar
maður sýnir fólki inn í huga sinn og líf.“
Orti dramaljóð á gelgjuskeiðinu
Móa ólst upp við ljóð og hún segir að ljóðum
hafi verið haldið að henni frá blautu barnsbeini.
„Ljóð voru lesin fyrir mig og ég
las sjálf mikið af ljóðum, enda var
mikið af ljóðabókum á heimilinu. Og
fyrir vikið byrjaði ég snemma að
fikta við að setja saman ljóð. Ég
skrifaði mörg dramaljóð á gelgju-
skeiðinu og ég hef líka alltaf skrifað
mikið af dagbókum og ljóðin hafa
fæðst þar inn á milli færslna. Ég sest
ekki niður og segi við sjálfa mig: nú
ætla ég að skrifa ljóð. Þau koma bara
þegar þau koma, þau eru flögrandi út um allt,“
segir Móa sem er ekki óvön skrifum, hún hefur
unnið árum saman við þýðingar úr frönsku.
Hún segist hafa unnið mikið í ljóðunum
sem enduðu í bókinni, en sum þeirra eru frá því
fyrir margt löngu. „Við Tinna fórum saman í
gegnum öll ljóðin, endurbættum og
hentum, enda er erfitt að sjá hvað má
betur fara í því sem maður skrifar sjálf-
ur. Mér fannst ekkert erfitt að skera
niður, sum ljóðin duttu út á síðustu
stundu en öðrum var auðvelt að sleppa,
sem mér fannst of persónuleg.“
„Ég hugsa mikið til pabba“
Móa segir flest ljóðin í bókinni
vera frá undanförnum fimm eða sex ár-
um, þau urðu til í Norðurmýrinni þar sem hún
býr, og einhver urðu til í Skotlandi þar sem fjöl-
skyldan bjó í þrjú ár. „En sum ljóðanna eru
eldri og annars staðar frá, eitt er frá Hveragarði
þar sem pabbi var í litlu rithöfundahúsi og ann-
að frá Sauðárkróki, þar sem pabbi bjó,“ segir
Móa og bætir við að hún hugsi mikið til pabba
síns og hann verði alltaf hluti af henni. Í einu
ljóðinu kemur fram að hún hafi erft klaufaskap
pabba síns.
„Já, ég er klaufsk eins og pabbi. Við köllum
það að kunna að detta á jafnsléttu,“ segir hún og
hlær. Þau feðgin voru mjög náin enda var Móa
eina barn föður síns.
„Ég er heppin að hafa átt pabba sem var
ljóðskáld og ljóðaunnandi og kynnti mig fyrir
ljóðum og ljóðskáldum. Pabbi var líkur mér að
því leyti að hann var mjög sjálfsgagnrýninn á
eigin ljóð. En ég veit ekki hvað honum hefði þótt
um mín ljóð, hann lét alveg í ljós ef honum mis-
líkaði. Hann fór yfir allar mínar ritgerðir á
skólaárunum og var ekki spar á rauða pennann.
Auðvitað hefði ég viljað hafa hann á lífi og þá
hefði ég leitað til hans með ljóðin mín, með yfir-
lestur og ráð.“
Móa er ánægð með almenna velgengni
ljóðsins undanfarin misseri og telur ástæðuna
m.a liggja í samfélagslegri viðurkenningu. „Auk
þess er oft meiri sköpun í kringum kreppur.
Fólk hefur ekki lengur áhyggjur af formi ljóða,
bragarháttum, hefðum eða stefnum. Fólk er
miklu frjálsara,“ segir Móa sem á mörg uppá-
haldsljóðskáld, en fjögur standa upp úr, Edith
Sodergra, Pablo Neruda, Gyrðir Elíasson og
bróðir hans Sigurlaugur Elíasson.
Ljóð eru flögrandi út um allt
„Ég er heppin að hafa átt pabba
sem var ljóðskáld og ljóðaunn-
andi og kynnti mig fyrir ljóðum
og ljóðskáldum. Ég er klaufsk
eins og pabbi. Við köllum það að
kunna að detta á jafnsléttu.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Móa Hún átti stórafmæli á þessu ári og bað afmælisgesti um að styðja við útgáfu bókarinnar.
Í hádeginu í dag mun stjórnmála-
fræðingurinn Silja Bára Ómarsdóttir
halda fyrirlestur í Ljósmyndasafni
Reykjavíkur undir yfirskriftinni Frá
Watergate til WikiLeaks. Í tilkynningu
kemur fram að efni fyrirlestursins
tengist sýningu safnsins PORTRETT
– handhafar Hasselblad-verð-
launanna en þar má sjá verkið The
Family eftir Richard Avedon sem
samanstendur af portrett-myndum
af helsta áhrifafólki úr bandarísku
þjóðlífi, stjórnmálamönnum, for-
stjórum stórfyrirtækja, fjölmiðlafólki
og fleirum. Myndirnar voru teknar
stuttu eftir Watergate-hneykslið
(1972) og á meðal þeirra sem voru
mynduð var Katherine Graham, út-
gefandi dagblaðsins Washington
Post, sem ljóstraði upp um hneykslið
og W. Mark Felt, hinn svokallaði
„Deep Throat“. Watergate er eitt
þekktasta hneykslismál allra tíma.
Það leiddi til af-
sagnar Nixons
nokkru síðar og
kom þá glögglega
í ljós hve lekar
geta haft mikil
áhrif á stjórnmál.
Þá og í Pentagon-
skjalamálinu voru
einstaklingar á
bak við lekana, en
í dag koma þeir
gjarnan frá sam-
tökum „hakkara“ á borð við Wiki-
Leaks.
Eftir stutta umræðu um lekamál
ræðir Silja Bára Ómarsdóttir stjórn-
málafræðingur áhrif lekamála á
kosningabaráttu Clinton og Trump í
dag og stöðunni á henni í víðara sam-
hengi.
Fyrirlesturinn hefst kl. 12 og er að-
gangur ókeypis og allir velkomnir.
Silja Bára ræðir áhrif lekamála á kosningabaráttu Clinton og Trump
Reuters
Uppljóstrari Katherine Graham ásamt hinum þekkta ritstjóra The Washington
Post, Ben Bradlee, sem stjórnaði fréttaflutningi blaðsins af Watergate-málinu.
Frá Watergate til WikiLeaks
Silja Bára
Ómarsdóttir
litla fjallið var okkar
svo óendanlega stórt þegar
litla höndin mín
passaði svo vel í þína stóru
örugg gengum við upp
til að sjá allan heiminn
í einu þorpi
oft á dag
gekkstu með mér upp
þar sem hinir dauðu voru nær himnum
og við nær hröfnunum
Sauðárkrókur
LJÓÐ ÚR BÓK MÓU
Feðgin Móa á háhesti með Geirlaugi pabba.
Mæðgur Móa í fertugsafmælinu sínu með dætrunum Ísold og Karólínu.
Nú þegar hrekkjavakan er framundan
er auðvitað boðið upp á grímur af
þeim Hillary Clinton og Donald Trump
forsetaframbjóðendum í henni Am-
eríku. Þeir sem selja slíkar grímur
segja þær njóta þó nokkurra vinælda,
fólk vill jú grínast með þessi tvö.
Forsetaframbjóðendur
AFP
Grímur fyrir
hrekkjavöku