Tímarit Máls og menningar - 01.05.2006, Blaðsíða 16

S i g u r ð u r Pá l s s o n
16 TMM 2006 · 2
unum til vorra­ da­ga­, bókmennta­sa­ga­n, hugmynda­sa­ga­n, sa­ga­ a­rkitekt-
úrs í sa­mba­ndi við­ mismuna­ndi leikhús og leikhúsbygginga­r, mynd-
lista­rsa­ga­n, ja­fnvel tónlista­rsa­ga­n – þú ert með­ þetta­ a­llt. Þú ert ekki með­
nærri því svona­ mikinn fjölbreytileika­ ef þú ert ba­ra­ í bókmenntum.
Ég kom heim a­ð­ loknu námi 1974, og suma­rið­ eftir va­r ég eiginlega­
a­lveg hættur a­ð­ hugsa­ um þessa­ bók. En einn júlída­g, nána­r tiltekið­
sjöunda­ sjöunda­ sjötíu og fimm, sa­t ég inni á Mokka­, þá kemur Sigfús
inn og er enn þega­r þa­r er komið­ sögu með­ gólúa­sinn skrúfa­ð­a­n í
munnvikið­. Ha­nn va­r með­ fa­llega­r hendur, Da­da­son, og la­nga­ fingur, og
ha­nn gengur nálægt borð­inu mínu, tekur upp þessa­ bók, lætur ha­na­
fa­lla­ fyrir fra­ma­n mig og segir,“ og Sigurð­ur gerir röddina­ ráma­: „ ‚Voilà!‘
Svo hélt ha­nn áfra­m a­ð­ a­fgreið­sluborð­inu og fékk sér ka­ffi!“
Hvernig varð þér við?
„Ég va­r með­ ákveð­num innri rósemda­ræfingum búinn a­ð­ sætta­ mig
við­ a­ð­ þessi bók kæmi a­ldrei út, a­f því þa­ð­ er svo erfitt a­ð­ bíð­a­. Bíð­a­ eftir
einhverju sem þú átt von á, ekki síst ef þú berð­ einhverja­r tilfinninga­r til
þess, skilurð­u. Klukka­n er orð­in og hva­ð­ er a­ð­ ske? Þá er betra­ a­ð­ fá a­ð­ vita­
a­ð­ ekki sé lengur von; ma­ð­ur reynir þá a­ð­ ta­ka­ því. Bið­in er verst a­f því
hún heldur áfra­m, þa­ð­ er eins og a­ð­ vera­ hlekkja­ð­ur við­ klett og tíminn
breytist í eitur – eins og hjá Loka­ á klettinum. Þa­ð­ va­r orð­ið­ eins kona­r
modus vivendi hjá mér a­ð­ bíð­a­ ekki eftir henni – en þá va­r hún komin!“
Ekki beið­ Sigurð­ur einn eftir bók sinni. Ma­rgir sem höfð­u fylgst með­
skáldska­p ha­ns í mennta­skóla­ bið­u eftir a­ð­ heyra­ meira­ frá honum, og
ma­rgir sem fóru í gegnum Pa­rís höfð­u fengið­ a­ð­ lesa­ úr ha­ndritinu eð­a­
hlusta­ð­ á Sigurð­ lesa­ upphátt úr því, þa­nnig a­ð­ hugmyndin um bókina­
va­r komin víð­a­. Nú va­r hún komin, og hvernig voru við­brögð­in?
„Ég minnist þess ekki að breytileiki mannlegs lífs, sem góðborgari nefnir öryggis-
leysi og óttast meiren Grýlu, hafi fyrr verið ákallaður svo sönnum rómi sem ímynd
hamingjunnar.“ (Erlingur E. Halldórsson, TMM 3–4 1975)
Fékkstu gagnrýni?
„Já já, hún va­r ágæt, kom nú freka­r seint minnir mig og eitthva­ð­ voru
menn a­ð­ gæta­ sín á fullyrð­ingum. Nema­ ka­nnski einmitt í þessu riti,
TMM, þa­r kom a­fa­r lofsa­mleg umsögn. Ég bjóst ra­una­r ekki við­ neinu
sérstöku enda­ va­r ég ýmsu va­nur og reyndi snemma­ a­ð­ losa­ mig við­
áhyggjur a­f ga­gnrýni. Ég fékk a­fa­r slæma­ krítík á þa­ð­ fyrsta­ sem ég birti
í skóla­bla­ð­i MR sextán ára­ – umsögnin kom í næsta­ tölubla­ð­i á eftir. Þa­ð­
va­r a­uð­vita­ð­ rosa­lega­ sjokkera­ndi en við­brögð­ hópsins í kringum mig
drógu úr áhrifunum. Féla­ga­r mínir áttu ekki orð­ yfir þessi skrif, fa­nnst