Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2001, Blaðsíða 65

kemí
Að Ud-Y'ðA
kj u kY’UHAY'fY’ÆðÍ UM
tAlsMem bY'e^tin^A
- segir Jennífer Percival sem var með vinnusmiðju fyrir
hjúkrunarfræðinga um hvernig ræða á við fólk um reykingar
Jennifer Percival var í nóvembermánuði með vinnusmiðju
á vegum hjúkrunarfræðideildar og fleiri aðila um samræður
um reykingar við reykingafólk. Ritstjóri Tímarits hjúkrunar-
fræðinga hitti hana að máli og bað hana um að segja
svolítið frá sjálfri sér og hvernig hefði staðið á því að hún
hefði farið að leiðbeina hjúkrunarfræðingum á þessu sviði.
Hún sagðist vilja byrja á því að segja að hún væri mjög
ánægð með það að hér væru ekki leyfðar tóbaksauglýs-
ingar og tóbak væri ekki sýnileg söluvara í verslunum. Þar
stæðum við íslendingar feti framar en Bretar. Jennifer
starfar á vegum Royal College of Nursing sem sérfræð-
ingur við að hafa áhrif á þá sem eru háðir tóbaki. Þegar ný
stjórn tók við í Bretlandi var eitt af markmiðum hennar að
starfsfólk heiibrigðisþjónustunnar skyldi taka virkan þátt í
baráttunni gegn tóbaksnotkun og þar þyrfti rödd hjúkr-
unarfræðinga að heyrast. Til að það væri hægt þyrfti að
finna nýjar leiðir og nýtt námsefni.
„Ég hef unnið með heilbrigðisráðuneytinu. En þar er ég
fulltrúi hjúkrunarfræðinga á ýmsum fundum þar sem
ákvarðanir eru teknar um margvísleg málefni. Hlutverk mitt
er að skilgreina hlutverk hjúkrunarfræðinga og hafa áhrif á
dagleg störf þeirra. Því það er ekki hægt fyrir einhvern sem
vinnur á skrifstofu að ákveða hvernig daglegum störfum
hjúkrunarfræðinga er háttað. Svo að hluta til starfa ég við
ráðgjöf og vinn með ýmsum samtökum og reyni að hafa
áhrif á starfshætti þeirra og hinn hluti vinnu minnar er að
halda námskeið eða vinnusmiðjur fyrir hjúkrunarfræðinga,
fara í gegnum nýtt námsefni og rannsóknir tengdar því og
sjá til þess að það sé tekið í notkun.
Hjúkrunarfræðingar hafa yfirleitt ekki mikinn tíma aflögu
og þeim hefur þótt erfitt að taka á vandamálum sem
snerta tóbaksnotkun. Stór hluti vinnu minnar felst í því að
þýða námsefni og gera það aðgengilegt þeim sem vilja
notfæra sér það og útskýra fyrir þeim að það er byggt á
rannsóknum. Við sendum einnig efni til þessa fólks með
greinaskrifum í tímarit um það sem er að gerast á þessum
vettvangi og hvernig hjúkrunarfræðingar geta tekið virkari
þátt í þeirri baráttu. Þetta er mjög áhugavert starf en mér
finnst mjög margir hjúkrunarfræðingar hræddir um að
sjúklingum þeirra verði illa við þá ef þeir tala um reykingar
og tal um reykingar muni koma í veg fyrir árangur í annarri
mikilvægri hjúkrunarmeðferð. Það er því margt sem kemur
í veg fyrir að hjúkrunarfræðingar fáist til að tala við skjól-
stæðinga sína um reykingar.
En aðstæður hafa breyst mikið. Hér áður gátu hjúkrunar-
fræðingar rætt við sjúklinga um að þeir ættu ef til vill að
hætta að reykja en þeir höfðu engin úrræði til að aðstoða
þá. Núna eru til ýmis hjálpartæki, svo sem lyf í öllum lyfja-
verslunum, svo það er auðveldara að aðstoða þá sem vilja
hætta. Hjúkrunarfræðingar eru að læra að það er ekki þeirra
hlutverk að láta fólk hætta að reykja heldur er hlutverk þeirra
að ræða við fólk um kosti og ókosti þess að reykja og
stuðla að því að viðkomandi taki ákvörðun og geri sér grein
fyrir að það sé síður en svo einföld ákvörðun. Ekki að
þvinga reykingarmanninn til að snúa baki við besta vini
sínum, en þannig líta þeir oft á sígarettuna, heldur hjálpa
þeim að skilja á raunhæfan hátt hvað þeir eru að gera
sjálfum sér með því að reykja og hjálpa þeim að hætta.“
í vinnusmiðjunni notaði Jennifer breytingalíkan máli sínu
til stuðnings en það sagði hún vera hægt að nota í sam-
bandi við ýmsar breytingar sem fólk gerir á lífi sínu.
Hvernig virkar það?
„Ég hef fundið eitt gott líkan sem hjúkrunarfræðingar
geta notað og ég kynnti hér í vinnusmiðjunni. Þegar fólk vill
gera einhverjar breytingar á lífi sínu gengur það í gegnum
353
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 5. tbl. 77. árg. 2001