Fréttablaðið - 30.03.2017, Blaðsíða 24

Berum saman fyrirtæki eins og Arion banka og Landsvirkjun. Bæði eiga jafnmikið eigið fé,
200 milljarða króna, og eru þannig
séð jafnmikils virði. Tekjur Lands-
virkjunar 2015 voru 50 milljarðar,
kostnaður 40 milljarðar svo hagn-
aður var 10 milljarðar eða 5% af
eigin fé (helmingi meiri en árin
2011-2014). Tekjur Arion banka voru
100 milljarðar en 50 milljarðar fóru
í bónusa, bílastyrki, afskriftir, ofur-
laun og annan rekstrarkostnað svo
hagnaður bankans var ekki nema 50
milljarðar eða 25% af eigin fé. Ríkis-
stjórnin vill nú einkavæða helst allt
sem ríkið á og jafnvel líka banka sem
ríkið á kannski lítið í enda vakti fyrri
einkavæðing bankanna heimsathygli
og sló mörg heimsmet þótt ekki sé
miðað við höfðatölu eins og yfirleitt.
Eða ætlar ríkisstjórnin að einkavina-
væða? Hver er munurinn?
Ég hef ákveðið að kaupa Lands-
virkjun fyrir 200 milljarða sem er
hærra en verðhugmyndir eigenda
hennar svo þeir ættu að samþykkja
tillboð mitt. Af ástæðum sem óþarfi
er að tíunda hér býð ég ekki reiðufé
fremur en aðrir heldur 200 milljarða
króna skuldabréf (frá Arion banka
með veði í Landsvirkjun) sem ber
5% vexti. Ríkið fær þá 10 milljarða
á ári eins og áður og ég fæ gróðann
af Landsvirkjun sem ég nota til að
greiða vextina af skuldabréfinu.
Þetta er einkavæðing, ég kaupi fyrir-
tækið á fullu fremur en á einkavina-
verði og enginn græðir neitt né tapar
(í bili allavega).
En ég vil græða, líka á kvöldin,
enda segja hagfræðingar að ration-
alt sé að gera það sem meira er á að
græða. Með öðrum orðum, tilgangur
lífsins er eigin stundargróði. Hvort
ég græði meira á því að hækka mín
verð eða lækka fer eftir samkeppni
og verðteygni en hér er rationalt að
hækka og irrationalt að lækka verð-
ið. Vandinn er að 80% orkunnar eru
seld á föstu verði (30 milljarðar) til
margra áratuga. Af því er alls enginn
gróði. Almenningur kaupir svo 20%
orkunnar fyrir 20 milljarða og gróð-
inn af þeirri sölu er 10 milljarðar.
Ég get þá strax tvöfaldað verðið til
almennings og þar með þrefaldað
gróðann og nettó gróði minn fer úr
núlli upp í 20 milljarða á ári.
Á leynibankareikning
Ég ætla að kaupa Arion banka líka
fyrir annað 200 milljarða króna
skuldabréf frá Arion banka. Ríkið
(sá sem átti bankann) fær þá 10
milljarða á ári eins og fyrir Lands-
virkjun og ég fæ gróðann af bank-
anum þ.e. 50 milljarða á ári þar til
ég hef haft samráð við hina bankana
um að tvöfalda þjónustugjöldin og
vextina og fæ þá 150 milljarða á ári.
10 milljarðar fara í að greiða mínum
eigin banka vexti af láninu sem hann
veitti mér til að kaupa sig og 140
milljarða set ég í eigin vasa og svo á
leynibankareikning hér á Tortóla þar
sem ég ætla að búa við sólarströnd
og skattaskjól. Þetta er einkavina-
væðing, sem sumir mundu kalla
rán, en það er allavega ekki ég sem
ræni þannig árlega 140 milljörðum
af almenningi í landinu eða þúsund
milljörðum á hverjum 7 árum bara
með þessum eina banka. Það gera
þeir einkavinir mínir sem einka-
væddu mér bankann. Það er aug-
ljóst, ekki voru það hinir fátæku sem
rændu þá ríku í Skírisskógi forðum
heldur einkavinur þeirra hann Hrói
Höttur.
Best ég kaupi Arion banka fyrst. Þá
græði ég strax svo mikið (tuttugufalt
auðlindagjald af stærstu auðlind
þjóðarinnar) að ég eignast hana
fljótlega sem og hina bankana og
aðrar eigur þjóðarinnar og annarra
líka. Þá þarf ég aldrei að hafa samráð
við aðra en sjálfan mig og get ein-
beitt mér að því að hámarka minn
gróða og tap viðskiptavina minna.
Til þess þarf ég enn að hækka mín
verð. Lögspekingar segja að þjóðin
geti ekki átt neitt. Ég skil ekki alveg
þá hundalógik en vil eins og þeir
að hún eigi alls ekki neitt. Ég vil að
umræddir 160 milljarðar á ári fari til
mín og ekki til annarra. Síst af öllu til
hrægamma eða útlendra vogunar-
sjóða.
Ég trúi ekki öðru en að áætlanir
mínar gangi eftir. Þótt ég sé ekki enn
neinn sérstakur einkavinur ráða-
manna hér þá býð ég besta verðið og
get líka gaukað að lykilmönnum ein-
hverjum milljörðum úr bankanum
mínum til að vingast við þá.
Á nú að einkavæða
eða einkavinavæða?
Við undirrituð viljum eindregið hvetja alþingismenn til þess að hafna frumvarpi sem liggur
fyrir Alþingi um breytingu á lögum
nr. 86 frá 2011 um verslun með áfengi
og tóbak.
Íslendingar hafa unnið frábært
forvarnastarf á undanförnum árum
gegn áfengis- og vímuefnaneyslu
barna og ungmenna, náðst hefur
árangur sem vakið hefur eftirtekt
annarra þjóða. Embætti landlæknis,
samtök lækna, heilbrigðisstarfsfólk
og fjölmargir fagaðilar sem vinna að
heilsueflingu og velferðarmálum hafa
varað við þeirri breytingu sem felst
í samþykkt frumvarpsins. Bent er á
að rannsóknir sýni að aukið aðgengi
að áfengi leiðir til aukinnar áfengis-
neyslu, sérstaklega hjá ungmennum.
Það á einnig eftir að auka tíðni ein-
staklingsbundinna og samfélagslegra
vandamála samfara stórauknum
samfélagslegum kostnaði.
Árangursríkustu forvarnirnar skv.
Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni
eru:
1. Takmörkun á aðgengi
2. Neyslustýringarskattur
3. Bann við áfengisauglýsingum
Verði frumvarpið samþykkt hafa
tvær af þremur virkustu forvarnaað-
gerðum í áfengisforvörnum verið
afnumdar! Í frumvarpinu er gert ráð
fyrir að aðrar forvarnaaðgerðir verði
efldar, aðgerðir sem rannsóknir sýna
að hafa lítil sem engin áhrif á áfengis-
neyslu?
Við undirrituð bendum á að
frumvarpið stangast á við stefnu
stjórnvalda í áfengis- og vímuefna-
vörnum, vinnur gegn forvarnastarfi
sveitarfélaga auk þess að stangast
á við aðgerðaáætlun Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar gegn
lífsstílstengdum sjúkdómum sem
og nýlega samþykktum heimsmark-
miðum Sameinuðu þjóðanna. Einnig
vinnur frumvarpið gegn ákvæðum í
barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna.
Óskum við þess að alþingismenn
taki alvarlega þær ábendingar og
athugasemdir sem sérfræðingar hafa
bent á. Hagsmunir og velferð heildar-
innar og lýðheilsusjónarmið verði
höfð að leiðarljósi og frumvarpinu
hafnað.
Alþingismenn ættu að huga að
hag íslenskra ungmenna í dag og í
framtíðinni, frekar en rekstrarfræði-
legum sjónarmiðum og breyta ekki
sölufyrirkomulagi á áfengi sem er
skynsamlegt eins og það er í dag. Við
undirrituð myndum vilja sjá alþingis-
menn beita sér fyrir því að koma allri
sölu á hvers konar tóbaki inn í versl-
anir ÁTVR.
Einnig viljum við gera athugasemd
við það að málinu hafi ekki verið
vísað til velferðarnefndar þar sem
málið á heima, heldur eingöngu til
allsherjar- og menntamálanefndar
þar sem formenn beggja nefnda eru
flutningsmenn áðurnefnds frum-
varps.
Áfengisfrumvarp er ógn
við almannaheill
Flestir halda að bankakerfið starfi svona: Almenningur og fyrirtæki leggja peninga inn í
bankana gegn vöxtum. Bankarnir
lána síðan þessa sömu peninga gegn
hærri vöxtum. Vaxtamismunurinn
er hagnaður bankans. Ef þetta væri
rétt þá ætti viðskiptavinur að hafa
upplifað að bankainnistæða hans
hafi verið lækkuð svo bankinn gæti
lánað út pening. Hvernig ætti bók-
haldið að ganga upp ef allir halda
sínum fullu innistæðum á sama tíma
og bankinn lánar þær?
Bankar lána ALDREI sparifé
almennings, heldur búa þeir til nýja
peninga í hvert skipti sem þeir veita
lán. Þegar banki fær lán endurgreitt
þá hverfur það úr bókhaldinu og
vextirnir sitja einir eftir.
Ekki einu sinni okurlánari hefur
þetta vald og þess vegna eru bankar
ekkert annað en löglegar glæpastofn-
anir. Fólk þarf að borga húsnæðið
sitt þrefalt, fjórfalt til baka á 25-40
árum með svita sinnar vinnu. Á bak
við þessa upphæð var upphaflega
ekkert annað en tala stimpluð inn
í tölvu og undirskrift lántakandans.
Seðlabankar hafa einir vald til að
prenta peninga. Þeir vilja fá þessa
peninga til baka með vöxtum þegar
þeir lána þá bönkum, stundum
stjórnvöldum. Allir peningar verða
með öðrum orðum til sem skuld.
Ef öllum ríkjum heimsins tækist
nú dag einn að borga skuldir sínar
þá þar með hyrfu peningar. Nema
vondu fréttirnar eru þær að skuldir
heimsins eru mun meiri en pen-
ingamagn í umferð þannig að það er
ógerlegt. Bandaríkin skulda bráðum
20.000.000.000.000 dollara og ekki
er maður nú að sjá að það muni
nokkurn tímann grynnka á þessum
skuldum. Skuldir Kína miðað við
þjóðarframleiðslu nálgast skuldir
Bandaríkjanna (250% vs. 330%).
Heilu draugaborgirnar rísa þar bara
til að sýna fram á hagvöxt (hagvöxtur
knúinn áfram með lántökum). Einu
þjóðirnar sem geta hugsanlega
unnið sig út úr skuldum eru fram-
leiðsluþjóðir eins og Ísland.
Það segir sig sjálft að þetta kerfi er
ósjálfbært. Það er ætlast til þess að
meira komi til baka heldur en er sett
inn í það, þ.e. bankar og seðlabankar
búa til peninga, lána þessa peninga
og fara fram á meiri peninga til baka
(lánið plús vextir).
Allur auður til bankanna
Peningakerfið virkar með öðrum
orðum þannig að auður jarðar sog-
ast með tímanum allur til bankanna.
Almenningur missir húsnæðið sitt,
stoðunum er kippt undan velferðar-
kerfum, peningur fólks brennur upp
á verðbólgubáli.
Peningakerfið kallar á eilífan hag-
vöxt. Hagvöxtur er oft knúinn fram
þannig að gengið er á gæði landsins.
Brasilía er sem dæmi stórskuldugt
land og sér ekki annan kost til að
standa í skilum en höggva regnskóga
sína. Landið geymir lungu jarðar og
ætti að teljast til forréttindalanda
sem ætti að fá algjöra skuldaaflausn.
Með sama áframhaldi á eyðingu
regnskóga þá verða þeir allir horfnir
eftir 40 ár með tilheyrandi útdauða
dýrategunda. Peningakerfið er risa-
vaxin svikamylla sem er að drepa allt
líf á jörðinni.
Fólk sem er duglegt að veifa kredit-
kortum ætti að hafa í huga að með
því er það að gera efnislega peninga
óþarfa. Á öllum Norðurlöndunum er
stefnt á að hagkerfi framtíðarinnar
verði myntlaust. Þegar þetta verður
að veruleika þá er fólk komið algjör-
lega á vald bankanna. Bankar geta til
dæmis gert peninga fólks upptæka
til að bjarga sér frá gjaldþroti og/
eða komið á neikvæðum vöxtum.
Bankarnir fá þá greitt fyrir að geyma
peninga almennings. Ekki getum við
í myntlausu hagkerfi geymt pening-
ana okkar undir koddanum þar sem
þeir ættu með réttu að vera.
Það hefur oft verið talað um það
að ef allur almenningur vaknaði til
vitundar um það hvernig peninga-
kerfið raunverulega virkaði þá yrði
gerð bylting. Mikið væri nú gott að
fá þessa byltingu.
Peningakerfið er risavaxin
svikamylla sem er að drepa
allt líf á jörðinni
Að vera með slitgigt er eitthvað sem fáir óska sér. Ekki er búið að finna lækningar við þess-
um sjúkdómi. En að minnsta kosti er
hægt að skipta út liðamótum þegar
brjóskið er orðið ónýtt. Margir þurfa
að ganga undir svona liðskiptaað-
gerð á mjöðm og hné á efri árum. Þar
með lengist það tímabil sem menn
geta notið lífsins án þess að þurfa
stöðugt að glíma við slæma verki
við hvert fótatak.
Fyrir 10 árum fékk ég nýja mjöðm
og tveimur árum síðar fékk ég nýtt
hné. Þetta voru stórar aðgerðir og
endurhæfingin löng og ströng. En
eftir það gat ég gert flest allt verkja-
laust og nýtt og betra líf blasti við. Á
þessum tíma var biðin eftir svona
aðgerð um 3 mánuðir, þetta var eitt-
hvað sem maður gat sætt sig við.
Í haust leitaði ég til læknis vegna
vaxandi sársauka í hinni mjöðm-
inni. Röntgenmyndir voru teknar
og ekki fór milli mála að það kall-
aði á enn eina liðskiptaaðgerð (sem
ég vissi þegar af fenginni reynslu).
Þegar ég fékk bréf frá Landspítal-
anum rétt fyrir áramót með boð um
að mæta hjá sérfræðingi núna í mars
var ég mjög glöð og vonaðist að ég
kæmist fljótlega í aðgerð.
Í dag 10.3. fór ég svo í viðtal hjá
bæklunarsérfræðingi á Landspítala.
Viðtalið tók varla meira en 5 mín-
útur og mér var tjáð að ég væri með
slæmt slit – sem ég vissi nú þegar –
og þyrfti að fara í aðgerð – sem ég
vissi líka. Og ég væri komin á biðlista
og biðtíminn væri 8 mánuðir! Mér
féllust hendur og það einasta sem
ég gat sagt var: „Ertu að grínast?“
Fyrir þetta mátti ég greiða rúmlega
5.000 kr. Hefði ekki verið hægt að til-
kynna mér um þessa 8 mánaða bið
í síma eða bréfleiðis? Mér fannst að
það væri verið að hafa mig að fífli og
rukka mig fyrir einhverja „þjónustu“
sem kom mér ekki að gagni.
Lífsgæði mín munu vera verulega
skert það sem eftir er af árinu. Ég
mun halda mér gangandi með því
að bryðja verkjatöflur. Ekki mun ég
treysta mér til að fara í ferðalög með
manninum mínum sem er óðum að
ná sér eftir erfiða krabbameinsmeð-
ferð og var farinn að hlakka til.
Ég er reið og svekkt. Við sem
höfum unnið allt okkar líf og greitt
samviskusamlega okkar skatta
eigum ekki skilið að fá svona með-
ferð.
Heilbrigðis þjónustan í dag
Á öllum Norðurlöndunum
er stefnt á að hagkerfi fram-
tíðarinnar verði mynt-
laust. Þegar þetta verður að
veruleika þá er fólk komið
algjörlega á vald bankanna.
Bankar geta til dæmis gert
peninga fólks upptæka til
að bjarga sér frá gjaldþroti
og/eða komið á neikvæðum
vöxtum.
Alþingismenn ættu að huga
að hag íslenskra ungmenna
í dag og í framtíðinni,
frekar en rekstrarfræðilegum
sjónarmiðum og breyta ekki
sölufyrirkomulagi á áfengi.
Einar Júlíusson
eðlisfræðingur
Sölvi Jónsson
félagsliði og
tónlistarmaður
Rut Sigurðardóttir
frístunda- og forvarnafulltrúi Sand-
gerðisbæjar
Guðrún Björg Sigurðardóttir
félagsmálastjóri Sandgerði, Garðs
og Voga
Guðbrandur J. Stefánsson
íþrótta- og æskulýðsfulltrúi Garðs
Stefán Arinbjarnarson
frístunda- og menningarfulltrúi sv.
Voga
Björg Erlingsdóttir
sviðsstjóri frístunda- og menningar-
sviðs Grindavíkurbæjar
Úrsúla
Jünemann
kennari á eftir-
launum og leið-
sögumaður
3 0 . m a r s 2 0 1 7 F I m m T U D a G U r24 s k o ð U n ∙ F r É T T a B L a ð I ð
3
0
-0
3
-2
0
1
7

0
4
:5
7
F
B
0
8
8
s
_
P
0
6
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
8
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
8
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
C
9
2
-D
1
C
8
1
C
9
2
-D
0
8
C
1
C
9
2
-C
F
5
0
1
C
9
2
-C
E
1
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
B

F
B
0
8
8
s
_
2
9
_
3
_
2
0
1
7
C
M
Y
K