Dagblaðið Vísir - DV - 16.10.2015, Qupperneq 16

16 Fréttir Erlent Helgarblað 16.–19. október 2015
V A R M A D Æ L U R
19 dBA
*Við ábyrgjumst lægsta eða sama verð og sambærileg
varmadæla frá öðrum söluaðilum. Smiðjuvegur 70 - gulgata - 200 Kópavogur
Gæði, þjónusta og gott verð.
Hámarks orkusparnaður.
sen
dum
frÍ
tt
Út
Á l
and
*
Þrír fjórðu
panta á netinu
Breska skyndibitakeðjan Dom-
ino's hefur tilkynnt fjárfestum
að afkoma ársins verði miklu
betri en væntingar stóðu til um.
Business Insider greinir frá þessu
og vísar í tilkynningu frá Dav-
id Wild, framkvæmdastjóra fé-
lagsins. Sala á flatbökum fyrir-
tækisins hefur aukist mjög um
gjörvalla Evrópu. Fyrirtækið
þakkar síaukinni notkun Dom-
ino's-smáforritsins árangurinn.
Sífellt fleiri nota appið til þess að
þurfa ekki að tala við manneskju
þegar þeir panta pitsu.
Þriðji ársfjórðungur 2015 er sá
áttundi í röð þar sem söluaukn-
ingin á milli ára er 10 prósent
eða meiri. Salan í Bretlandi hefur
aukist um 17 prósent á milli ára.
Þrír fjórðu hlutar pantana hafa
komið með rafrænum hætti, í
gegnum netið.
Löggan stöðvaði
sjúkraflutning
Sjúkrabíllinn reyndist óskoðaður og var kyrrsettur
B
retinn David Chalcroft fór í erf-
iða aðgerð á dögunum þar sem
annar fótleggurinn var tekinn
af honum. Hann var í kjölfar-
ið fluttur frá Southampton til Wales
með sjúkrabíl. Á leiðinni stöðvaði
lögreglan sjúkrabílinn vegna þess að
hann var óskoðaður. Sjúkrabíllinn var
kyrrsettur og Chalcroft mátti bíða í sex
klukkustundir eftir annarri sjúkrabif-
reið. Daily Mail greinir frá þessu.
Leiðin frá sjúkrahúsinu í South-
ampton á áfangastað – í Wales – er
240 kílómetrar og ætti ekki að taka
nema rúma tvo tíma í sjúkrabíl. Á M4-
hraðbrautinni kom hins vegar babb
í bátinn. Lögreglumaður hafði gef-
ið sjúkrabílstjóranum fyrirmæli um
að stoppa. Chalcroft segir í samtali
við Daily Mail að hann hafi orðið for-
viða þegar hann heyrði hvers vegna
sjúkrabíllinn staðnæmdist. „Dave,
lögreglan er að stoppa mig,“ sagði
bílstjórinn við hann. Hann bað um
að hurðin yrði opnuð á sjúkrabíln-
um svo hann heyrði hvað fram færi.
Hann varð gáttaður þegar honum
barst til eyrna að til stæði að senda
nýjan sjúkrabíl af stað en sá var í 250
kílómetra fjarlægð. Hann fékk að vita
að sjálfvirkur skanni í lögreglubíln-
um hefði lesið bílnúmer sjúkrabílsins
og að í ljós hafi komið að bíllinn væri
óskoðaður.
Ástandi Chalcroft hrakaði á með-
an biðinni stóð svo lögreglan neyddist
til að fylgja honum – í óskoðaða
sjúkrabílnum – á sjúkrahús. Sjúkra-
liðarnir á vettvangi höfðu ekki þjálfun
til að gefa manninum morfín svo hann
fór á sjúkrahús í Swindon. Þar mátti
sjúklingurinn bíða í tvo og hálfan tíma
áður en varabíllinn kom á vettvang. „Á
þessu sex tíma ferðalagi, sem það tók
að flytja mig til Wales, fékk ég engan
mat og nánast engin lyf.“ Hann segir
að bílstjórinn hafi verið handtekinn.
Heilbrigðisyfirvöld hafa hafið rann-
sókn á málavöxtum. n
Breskur sjúkrabíll Manninum hrakaði
mjög meðan á biðinni stóð.
S
ex þúsund föngum í banda-
rískum fangelsum verður
sleppt úr haldi dagana 30.
október og fram til 2. nóv-
ember. Þetta er stærsta að-
gerðin af þessum toga sem nokkru
sinni hefur verið ráðist í í Bandaríkj-
unum en það er liður í því að vinda
ofan af of þungum fíkniefnadóm-
um og troðfullum fangelsum. Þungir
dómar í fíkniefnamálum hafa verið
til umræðu í bandarísku samfélagi í
langan tíma, en umræðan hefur sótt
í sig veðrið að undanförnu. Sérstak-
lega er um að ræða dóma, svokallaða
lágmarksdóma (e. mandatory mini-
mum sentences) þar sem kveðið er á
um að ef einstaklingur er tekinn með
ákveðið magn af fíkniefnum verði
að dæma hann í fangelsi í ákveðinn
tíma. Dómarnir þykja þungir enda
taka þeir ekkert tillit til samstarfsvilja
ákærðu, fyrri dóma eða annarra atr-
iða sem almennt geta komið til refsi-
lækkunar. Lengd refsingarinnar er
því bundin í lög. Unnið hefur verið
að því frá 2013 að vinda ofan af slík-
um dómum og breyta reglunum.
Bara byrjunin
Þessar aðgerðir eru þó aðeins byrj-
unin á því sem hefur verið boðað.
Líkur eru á að tæplega níu þúsund
fangar verði látnir lausir undir byrjun
næsta árs. Allt að gætu breytingarn-
ar þýtt frelsi fyrir allt að 46 þúsund
fanga á löngu tímabili. Fangarn-
ir eru þó ekki að sleppa undan refs-
ingu. Margir hafa afplánað lengi og
jafnvel allt að helming dómsins sem
þeir hlutu á sínum tíma. Hvert mál
þarf að skoða sérstaklega og það eru
dómarar sem fara yfir málið og taka
ákvörðun um hvort hleypa eigi við-
komandi úr fangavistinni.
Barack Obama hefur meðal
annars vakið máls á því að hann vilji
koma á breytingum þegar kemur að
því hvernig tekið er á afbrotamönn-
um í bandarískum fangelsum og
koma á umbótum í kerfinu öllu, frá
ákæru og til refsingar.
Sameinast
Málið hefur vakið talsverða athygli,
ekki síst fyrir þær sakir að það sam-
einar bæði demókrata og fjölmarga
repúblikana sem virðast sammála
um að fjöldi fanga í kerfinu er fyrir
löngu kominn yfir þolmörk. Menn
eru ósammála um útfærslurnar, en
flestir eru á því að kerfið, bæði alrík-
isfangelsakerfið og fangelsi sem eru
á forræði einstakra ríkja, sé óskilvirkt
og skili því alls ekki að fangar geti
snúið aftur í samfélagið eftir betr-
unarvist. Kerfisbundin mismunun
er einnig mikil og eiga svartir ungir
karlmenn sérstaklega undir högg að
sækja þegar að kemur að dómum og
fangelsisvist. Þeir hljóta oftar talsvert
þyngri dóma en aðrir.
Árið 2013 voru rúmlega tvær
milljónir manna að afplána dóma í
bandarískum fangelsum og tæplega
fimm milljónir voru á skilorði. Fyrir
vikið voru um sjö milljónir á forræði
bandarískra fangelsismálayfirvalda.
Að auki voru um fimmtíu þúsund
ungir afbrotamenn í unglingafang-
elsum.
Græða sárin
Meðal þeirra sem fagna þessum um-
bótum er Anthony Papa, talsmaður
samtaka sem berjast fyrir breyting-
um í fíkniefnamálum og vilja milda
dóma. „Fíkniefnastríðið hefur rústað
lífi fjölskyldna og lagt að velli heilu
samfélögin. Það er tími til kominn
að við getum farið að græða sárin.
Það yljar mér að vita að sex þúsund
manns fái að fara heim,“ segir hann,
en hann var sjálfur dæmdur til 12 ára
fangelsisvistar og afplánaði dóminn,
vegna sömu reglna, það er lágmarks-
refsinga í fíkniefnamálum. n
Sex þúsund fá frelsi sitt
n Bandaríkin vilja breyta fíkniefnadómum n Byrja á því að sleppa föngum
Látnir lausir
Fangarnir fá
frelsi sitt á
næstu dögum.
Ásta Sigrún Magnúsdóttir
astasigrun@dv.is
„Það er tími til
kominn að við get-
um farið að græða sárin.
Á bráðamót-
töku vegna
fæðubótarefna
Rekja má 23 þúsund heimsóknir
á bráðamóttöku í Bandaríkjunum
á ári til neyslu brennslu- og fæðu-
bótarefna. Það þýðir að á hverj-
um degi leita 63 einstaklingar þar
í landi sér aðstoðar vegna vand-
kvæða sem rekja má til neyslu
þessara efna. Þetta kemur fram í
ítarlegri og umfangsmikilli rann-
sókn Lyfja- og matvælaeftirlits
og Sóttvarnastofnunar Banda-
ríkjanna þar sem skoðaðar voru
heimsóknir á bráðamóttökur 63
sjúkrahúsa yfir tíu ára tímabil.
Algengast var að um væri að
ræða ungt fólk sem fann fyrir
kvillum á borð við hjartsláttar-
truflanir, ofnæmisviðbrögð, upp-
köst og fleira. Ekki var skoðað
hvort dauðsföll mætti rekja til
neyslu efnanna.