Dagblaðið Vísir - DV - 14.08.2015, Blaðsíða 32

Helgarblað 14.–17. ágúst 201528 Fólk Viðtal
Atvinna í boði á einum
skemmtilegasta
vinnustað landsins
DV óskar eftir góðu og jákvæðu símasölufólki
Umsóknir sendist á atvinna@dv.is
Hæfniskröfur: Viðkomandi þarf að vera kurteis, samviskusamur, jákvæður og
hafa gott vald á íslenskri tungu. Umfram allt vera duglegur og góður sölumaður.
Laun eru árangurstengd. Góð laun í boði fyrir góðan og duglegan sölumann.
ingar fara að dúkka upp í höfðinu á
manni. Svo áttuðum við okkur á að
þær áttu flestar við rök að styðjast,
maður fær staðfestingar á öllu því
óhuggulega. Við gátum til dæmis
ekki hringt á leigubíl heim til okk-
ar því hann hefði ekki komið inn
í hverfið. Rútan frá flugvellinum
keyrði heldur ekki inn í hverfið. Alla
daga og allan daginn sérðu byssur
og ógn. Palestína og Palestínuhluti
Jerúsalem er algjörlega svelt fyrir
krakka. Það eru kannski tveir rólu-
vellir og allt í glerbrotum og niður-
níðslu. Erlendir krakkar einangrast
líka vegna þess að það er almennt
lítið traust á milli fólks. Með Ronju
var þetta oft erfitt. Við fórum að leita
í borgina Ísraelsmegin fyrir hana því
þar var nóg í boði.“
Fríða segir áfallastreituna í sam-
félaginu vera nánast áþreifanlega.
„Ég var búin að vera þarna í
nokkra mánuði þegar ég áttaði
mig á þessu á fyrirlestri hjá konu
sem hafði borið saman kvíða og
áfallastreitu í Jerúsalem og Haifa,
annarri borg á svæðinu – munurinn
var sláandi. Svo margir eru hrædd-
ir, ofbeldissagan er svo löng og svo
margir skelfilegir atburðir hafa átt
sér stað. Maður getur ímyndað sér
að afleiðingarnar séu álíka langvar-
andi og geislavirkni. Áfallastreitan
er svo lengi að fara úr samfélaginu á
svona stríðshrjáðum svæðum.“
Stríðið í götunni
Mánuði áður en fjölskyldan flutti
heim braust stríðið út – nánast beint
fyrir utan húsið þeirra.
„Sem betur fer höfðum við sent
Ronju til ömmu sinnar í Noregi 10
dögum áður en stríðið braust út. Í
aðdragandanum var 17 ára palest-
ínskum dreng rænt, farið með hann
út í skóg og hann brenndur lifandi.
Skömmu áður höfðu 3 ísraelskir
piltar horfið og það var komið í ljós
að Palestínumenn höfðu tekið þá.
Ég var þarna að koma aftur til Jer-
úsalem af Nordisk Forum ráðstefn-
unni og ég fann svo vel að spenn-
an í loftinu hafði breyst og magnast.
Brjálaðar óeirðir byrjuðu nánast fyr-
ir utan húsið okkar, en herinn og
lögreglan lögðu mesta áherslu á að
óeirðirnar bærust ekki út úr hverf-
inu. Húsið á móti okkur breyttist í
löggustöð í einu vetfangi. Ég komst
að því að Ísraelar passa upp á að
eiga íbúðarhús á jöðrum allra mik-
ilvægra svæða í þessum tilgangi.
Vikurnar áður hafði húsið verið gert
upp, víggirt, kastarar og myndavél-
ar settar upp og allur annar öryggis-
búnaður uppfærður.“
Fljúgandi drónar við gluggann
Ísraelsmenn fylgdust að sögn Fríðu
vel með friðsömu Íslendingun-
um. „Þeir fóru að fljúga drónum
frá þessu húsi, til dæmis kíktu þeir
á okkur inn um gluggann og fylgd-
ust með ferðum okkar úti á götu.
Hergögn Ísraela eru endalaus. Út-
göngubannið var erfitt og ég streitt-
ist á móti. Einu sinni fór ég út með
myndavél og tók myndir af því sem
var að gerast. Maðurinn minn var
heima og gat ekki farið í vinnuna.
Hann skrapp út og lögregla kom á
móti honum sem tilkynnti að ef við
kæmum aftur út yrðum við hand-
tekin. Ég var ekki hrædd þarna, en
ótrúlega reið, sérstaklega á afmæl-
isdaginn minn þegar ég upplifði
þessa miklu innilokun. Ég talaði við
Guðrúnu Margréti vinkonu mína
sem hefur upplifað borgarastyrj-
öld í Jemen, hún sagði mér að þetta
væri ekki tíminn til að vera töffari,
nú þyrfti ég að slaka á og sitja hjá.
Það var mjög gott ráð. Ég stalst út
til að kaupa mér afmælisköku … en
svo slakaði ég á. Við flýttum heim-
ferðinni ekki vegna stríðsins en í 7
vikur var stelpan okkar hjá ömmum
sínum og öfum, ég gat ekki hugsað
mér að skilja manninn minn eftir
einan, það hefði ekki verið hollt fyr-
ir okkur.“
Fríða leiðir talið aftur að man-
sali og útskýrir fyrir mér hvern-
ig stríðsrekstur og mansal tengjast.
„Stríðið og hermennska hefur mörg
einkenni mansals. Ég get ekki séð
hvernig við getum kallað það eitt-
hvað annað. Það er búið að hefta
ferðafrelsi þitt, fá þig til að gera hluti
sem þú vilt ekki gera og þvinga þig
inn í aðstæður.“
Netanyahu fær að vaða uppi
Ég spyr Fríðu hvernig dvölin í
Palestínu breytti henni. „Það var
svo sárt að komast að sannleikanum
um það hvernig við á Vesturlönd-
um erum að hata múslima. Þetta er
stækkandi hópur í heiminum og við,
hvíta forréttindafólkið á Vesturlönd-
um, bregðumst svo ógeðslega við
þessu, eins og þetta fólk sé ógn eða
meinsemd. Það tók mig einhverja
mánuði að hætta að vera hræði-
lega reið eftir þetta stríð. Horfa upp
á Gaza og heyra frá vinum og sam-
starfsfólki þar – heyra um börnin og
hryllinginn. Lýsingar á róluvöllum
sem eru sprengdir upp, tómum stól-
um í skólastofum og sögur af grát-
andi börnum sem heyra daglega af
föllnum vinum. Svo fær Netanyahu
endalaust að vaða uppi og segja sína
skoðun, fjölmiðlar éta það allt upp
gagnrýnislaust. Hættiði þessu – það
eru fjöldamorð í gangi þarna. Við
getum ekki verið að líta á svona fólk
sem einhverja heimsálitsgjafa. Hann
getur réttlætt stríðið endalaust og ég
sé svo oft umfjallanir í fréttum hérna
heima sem eru augljóslega teknar
upp úr heimskulegum ísraelskum
miðlum, þeir hafa peninga á milli
handanna og geta sent út ýmislegt á
ensku – annað en palestínskar frétta-
stöðvar.“
Pólitík?
Í lokin spyr ég Fríðu hvenær hún
ætli í pólitík. „Ég er búin að prófa
það,“ segir Fríða og skellir upp úr, „ég
var um tvítugt og fór í framboð fyr-
ir Kvennalistann í aðdraganda stofn-
unar Samfylkingarinnar. Það var
stöðugt verið að reyna að hanka mig
og reyna að sýna fram á að ég vissi
ekki nógu mikið um Jónas frá Hriflu
eða sögu íslenskra stjórnmála.“
Reynslan gerði Fríðu afhuga póli-
tík, en hún ætlar samt að leggja sitt
af mörkum til að breyta heiminum.
„Ég hef ýmiss konar plön og marga
vettvanga til að vinna að mínum
hugsjónamálum. Vinnan mín hjá
Riff núna felst í því að rétta af kynja-
skekkjuna í kvikmyndabransanum.
Femínistar eru komnir í valdastöður
víða í samfélaginu og ég veit að bar-
áttan er að skila árangri.“ n
Óeirðir handan við útidyrnar Fríða og fjölskylda upplifðu að stríð braust út í götunni þeirra.
Vændi er þrælahald Fríða sér ekki muninn á þessu tvennu og veltir fyrir sér hvort mögu-
legt sé að endurskilgreina vændi. MyNd Sigtryggur Ari
„En í alvöru, hvað
er gott vændi, er
það BS-gráða handa
vændisfólki eða
diplóma?
Næg verkefni Kven-
réttindafélag Íslands
hefur í nægu að snúast
undir stjórn Fríðu og
er orðið sýnilegra á
samfélagsmiðlum.
MyNd Sigtryggur Ari