Ráðunautafundur - 11.02.1978, Síða 71
63
Eyjafjarðarsýsla 7.000 tunnur
S-Þingeyjarsýsla 14.000 "
Á öllu landinu munu vera um 400-500 aðilar sem rækta
kartöflur að hluta til sölu, en heimilisræktun stunda yfir
15.000 aðilar. Veöurfarslegar ræktunaraðstæður sem og jarð-
vegsskilyrði hafa ráðið því mest, hvar kartöfluræktin hefur
fest rætur sem atvinnugrein. Vegna legu landsins og stað-
hátta er vaxtarskeiðið mjög stutt. Breytileiki getur þó veriö
mikill á milli byggöarlaga eða innan þrengri marka. Einmitt
sakir þess er afar áríðandi fyrir hvern þann sem hefur hug á
ástundun kartöfluræktunar að meta vel þá þætti sem meginmáli
skipta, en af umhverfisþáttunum skiptir sprettutíminn og veður-
sældin mestu máli, og einkum það atriði sem lýtur að hitanum.
Eins og tölurnar á bls. 2 gefa til kynna vantar mikið á
að ræktunin fullnægi árlegri þörf um neyslu. Þessa ræktunar-
grein þarf því að efla að því marki á skjótan hátt, með öllum
þeim ráðum sem tiltæk eru. Þáttur heimilisræktunar í fram-
leiðslunni hefur ætíö verið töluverður hér á landi, og ef
litið er til baka, kemur í ljós að hún virðist greinilega ár-
vissari um uppskeruafrakstur en atvinnuframleiðslan. Þannig
er t.d. talið, að heildaruppskera landsins á liðnu ári hafi
numið um 84.000 tunnum, en þar af hafi þáttur heimilisrækt-
unar verið um 21.000 tunnur eða 25%. Þessu veldur vafalaust
skýlli og hentugri lega á görðum ásamt meiri natni og umhyggju
við ræktunina hjá smágarðeigendum. Greinilegt er, ef litið
er á framvindu atvinnuræktunar undanfarin áratug, að þá virö-
ist afrakstur uppskerunnar hvað sveiflukenndastur á aðalkart-
öfluræktarsvæðunum á Suðurlandi, en sökum stærðar garðlanda,
segir hann tilfinnanlega til sín þegar áfalla gætir. Eru
áföll fyrst og fremst með tvennu móti, annars vegar síðsumar-
frost sem valda skemmdum á grösum, og hins vegar stormviðri á
vorin, sem ýmist feykja burt jarðveginum frá útsæðinu, annaö .
hvort áður en grös eru farin að sjást, eða skömmu eftir að
þau eru komin á legg. Slíkra skemmda gætir aðallega þar sem