Dagblaðið Vísir - DV - 12.05.2015, Qupperneq 11

Vikublað 12.–14. maí 2015 Fréttir 11
RíkisstjóRn á Rauðu ljósi og gulu
n Mörg af stærstu málum ríkisstjórnarinnar í uppnámi þegar 8 fundadagar eru eftir n Verkföll og vinnudeilur setja strik í reikninginn
Ólgan Undir niðri ólgar
nú á vinnumarkaði þar
sem 70 þúsund manns
gætu farið í verkfall síðar
í mánuðinum og byrjun
júní. Vinnudeilurnar eru
stærsta og alvarlegasta
viðfangsefni stjórnmál-
anna nú. Mynd Sigtryggur Ari
Frumvarp Sigurðar Inga Jóhannssonar sjáv-
arútvegsráðherra um úthlutun makrílkvóta
hefur vakið óvenju hörð viðbrögð, ekki að-
eins meðal almennings heldur einnig
meðal margra hagsmunaaðila.
Eftirtektarvert er að á sama
tíma og samtök sjómanna
hafa lítið við frumvarpið að
athuga gera útgerðarmenn
og Samtök fyrirtækja í
sjávarútvegi margvíslegar
athugasemdir við það. Ein þerra
er sú að stórútgerðum þykir 5 pró-
senta hlutdeild smábáta í heildarkvótanum
helmingi of mikið.
Þegar hér er komið sögu hafa safnast um
31 þúsund undirskriftir þar sem skorað er á
forseta Íslands að vísa málinu í þjóðarat-
kvæðagreiðslu verði frumvarp Sigurðar
Inga óbreytt að lögum.
Úthlutun makrílkvóta felur í sér úthlutun
gríðarlegra verðmæta eins og margir hafa
bent á, eða allt að 150 milljarða króna.
Vaxandi líkur eru á að leikinn verði
biðleikur í makríldeilunni sem fælist í því að
stytta úthlutunartímann úr þeim sex árum
sem Sigurður Ingi Jóhannsson sjávarút-
vegsráðherra leggur til í frumvarpi
sínu. Kristinn H. Gunnarsson hefur
í kjallaragrein í DV bent á að í
raun sé úthlutunin til átta ára
þar sem enn eru tvö ár eftir af
kjörtímabili núverandi ríkis-
stjórnar og ólíklegt að hún snúi
við blaðinu á þeim tíma verði
frumvarpið samþykkt óbreytt.
Makrílfrumvarpið er nú til
meðferðar í atvinnuveganefnd Alþingis
að lokinni fyrstu umræðu af þremur. Í
nefndinni er mikið verk fyrir höndum enda
umsagnir hagsmunaaðila um þrjátíu
og fulltrúar margra þeirra eru kallaðir
fyrir nefndina. Jón Gunnarsson, formaður
atvinnuveganefndar, sagði í samtali við DV
fyrir helgi að ná þyrfti breiðari sátt um mál-
ið og var á honum að skilja að frumvarpið
yrði varla afgreitt óbreytt á þeim nauma
tíma sem eftir er.
Harðar deilur um makríl
Útilokað að makrílfrumvarp Sigurðar Inga verði samþykkt óbreytt
Sjávarútvegsráðherra ákvað
um miðjan febrúar að
leggja kvótafrumvarp sitt
ekki fram á þessu þingi.
Ástæðan er ágreiningur
stjórnarflokkanna um hver
fari með forræði fyrir kvót-
anum; ríkið, eins og frumvarp-
ið segir til um, eða útgerðin.
Sigurður Ingi lýsti vonbrigðum
sínum en Jón Gunnarsson, formaður
atvinnuveganefndar, fagnaði
ákvörðun ráðherrans og sagði
betra að leggja frumvarpið
fram í haust í ljósi þess hversu
stutt er eftir af þinginu.
„Sjávarútvegsráðherra
hefur lagt í mjög mikla vinnu
við þetta mál og það er á vissan
hátt skaði að við skulum ekki koma
því inn á þingið í umræðu á þessu þingi,“
sagði Bjarni í febrúar í samtali við RÚV.
Endurskoðun kvótakerfis í salt
Forræði yfir kvóta ágreiningsmál stjórnarflokkanna
Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra
setti allt á annan endann þegar upplýst
var að hann hefði sent starfsbróður sínum
í Lettlandi, sem fer með forystu í ESB um
þessar mundir, bréf þar sem farið var fram á
að endanleg viðræðuslit um aðild Íslands að
ESB yrðu viðurkennd af hálfu þeirra.
Áður höfðu oddvitar beggja stjórnarflokk-
anna auk Gunnars Braga haft góð orð um
að leggja fram þingsályktunartillögu sama
efnis á vorþinginu.
Slík tillaga hefur ekki enn verið lögð fram.
Auk þess er Ísland enn skráð í hópi þeirra
ríkja sem sótt hafa um aðild og eru í slíku
ferli samkvæmt nýrri skýrslu um efnahags-
horfur Evrópuþjóða sem kom út fyrir síðustu
mánaðamót á vegum Evrópusambandsins.
Það er þvert á túlkun utanríkisráðherra sem
reyndar telur að skýrslan hafi verið það lengi í
vinnslu að gleymst hefði að breyta henni.
ESB-umsóknin og uppnámið
Gunnar Bragi lagði enga þingsályktunartillögu fram um viðræðuslit
Frumvarp Ragnheiðar Elínar Árnadóttur
um náttúrupassa hefur endanlega verið
slegið af.
Eftir fyrstu umræðu var málinu vísað
til atvinnuveganefndar í byrjun febrúar
og þar er það enn þegar átta funda-
dagar eru eftir á Alþingi. Ragnheiður Elín
hefur boðað aðrar leiðir til að fjármagna
náttúruvernd og öryggi ferðamanna sem
undirstrikar að náttúrupassinn er dauður.
Hann naut í raun hvorki meirihlutastuðn-
ings meðal stjórnarliða né stjórnarand-
stæðinga á þingi.
Tilraunir til að innleiða náttúrupassa fóru
með öðrum orðum í vaskinn á sama tíma
og erlendum ferðamönnum fjölgar ört og
álag á náttúruperlur eykst. Ferðamanna-
fjöldinn ár hvert er nú þrefaldur íbúafjöldi
landsins. Athuganir hafa sýnt að meira
en 70 prósent erlendra ferðamanna
heimsækja Þingvelli, Gullfoss og Geysi. Um
helmingur þeirra kemur við í Skaftafelli
og 30 til 45 prósent heimsækja Mývatn,
Dettifoss og Snæfellsþjóðgarð, Egilsstaði
og Hallormsstað svo nokkuð sé nefnt.
Engin grein vex eins hratt og ferða-
mennskan. Á sama tíma hefur ekki tekist
pólitísk sátt um hvernig fjármagna skuli
nauðsynlega vernd og ráðstafanir sem
gera verður vegna álags af ferðamanna-
straumnum. Markmið laganna um
náttúrupassann er einmitt að afla ríkinu
tekna til að stuðla að verndun náttúru
Íslands með nauðsynlegri uppbyggingu,
viðhaldi og verndun ferðamannastaða
svo og að styðja við málefni er tengjast ör-
yggismálum ferðamanna. Ráðgert var að
einstaklingur, sem náð hefur 18 ára aldri,
skyldi afla sér náttúrupassa gegn 1.500
króna gjaldi og átti passinn að gilda í þrjú
ár. Ferðamálastofa átti að annast útgáfu
passanna og innheimtu.
Lofa
losun hafta
Aðeins átta dagar til stefnu á þingi
Eitt stærsta málið sem að Bjarna Bene-
diktssyni fjármála- og efnahagsráðherra
snýr þessa dagana er losun hafta. Frá því
núverandi ríkisstjórn tók við völdum fyrir
tveimur árum hefur hún reglulega boðað
afnám hafta.
Í nýrri skýrslu tveggja hagfræðinga,
Ásgeirs Jónssonar og Hersis Sigurgeirs-
sonar, eru leiddar að því líkur að óeining
innan ríkisstjórnarinnar, meðal annars
um svonefnda gjaldþrotaleið slitabúa
föllnu bankanna, hafi
afnám hafta – eða
skref í þá átt – taf-
ist um að minnsta
kosti eitt ár.
Seðlabankinn
og fleiri hafa um
margra mánaða
skeið bent á að ytri
aðstæður til afnáms
hafta séu ákjósanlegar og
mikilvægt sé að nota tækifæri sem ef til
vill gefst ekki aftur.
Bjarni hefur boðað frumvarp fyrir
þinglokin sem felur í sér skref í afnámi
fjármagnshaftanna. Þegar aðeins átta
fundadagar eru eftir á þingi bólar ekkert
á frumvarpinu. En DV er kunnugt um
að unnið sé hörðum höndum að því að
losa um höftin. Mikil leynd hvílir yfir
þeirri vinnu, bæði af hálfu stjórnvalda
og slitastjórna sem og kröfuhafa. Eitt
af stóru álitamálunum er lögmæti þess
að leggja á sérstakan stöðugleikaskatt
einvörðungu á kröfuhafana eða aðra sem
eiga aflandskrónufjöll.
Þótt skammur tími sé til stefnu eru
enn mestar líkur á að Bjarni leggi fram
frumvarp um losun hafta, enda er ljóst
að stöðugleikaskattur verður til að
mynda ekki lagður á öðruvísi en með lög-
um þótt margt annað í afnámi haftanna
krefjist ekki lagasetningar.
Náttúrupassi fékk reisupassann
Löng barátta Ragnheiðar Elínar fyrir náttúrupassa varð árangurslaus
Ástand á íslenskum vinnumarkaði hefur
ekki verið ótryggara um áratugaskeið. Undir
lok þessa mánaðar og í byrjun júní verða
milli 50 og 80 þúsund launamenn farnir í
verkfall hafi ekki samist fyrir þann tíma.
Ríkisstjórn Sigmundar Davíðs Gunn-
laugssonar og Bjarna Benediktssonar
samþykkti fyrir réttu ári að setja lög til að
stöðva verkfallsaðgerðir flugmanna. Lítill
vilji virðist vera til þess nú að setja slík lög;
aðstæður eru vitaskuld aðrar þegar tugir
félaga á almenna markaðnum og meðal
opinberra starfsmanna eru í verkfalli eða á
leiðinni í verkfall.
Ástandið þykir orðið afar ógnvænlegt
og hafa ýmsir stjórnarandstæðingar hvatt
stjórnvöld til aðgerða og boðið liðsinni.
Alvarlegast er ástandið á sjúkrahúsum
landsins vegna verkfalla einstakra heil-
brigðisstétta. Fram kom um helgina að á
fundi fulltrúa launamanna og stjórnvalda
hafi verið nefnd möguleg hækkun persónu-
afsláttar og breytingar á tekjuskattskerfinu
í þágu launamanna ef það gæti liðkað fyrir
samningum á vinnumarkaði.
Sigmundur Davíð og Bjarni hafa einum
rómi talað gegn verðbólgusamningum og
Sigmundur Davíð hefur ekki viljað neina
aðkomu ríkisins sem gæti verið sem eldur á
verðbólgubál.
Björn Valur Gíslason, varaformaður VG,
sagði í útvarpsviðtali um helgina að ríkis-
stjórnin væri búin að miðla alls 250 millj-
örðum króna til betur megandi fjölskyldna í
landinu með skattalækkunum, leiðréttingu
og fleiri aðgerðum. Þeir gætu ekki sagt nú
að ekkert væri til skiptanna þegar láglauna-
stéttir fari fram á launahækkanir.
Stríðsástand á vinnumarkaði
Stærsta viðfangsefni Sigmundar Davíðs og Bjarna í hnút
Kr
in
gl
an
Kr
in
gl
um
ýr
ar
br
au
t
Miklabraut
Miklabraut
Við
erum
hér!
Tilb
oð
17 10 bitar fyrir 4-5
5 Stórir bitar og 5 minni. Stórt hrásalat og kokteilsósa.
Stór af frönskum og 2l. Pepsi.