Fréttatíminn - 10.09.2016, Blaðsíða 24
24 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 10. september 2016
fengið vinnu þar ef maður vildi. Ég
held að það geti allir fengið vinnu
sem nenna að vinna. Og ef það fæst
ekki vinna verður maður bara að
búa hana til sjálfur.“
Stefán Eggert Jónsson langaði,
líkt og gamla bekkjarbróður sinn,
að fara sextán ára á sjóinn en það
varð ekkert úr því þar sem mamma
hans þvertók fyrir það. „Pabbi var
með þokkalega stóran bát og það
snerist allt lífið um fiskiríið. Eldri
bræður mínir fóru út með honum
og bróðir minn var með honum úti
þegar þeir lentu í sjávarháska árið
1994. Þá var pabbi skipstjóri á Mána
og þeir voru á línuveiðum fyrir utan
Vestfirði þegar þeir fengu á sig brot
og báturinn sökk á stuttum tíma.
Þeir komust allir þrír í björgunarbát
en svo kól pabbi á meðan þeir biðu
eftir björgun. Hann dó í fanginu á
bróður mínum.“
Stefán viðurkennir að hann hafi
þurft að fullorðnast snemma en seg-
ir það líklegast hafa gert sig sterkari
fyrir vikið. Og þrátt fyrir allt hafi sig
langað á sjóinn. „Það voru aðallega
þessar góðu tekjur sem toguðu. Mig
langaði bara í flottan bíl en mamma
barðist fyrir því að ég kláraði skól-
ann. Ég er henni þakklátur í dag,“
segir Stefán sem flutti suður til að
læra rafiðn og fékk vinnu sem raf-
eindavirki hjá Símanum stuttu eftir
útskrift og datt því aldrei í hug að
fara aftur vestur. „Ég hugsa að við
færum miklu frekar austur þaðan
sem konan mín er því þar er fleira
ungt fólk með börn. Það er miklu
meira um að vera þar. Kvótakerfið
lagði Þingeyri í rúst og það er í raun
ástæðan fyrir því að ekkert af okk-
ur systkinunum sex býr þar í dag.“
Ljón eða lús
„Auðvitað væri allt annað að búa
hér ef kvótinn væri hér enn, seg-
ir Erna. Þá væri fjölskyldan enn
saman og atvinnutækifærin fleiri
fyrir næstu kynslóð. Einu sinni
vorum við hálaunasvæði sem dró
að sér fólk en nú erum við á lág-
launasvæði og þó við vildum fara
þá fengjum við ekkert fyrir húsin.
Ef okkur langar til að gera eitthvað
þá getum við það ekki því við fáum
ekki lán í bankanum þar sem við
búum á Þingeyri.“
Þrátt fyrir allar breytingarnar,
fólksfækkunina og óöryggið segist
Erna hvergi annarsstaðar vilja vera.
Smæð samfélagsins hafi sína kosti,
hún segir notalegt að búa á Þingeyri
og grínast með að þrátt fyrir allt þá
sé hægt að kaupa hluti eins og engi-
fer og sætar kartöflur á bensínstöð-
inni. Lokun bankans hafi verið síð-
asta erfiða höggið. Bankinn er bara
opinn í eina klukkustund á viku og
því eigi eldra fólkið erfitt með að
venjast.
„Við viljum vera hér en auðvit-
að viljum við að eitthvað breytist.
Mér verður oft hugsað til lagsins
hans Mugisons, Hér vil ég vera, hér
á ég heima. Þorpið er að þurrkast
út en ég vil samt vera hér, allri fjöl-
skyldunni líður vel hér, en þessi
óvissa vofir alltaf yfir samfélaginu.
Í dag eru 29 börn í skólanum og ég
veit ekki hvort litli þriggja ára strák-
urinn minn á eftir að fá tækifæri til
að vera hér í skóla. Það vantar svo
einhverja stefnu um þessi mál, svo
við gætum vitað með vissu hvort
það borgi sig fyrir okkur að ala upp
börn hér og setja alla okkar hýru í
að byggja hús sem verður svo verð-
laust. Við myndum vilja vita hvort
það verði hér byggð eða ekki. Það
væri miklu betra fyrir alla að vita
af eða á.“
Mér finnst bekkjarsystkini mín,
sem fóru í burtu, mjög kjörkuð.
Kannski er ég bara algjör lús að
vilja búa hér og vilja hafa alla fjöl-
skylduna hjá mér. Kannski er ég
lúsin sem þori ekki í burtu og
þau ljónin sem þorðu. Mér finnst
þau rosalega huguð að geta far-
ið og byrjað upp á nýtt. Ég hef oft
velt þessu fyrir mér en mér finnst
stuðningurinn sem ég fæ frá fjöl-
skyldunni minni hér bara of dýr-
mætur. Ef ég færi þá þyrfti ég að rífa
mig upp með rótum og það skiptir
svo miklu máli hvar ég set þær nið-
ur aftur. Á sá staður eftir að vera
betri?“
ar og saman eiga þau þrjú börn
í dag.
„Svo fór auðvitað allt á hausinn
og við fluttum hingað á Eskifjörð
árið 2008, þegar maðurinn minn
fékk vinnu á báti sem siglir héðan.
Hann hafði verið að sigla frá Grinda-
vík í millitíðinni en ég var komin
með alveg nóg af því að hafa svona
langt á milli okkar svo ég ákvað að
prófa að flytja líka hingað, og ég
er enn að prófa,“ segir Björnfríð-
ur og hlær. Hún reynir að fara eins
oft og hún getur að heimsækja ætt-
ingjana á Þingeyri. „Við erum hér
því maðurinn minn er með vinnu
hér en ég væri enga stund að pakka
niður ef vinnan væri annarsstað-
ar,“ segir Björnfríður sem er samt
ekki viss um að hún gæti flutt aft-
ur til Þingeyrar. „Það eru margir
Þingeyringar fluttir til Grindavíkur
og þar býr líka mikið af Pólverjum,
þar á meðal tengdapabbi. Ég hugsa
að við færum miklu frekar þang-
að ef við flyttum eitthvert. Það er
svo sorglegt að koma á Þingeyri því
annaðhvert hús er orðin sumarbú-
staður. Þú kemur í bæinn í myrkri
og það er ekki rafmagn nema í
öðru hverju húsi. Þetta er rosalega
sorglegt.“
Hennar gamla bekkjarsystir, Erla
Ebba Gunnarsdóttir, tekur í sama
streng. Bærinn hafi breyst það
mikið að hann sé allt annar í dag.
Erla Ebba er fjárbóndi í Miðfirði,
gift með fjögur börn, en reynir að
fara vestur að minnsta kosti einu
sinni á ári. „Amma mín og mikið
af fjölskyldunni býr enn á Þingeyri
og mér þykir óskaplega vænt um
þennan fallegasta fjörð landsins. Ég
myndi ekki vilja búa þarna í dag þar
sem ég er búin að koma mér vel fyr-
ir hér í Miðfirði en ég fæ samt alltaf
annað slagið heimþrá því ég sakna
þess að geta ekki hitt fólkið mitt
eins oft og ég vildi,“ segir Erla Ebba.
Fjölskyldan fór til Grindavíkur
Faðir Rúriks Jónssonar átti útgerð
á Þingeyri en flutti hana til Grinda-
víkur árið 1993. Rúrik var þá þrett-
án ára gamall og var alls ekki sáttur
við flutningana. „Maður vildi auð-
vitað ekkert yfirgefa félagana. Það
var erfitt í fyrstu að kynnast nýju
fólki en það gekk svo bara prýðilega
enda gott fólk í Grindavík,“ segir
Rúrik sem hefur verið á sjónum frá
því hann var sextán ára. Hann seg-
ir strákinn á myndinni þó ekki hafa
dreymt um að verða sjómaður held-
ur fótboltastjörnu. Rúrik, sem býr í
Keflavík en fer í dagróðra frá Njarð-
vík, segist helst af öllu vilja búa í
Grindavík en konan sé úr Keflavík
og hún fái að ráða. „Ég fer annað
slagið vestur og það er alltaf gaman
þó þetta sé ekki sama þorpið. Mað-
ur er orðin svo vanur því að vera í
bæ þar sem er nóg um að vera en
það eru mestmegnis Pólverjar og
gamalmenni þarna núna. Það er
engin þjónusta og engar íþróttir.
Ég held að maður gæti samt alveg
„Þeir komust allir þrír í
björgunarbát en svo kól
pabbi á meðan þeir biðu
eftir björgun. Hann dó í
fanginu á bróður mínum.“
Stefán Eggert
„Mig langaði bara í flottan bíl en
mamma barðist fyrir því að ég kláraði
skólann.“
- Stefán Eggert.
Björnfríður býr á Eskifirði í dag. „Það
eru margir Þingeyringar fluttir til
Grindavíkur og þar býr líka mikið af
Pólverjum, þar á meðal tengdapabbi.“
Rúrik flutti til Grindavíkur þegar hann var þrettán ára. „Ég held að það geti allir
fengið vinnu sem nenna að vinna."“
Þingeyri við Dýrafjörð séð frá Sandfelli. Á Þingeyri hefur verið mikilvæg höfn frá því á þjóðveldistíma og er bærinn elsti verslunarstaður Vestfjarða. Þar hefur verið föst búseta frá lokum 18. aldar, franskir sjómenn
voru þar tíðir gestir og var þar bækistöð bandarískra lúðuveiðimanna seint á 19. öld. Elsta starfandi vélsmiðja landsins tók til starfa árið 1913 og til hennar leituðu innlend og erlend skip eftir þjónustu. Mynd | Getty