Víkurfréttir - 14.12.2006, Blaðsíða 2
Hugvekja - Helga Margrét Guðmundsdóttir
emnetai
Amma viltu segja okkur sögur frá því þú varst lítil segja
börnin og sem betur fer eru börnum sagðar sögur og
það er mikilvægara en nokkru sinni fyrr að koma í veg
fyrir kynslóðabil eða að við glutrum niður þjóðararf-
inum í hraða nútímans. Þegar krakkar leita eftir sögum
hjá fullorðna fólkinu um jólin leitar hugur margra til
æskujólanna þegar allt virðist hafa verið miklu einfald-
ara en það er í dag. Samverustundir fjölskyldunnar
voru nánast heilagar t.d. matar og svefntími og heim-
ilisbragur allur annar en er í dag. Menn áttu fáa hluti
sem þeir þurftu að hafa mikið fyrir að eignast, gæta vel
og kannski laga og endurbæta með tímanum. Á móti
kemur neysluhyggja nútímans þar sem margt er einnota
og er fljótt að koma og fara. Þar sem eitthvað nýtt tekur
við og hinu er hent.
Börnum sem hlusta á sögur í dag finnst einkennilegt að
eplalykt geti verið tengd jólum eða að fólk hafi einungis
fengið eina bók í jólagjöf og ekki hafi verið til sjónvarp
eða internet. Enn fjarlægari eru æskujól langafa og
langömmu sem kunnu vel að meta hlýja sokka eða kerti
og spil. Kannski óskiljanleg veröld fyrir nútímabörn.
Svo þarfnast sum jólalögin skýringa og textar hafa verið
endurnýjaðir því nú syngja rnenn um aðra hluti. Um
öll heimsins undur sem þeir muni senda elskunni sinni
ef þeir nenni og ætli að koma heilsunni í lag en nei nei
ekki um jólin.
Það getur verið erfitt fyrir börnin að skilja að í gamla
daga einkenndi fábreytileiki líf fólks en nú á dögum er
fjölbreytileiki lífsins svo mikill að sumir hafa það eitt að
markmiði að einfalda líf sitt og gera minna af öllu.
Höfum við tapað áttum?
Áreitum í nútímanum hefur fjölgað þó við líturn bara
til allra síðustu ára. í öllum hraðanum og tækniundr-
unum sem áttu að spara okkur tíma virðumst við tapa
tíma og við lifum við stanslausa minnkun á “núinu” þar
sem allir reyna að græða meira á styttri tíma. Við eigum
ótal klukkur en höfum engan tíma nema þann sem við
seljum á útsölu til vinnuveitenda segja sumir. Þegar svo
starfsfólkið kvartar undan álagi er því vinsamlega bent
á að það sé einmitt það sem það fái sérstaklega greitt
fyrir.
Herdís Egilsdóttir lýsti því um daginn í sjónvarpsþætti
að erillinn í dag væri eins og að renna sér á svellbungu
á sleipum skóm og geta ekki stjórnað neinu. Ýmsir
sérfræðingar reyna að sjá fyrir sér afleiðingarnar af
hraðanum hjá nútíma fjölskyldum og hvaða áhrif hin
starfsframakrefjandi menning geti haff á heimilislífið og
þá sérstaklega á börnin.
Ja hvað gerir maður ekki til að vera maður með
mönnum þegar við höfum hreinlega gert tímaleysi og
streitu að mælitæki um virðingu, þegar það er nánast
dyggð að vera rnjög upptekinn og lifa í stöðugu tíma-
leysi í kapphlaupi um einskis verða hluti. Alls konar
sérfræðingar, heilbrigðisstéttir og verkalýðsfélög halda
svo námskeið um streitu og streitutengda vanlíðan sem
talin er hafa mikil áhrif á samskipti fólks og svo vinnu-
afköstin. Margir reyna þannig að afrugla oláur í þessari
villu og rétta okkur áttavita en við heyrum ekki né
sjáum á harðahlaupum í vitlausa átt. Það er eins og við
höfum gersamlega misst sjónar af því sem skiptir máli
og gerir okkur gott.
Einhverjir færa rök fyrir því að menn séu á stanslausum
flótta í vinnu og asa til að draga athyglina frá því hvað
þeir eru þreyttir. Ætlum við svo að hvíla okkur um jóhn
eða gefa hvíld í jólagjöf? Er það raunsönn mynd sem
dregin er upp í auglýsingunni frá VR þar sem foreldr-
arnir detta dauðþreyttir fram á jólaborðið. Erum við
að keyra okkur út? Þurfum við kannski að endurnýja
vökulögin?
Hver er jólagjöfin í ár
Nú fyrir jólin hugsum við mikið um gjafir og hvað við
getum gefið í jólagjöf. í einum texta segir: Jólagjöfin
mín i ár, ekkú metin er til fjár ef þú bara vildir hana af
mér þiggja, jólagjöfin er ég sjálf og svo frv. Jólagjöfin er
ég og þú....
Á aðfangadagskvöld var friðhelgi heimilisins virt hér
áður og dyrabjallan þagnaði, eini síminn hringdi ekki
og fjölskyldan átti samverustund. Aldrei fyrr hafa
slíkar stundir verið eins dýrmætar og nú því samveru-
stundum foreldra og barna hefur fækkað og sífelld
áreiti trufla fjölskyldufriðinn og foreldra í sínu mikil-
væga hlutverki. Það er dapurleg mynd að sjá ung börn
berjast við tölvur um athygli eða faðm foreldranna, að
glymjandi í mörgum farsímum trufli helgi jólanna og
jólamáltíðina og að börnin og unglingar hverfi inn í
netheima á jólanótt ( eins og menn forðum í álfheima.)
Fengum við ekki öll tíma í vöggugjöf og hvernig förum
við með þann fjársjóð. Guð gefi okkur að nýta tímann
vel um jólin, dag í senn, eitt andartak í einu eins og segir
í sálmi Sigurbjörns Einarssonar og að jólagjöfin sé ég og
þú eða sá kærleikur sem við öll þráum að gefa og þiggja.
Annað slagið er olckur hoht að hugsa til þess sem mest
hefur hreyft við okkur á vegferð okkar um lífið. Hvar
það fékkst, hver endingartíminn er og hvort hægt sé að
skila því.
Við þyrftum kannski að nrinna okkur á að það enn einu
sinni að það sem er mikilvægast í lífinu fæst ekki fyrir
peninga. Þó plasmaskjár og safapressa geti verið góðar
jólagjafirnar í ár þá eru samverustundir foreldra og
barna dýrmætar og góð gjöf sem leggur grunn að fram-
tíð barna okkar og líðan okkar sjálfra. Að vera saman
um jólin, finna nánd og nærveru okkar nánustu eru
gjafir sem ekki er hægt að pakka inn en eru verðugar
gjafir, innlegg í fjársjóð minninga og ömmusögur fram-
tíðarinnar.
Bestu jólakveðjur
Helga Margrét Guðmundsdóttir
Úr Sálmabók íslensku kirkjunnar
Sálmur 712
Dag í senn, eitt andartak í einu,
eilíf náð þín.faðir, gefur mér.
Mun égþurfa þá að kvíða neinu,
þegar Guð minnfyrir öllu sér?
Hann sem miðlar mér afgœsku sinni
minna daga skammt afsœld ogþraut,
sér til þess, að fcera leið égfmni
fyrir skrefið hvert á lífs míns braut.
Hann, sem er mér allar stundir ncerri,
á við hverjum vanda svar og ráð,
máttur hans er allri hugsun hœrri,
heilög elska, viska, föðurnáð.
Morgundagsins þörf égþekki eigi,
það er nóg, að Drottinn segir mér:
Náðin mín skal ncegja hverjum degi,
núí dag ég styð og hjálpa þér.
Guð, égfce affyrirheitum þínum
frið ogstyrk, sem ekkert buga má.
Auk mér trú oghaltu huga mínum
helgum lífsins vegi þínum á,
svo að ég afhjartaþeli hreinu,
hvað sem mœtir, geti átt með þér
daginn hvern, eitt andartak í einu,
uns til þín í Ijóssins heim égfer.
Sigurbjörn Einarsson
ItiJ
FRETTIR
Forsíðumyndina prýðir SifAradóttir
Fegurðardrottning Suðurnesja og Fegurðardrottning
Islands 2006. Myndina tók Oddgeir Karlsson
Ijósmyndari. Hann tók einnig myndir afSifsem
birtast með viðtali við hana aftar í blaðinu í dag.
2 IVÍKURFRÉTTIR I 50. TÖLUBLAÐ -JÓLABLAÐIÐ 2006 I 27. ÁRGANGUR
VfKURFRÉTTIR Á NETINU • w