Dagblaðið Vísir - DV - 12.02.2016, Blaðsíða 8

Helgarblað 12.–15. febrúar 20168 Fréttir
Verið velkomin!
20%
AFSLÁTTUR
af
kæli- og frystiskápum
Frumherji metið á yfir milljarð
í söluferli Íslandsbanka
n Eigendur Frumherja greiddu sér út 425 milljónir í arð n Tilboðum upp á tæplega milljarð hafnað
E
igendur Frumherja greiddu
sér út 425 milljónir króna í
arð með því að lækka hlutafé
um tæplega þriðjung skömmu
áður en Íslandsbanki, sem
fer með hlut 80% í félaginu, setti
skoðunarfyrirtækið formlega í sölu­
ferli í byrjun þessa árs. Miðað við
þau tilboð sem hafa borist frá fjár­
festum í söluferlinu þá má ætla, sam­
kvæmt heimildum DV, að kaupverðið
á Frumherja muni nema ríflega millj­
arði króna. Auk Íslandsbanka þá
eiga Ásgeir Baldurs, stjórnarformað­
ur Frumherja, og Orri Hlöðversson
framkvæmdastjóri 20% hlut í Frum­
herja í gegnum félagið Tröllastakk.
Stjórn Frumherja samþykkti á
hluthafafundi 21. október á síð­
asta ári að lækka hlutafé félagsins
um 14,51 milljón króna að nafn­
verði – úr 46,86 milljónum í 32,35
milljónir – á genginu 29,29 þannig
að hluthafar myndu fá greiddar 425
milljónir króna. Beiðni félagsins um
undanþágu frá innkölllunarskyldu
vegna lækkunar á hlutafé þess var
samþykkt af fyrirtækjaskrá um miðj­
an desember þar sem skuldir Frum­
herja við lánardrottna voru því ekki
til fyrirstöðu að slík hlutafjárlækkun
gæti farið fram.
Seldu mæla fyrir 1,6 milljarða
Ákvörðun stjórnar Frumherja um
að greiða út arð til hluthafa í lok síð­
asta árs kemur í beinu framhaldi af
því að dótturfélag Orkuveitu Reykja­
víkur keypti um 150 þúsund mæla
fyrir rafmagn og heitt og kalt vatn af
Frumherja í september á liðnu ári.
Fram kom í tilkynningu frá OR að
mælasafnið, sem Frumherji hafði
upphaflega eignast eftir útboð árið
2001, hefði verið keypt fyrir 1.570
milljónir króna. Á árinu 2014 þurfti
Orkuveitan að greiða 395 milljónir
króna til Frumherja fyrir leigu og
rekstur mælanna. Þær greiðslur
námu ríflega fjórðungi af heildar­
rekstrartekjum Frumherja á því ári.
Fyrir utan eignarhluti í tveimur
eignarhaldsfélögum – Atorku Group
og IG Invest – þá er 80% hlutur í
Frumherja eina eign Íslandsbanka
í óskyldum rekstri sem bankinn á
eftir að selja frá sér. Fjöldi fjárfesta
hefur sýnt Frumherja áhuga frá því
að söluferlið hófst hinn 4. janúar síð­
astliðinn. Fjárfestar sem skiluðu inn
tilboðum fyrir 100% hlut í félaginu,
þar sem fyrirtækið var verðmetið á
rétt undir milljarð króna, voru hins
vegar upplýstir um það í þessari viku
að þeir myndu ekki komast áfram í
söluferlinu, samkvæmt heimildum
DV. Samkvæmt fjárfestingakynningu
fyrir tækjaráðgjafar Íslandsbanka,
sem hefur umsjón með söluferlinu,
er lagt upp með að vænt EBITDA –
hagnaður fyrir fjármagnsliði, skatta
og afskriftir – Frumherja sé um 150
milljónir króna. Gert er ráð fyrir því
að hægt verði að ganga frá sölu á fyrir­
tækinu á þessum ársfjórðungi.
20% hlutur á 100 milljónir
Íslandsbanki og Tröllastakkur eign­
uðust Frumherja í árslok 2013 í kjölfar
fjárhagslegrar endurskipulagningar
þar sem skuldir félagsins voru lækk­
aðar um ríflega tvo milljarða króna.
Á sama tíma fór Finnur Ingólfsson,
sem var aðaleigandi Frumherja, út
úr hluthafahópnum en hann, ásamt
fleiri fjárfestum, hafði keypt rekstur
fyrirtækisins árið 2007. Við endur­
skipulagningu Frumherja lögðu þeir
Ásgeir Baldurs og Orri Hlöðversson,
sem þá gegndu einnig starfi stjórnar­
formanns og framkvæmdastjóra, fé­
laginu til nýtt hlutafé og eignuðust
með því 20% hlut í Frumherja. Hlutur
Ásgeirs, sem starfar í dag sem for­
stöðumaður fyrirtækjaráðgjafar Kviku
fjárfestingabanka, í Tröllastakki er
65% á meðan Orri fer með 35% hlut.
Samkvæmt ársreikningi félagsins er
20% hlutur þeirra í Frumherja bók­
færður á 100 milljónir króna.
Á árinu 2014 hagnaðist Frum­
herji um 147 milljónir króna og var sá
hagnaður allur greiddur út sem arður
til hluthafa. Þá námu eignir félagsins
tæplega 2,3 milljörðum í árslok 2014
og bókfært eigið fé þess 1.525 millj­
ónir króna. Frumherji rekur lang­
flestar skoðunarstöðvar á landinu,
32 talsins, og samtals starfa um 100
manns hjá félaginu. n
Hörður Ægisson
hordur@dv.is
Á sama tíma og vinna við fjárhagslega
endurskipulagningu Frumherja stóð yfir
á árinu 2013 endurákvarðaði embætti
ríkisskattstjóra skattgreiðslur á fyrirtækið
fyrir árin 2007 til 2011 í tengslum við öfugan
samruna þegar Finnur og meðfjárfestar
hans keyptu Frumherja. Endurákvörðun
ríkisskattstjóra, sem nam tæplega 400
milljónum króna, varð til þess að hraða
þurfti endurskipulagningu Frumherja.
Þegar tilkynnt var um að Íslandsbanki hefði
eignast 80% hlut í Frumherja í janúar 2014
kom fram að bankinn myndi hefja söluferli
á fyrirtækinu tólf mánuðum síðar. Það hófst
hins vegar ekki fyrr en tveimur árum síðar.
Öfugur samruni er þegar eignarhalds-
félag tekur lán til kaupa á fyrirtæki og
sameinar það eignarhaldsfélaginu með
eignum og skuldum. Fyrirtækið fjármagnar
því kaupin á sjálfu sér að stórum hluta.
Staðfest var í svonefndum Toyota-dómi
Hæstaréttar í febrúar 2013 að vaxta-
kostnaður vegna slíks samruna væri ekki
frádráttarbær frá skatti.
Tók tvö ár að hefja söluferlið
Eiga 20% hlut Ásgeir Baldurs stjórnarfor-
maður og Orri Hlöðversson framkvæmdastjóri.
Í söluferli Íslands-
banki hefur átt 80%
hlut í Frumherja í
meira en tvö ár.
S
teingrímur J. Sigfússon, þing­
maður Vinstri­grænna, hefur
ekki svarað beiðni DV um við­
tal um kostnaðinn sem hefði
fallið á íslenska ríkið ef Icesave­samn­
ingarnir sem voru kenndir við Svavar
Gestsson, fyrrverandi ráðherra og
formann samninganefndar íslenska
ríkisins, hefðu verið samþykktir.
Samningarnir voru undirritað­
ir 5. júní 2009 í fjármálaráðherratíð
Steingríms. Vísindavefurinn birti í
vikunni svar Hersis Sigurgeirssonar,
dósents í fjármálum við Háskóla Ís­
lands, við spurningu Jónasar Björns
Sigurgeirssonar, framkvæmdastjóra
BF­útgáfu, um kostnaðinn sem hefði
fallið á ríkið vegna samninganna.
Í svarinu kom fram að eftirstöðvar
þeirra hefðu þann 5. júní næstkom­
andi numið tæpum 208 milljörðum
króna. Það gerir um 8,8% af áætlaðri
vergri landsframleiðslu ársins 2016.
„Sú fjárhæð hefði fallið á ríkissjóð
og hefði verið til greiðslu í jöfnum árs­
fjórðungslegum afborgunum á næstu
átta árum, eða um 26 milljarðar á
ári ásamt vöxtum. Hins vegar hefðu
engar greiðslur nú þegar verið inntar
af hendi úr ríkissjóði vegna samning­
anna þar sem samningarnir kváðu
ekki á um greiðslur umfram heimtur
úr búi Landsbankans fyrr en eftir 5.
júní 2016,“ segir í svarinu. n
Steingrímur svarar ekki
Fyrrverandi fjármálaráðherra hefur ekki gefið kost á viðtali
Sat í ríkisstjórn
Steingrímur J. Sigfússon
var fjármálaráðherra á
árunum 2009–2011.
Mynd Sigtryggur Ari