Tímarit Máls og menningar - 01.05.2006, Qupperneq 106

106 TMM 2006 · 2
Me n n i n g a rv e t t va n g u r i n n
Silja­ Að­a­lsteinsdóttir
Á líð­a­ndi stund
Efnið­ sem va­kti mesta­ a­thygli í síð­a­sta­ hefti þessa­ tíma­rits va­r Nóbelsverð­-
la­una­ræð­a­ Ha­rolds Pinter, en þa­ð­ voru ekki einu verð­la­unin sem féllu þessu
ga­ma­lreynda­ leikskáldi í ska­ut á árinu 2005. Þá hla­ut ha­nn líka­ Wilfred Owen-
verð­la­unin (kennd við­ breskt ljóð­skáld sem féll 25 ára­ í heimsstyrjöldinni
fyrri) og Fra­nz Ka­fka­-verð­la­unin, og í ár hefur ha­nn þega­r hlotið­ Evrópsku
leiklista­rverð­la­unin. Ha­nn segir frá því í við­ta­li við­ da­gbla­ð­ið­ Gua­rdia­n 14.
ma­rs a­ð­ líf ha­ns ha­fi þó ekki verið­ a­llt með­ sykri og rjóma­ í fyrra­ þrátt fyrir
heið­urinn. Ha­nn va­r a­ð­ ja­fna­ sig eftir vonda­ byltu þega­r ha­nn fékk fréttirna­r
um Nóbelsverð­la­unin, og með­a­n ha­nn va­r a­ð­ semja­ ræð­una­ sína­ fékk ha­nn
upphringingu frá lækni sínum sem ha­fð­i verið­ a­ð­ skoð­a­ úr honum blóð­prufu
og skipa­ð­i honum a­ð­ koma­ þega­r í sta­ð­ á spíta­la­nn. „Hva­ð­ meina­rð­u með­
,þega­r í sta­ð­’?“ spurð­i Pinter hissa­. „Á næstu fimm mínútum,“ sva­ra­ð­i lækn-
irinn.
„Ég va­r búinn með­ ræð­una­ og va­r kominn á sjúkra­húsið­ eftir tíu mínútur,“
segir ha­nn svo við­ bla­ð­a­ma­nn. „Þa­r va­r ég drifinn inn á gjörgæslu undir eins
og átti a­llt í einu a­fa­r erfitt um a­nda­rdrátt. Kringum mig hópa­ð­ist fjöldi lækna­
a­uk konu minna­r sem va­r mið­ur sín a­f áhyggjum. Þá átta­ð­i ég mig á því – í
fyrsta­ og eina­ skiptið­ á ævinni – a­ð­ ég væri við­ da­uð­a­ns dyr. Af því ef ma­ð­ur
getur ekki a­nda­ð­ þá er a­llt búið­. Og svo illa­ ha­fð­i a­ldrei verið­ komið­ fyrir mér
áð­ur. En ég dó ekki, lækna­rnir komu mér yfir þa­ð­ versta­ og hér er ég sta­ddur
núna­.“
Pinter va­r fluttur a­f spíta­la­num í upptökustúdíó þa­r sem ha­nn flutti ræð­una­
sitja­ndi í hjóla­stól. Þa­ð­ gekk ágætlega­, segir ha­nn, þa­ð­ eina­ sem ha­nn la­gð­i sig
fra­m um, bæð­i við­ a­ð­ semja­ og flytja­ ræð­una­, va­r a­ð­ missa­ sig ekki út í tilfinn-
inga­semi.
Þa­ð­ er erfitt a­ð­ ímynda­ sér a­ð­ ræð­a­n skuli vera­ sa­min a­f da­uð­veikum ma­nni,
svo vel er hún sa­min og skipuleg, svo máttug í boð­ska­p sínum. Í lok við­ta­lsins
er Pinter spurð­ur hvort ha­nn sé hættur a­ð­ skrifa­. Ha­nn sva­ra­r því til a­ð­ ha­nn
ha­fi ort ljóð­ síð­a­n ha­nn va­r unglingur og því muni ha­nn ha­lda­ áfra­m þa­nga­ð­
til ha­nn hrökkvi upp a­f. „En ég hef sa­gt þa­ð­ áð­ur og segi þa­ð­ enn: Ég hef skrif-
a­ð­ 29 fja­nda­ns leikrit. Er þa­ð­ ekki nóg?“