Fréttablaðið - 04.10.2017, Side 18
20 milljarða hagnaður
vegna sölu Invent Farma
Kaupréttarkerfi lagt
niður vegna kröfu FME
FME telur Kviku hafa brotið reglur um kaupauka þegar starfsmenn fengu 400
milljónir í arð. Kvika hefur innleyst bréf starfsmanna og vill ljúka málinu með
sátt og greiðslu sektar. FME hóf rannsókn á arðgreiðslum fjármálafyrirtækja í vor.
markaðurinn
Útgáfufélag 365 miðlar ehf., Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík, sími 512 5000
Netfang rit stjorn@markadurinn.is | Sími 512 5000 | Fax 512 5301
Ritstjóri Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
Ábyrgðarmaður Kristín Þorsteinsdóttir
Netfang auglýsingadeildar auglys ing ar@markadurinn.is Veffang visir.is
Félag í eigu Jóhannesar Rúnars
Jóhannssonar, fyrrverandi formanns
slitastjórnar Kaupþings, skilaði
samtals um 127 milljónum króna í
tekjur í fyrra vegna seldrar lögfræði-
þjónustu og jukust þær um tæplega
18 milljónir á milli ára.
Þetta kemur fram í nýbirtum
ársreikningi JRJ ehf. en hagnaður
félagsins á síðasta ári nam 63 millj-
ónum borið saman við hagnað upp
á ríflega 50 milljónir króna árið
2015. Rekstrarkostnaður var að
mestu vegna launa og aðkeyptrar
þjónustu að fjárhæð samtals 42
milljónir. Eigið fé félagsins nam í lok
síðasta árs 74 milljónum króna en á
árinu 2016 greiddi Jóhannes Rúnar
sér út 60 milljónir króna í arð. Ekki
er áformað að greiða út arð á þessu
ári vegna afkomu JRJ í fyrra.
Í kjölfar þess að slitabú Kaupþings
lauk nauðsamningum í árslok 2015
færðist formlegt eignarhald á hendur
kröfuhafa gömlu bankanna. Jóhann-
es Rúnar, sem hafði setið í skilanefnd
og síðar slitastjórn Kaupþings allt
frá upphafi slitameðferðar vorið
2009, tók þá sæti í fjögurra manna
stjórn Kaupþings á fyrsta hluthafa-
fundi hins nýja eignarhaldsfélags
sem fór fram í mars 2016. Þar var
hann kjörinn í stjórn til tveggja ára
og nam þóknun hans fyrir stjórnar-
setuna 250 þúsund evrum, jafnvirði
32 milljóna króna á núverandi gengi,
á ári. Í byrjun nóvember sama ár var
hins vegar tilkynnt að Jóhannes
Rúnar væri hættur í stjórn félagsins.
Jóhannes Rúnar var í hópi
umsækjenda um embætti dómara
við Landsrétt fyrr á árinu og var á
meðal fimmtán hæfustu umsækj-
enda samkvæmt matsnefnd dóms-
málaráðherra. Hann var hins vegar
ekki skipaður dómari við Landsrétt
af ráðherra og í kjölfarið höfðaði
hann mál gegn ríkinu. Í dómi Hæsta-
réttar 31. júlí síðastliðinn var stað-
fest fyrri niðurstaða Héraðsdóms
Reykjavíkur að vísa ógildingarkröfu
Jóhannesar Rúnars frá dómi. – hae
Félag Jóhannesar Rúnars seldi
lögfræðiþjónustu fyrir 127 milljónir
Jóhannes Rúnar
var formaður slit-
astjórnar Kaup-
þings.
89%af lesendum dagblaða*á höfuðborgarsvæðinuá aldursbilinu 18–49 áralesa Fréttablaðið daglega.
Lesa bara FBL
66%
Lesa bæði
FBL OG MBL
23%
Lesa bara MBL
11%
*Fréttablaðið og Morgunblaðið.
Heimild : Prentmiðlamæling Gallup apr.-jún. 2017.
Fjármálaeftirlitið (FME) telur að
Kvika banki hafi fyrr á árinu brotið
gegn reglum um kaupauka sam-
kvæmt lögum um fjármálafyrir-
tæki þegar starfsmenn, sem voru
B-hluthafar, fengu samtals um 400
milljónir í arðgreiðslur. Samkvæmt
heimildum Markaðarins hefur
Kvika banki óskað eftir því að ljúka
málinu gagnvart FME með sátt og
greiðslu sektar.
Ármann Þorvaldsson, forstjóri
Kviku banka, sagðist í samtali við
Markaðinn ekki geta tjáð sig um
málið á þessu stigi. Hefur bankinn
nú þegar innleyst þau bréf sem
starfsmenn höfðu átt sem eigendur
B-hluta í bankanum og gáfu þeim
rétt til arðs sem nam tilteknum
hluta af árlegum hagnaði bankans.
Fjármálaeftirlitið hóf síðastliðið
vor rannsókn á því hvernig arð-
greiðslum til handa starfsmönnum
ýmissa smærri fjármálafyrirtækja,
meðal annars Kviku og verðbréfa-
fyrirtækisins Arctica Finance, væri
háttað í þeim tilfellum þar sem þeir
eiga bréf í félögunum sem B-, C- eða
D-hluthafar. Rannsókn FME, sam-
kvæmt heimildum Markaðarins,
kom í kjölfar þess að blaðið greindi
frá því í lok mars síðastliðins að
hópur starfsmanna Kviku, sem þá
voru eigendur B-hluta í bankanum,
hefði fengið samanlagt hundruð
milljóna króna í sinn hlut í arð
vegna góðrar afkomu bankans á
árinu 2016.
FME telur að greiðslurnar til
starfsmanna Kviku hafi í reynd verið
kaupaukar en ekki hefðbundnar
arðgreiðslur til hluthafa. Þær séu því
brot á reglum eftirlitsins um kaup-
auka fjármálafyrirtækja sem kveða
á um að slíkar greiðslur til handa
starfsmönnum megi ekki vera meiri
en sem nemur 25 prósentum af árs-
launum þeirra og þá skuli ávallt
fresta að lágmarki 40 prósentum
greiðslunnar í að minnsta kosti þrjú
ár. Reglur um kaupaukagreiðslur
íslenskra fjármálafyrirtækja eru
mun strangari en þær reglur sem
gilda innan Evrópusambandsins.
Samtals námu arðgreiðslurnar
til starfsmanna Kviku sem fyrr
segir ríflega 400 milljónum. Þær
grundvölluðust á samþykkt frá því
á hluthafafundi í júní 2016 þar sem
stjórn Kviku var heimilað að hækka
hlutafé félagsins til að mæta fyrir-
huguðum kaupréttarsamningum í
samræmi við kaupaukakerfi bank-
ans. Lífeyrissjóður verslunarmanna,
sem þá var stærsti einstaki hluthafi
fjárfestingarbankans með tæplega
tíu prósenta hlut, var eini hlut-
hafinn sem greiddi atkvæði gegn
tillögunni.
Samkvæmt samþykktum Kviku
áttu eigendur B-hluta í bankanum
rétt til arðs sem næmi 35 prósentum
árlegs hagnaðar fyrir tekjuskatt, að
því marki sem hagnaður er umfram
sex prósent arðsemi eigin fjár. Á síð-
asta ári nam hagnaður Kviku banka
um 1.930 milljónum eftir skatt og
var arðsemi eigin fjár tæplega 35
prósent. Samhliða því að stjórn
Kviku ákvað í júlí síðastliðnum að
innleysa öll hlutabréf í B-flokki var
samþykkt heimild til hækkunar
hlutafjár í A-flokki til samræmis við
útgefin áskriftarréttindi sem starfs-
mönnum bankans stæði til boða.
Allt frá því að reglur FME um
kaupaukakerfi voru settar árið 2011
hafa þær sætt gagnrýni, einkum af
hálfu smærri fjármálafyrirtækja,
sem telja þær ýta undir launaskrið
og hafa neikvæð áhrif á samkeppn-
isstöðu þeirra gagnvart stóru bönk-
unum þar sem fastur rekstrarkostn-
aður er hlutfallslega mun minni. Því
fóru sum íslensk fjármálafyrirtæki
þá leið að gera lykilstarfsmenn sína
að hluthöfum, sem hefðu þó ekki
atkvæðarétt sem B-, C- eða D-hlut-
hafar, og umbuna þeim í formi arð-
greiðslna sem tæki mið af afkomu
hvers árs.
hordur@frettabladid.is
Ármann Þorvaldsson, forstjóri Kviku, segist ekki geta tjáð sig um málið á þessu stigi.
25%
af árslaunum mega fjármála-
fyrirtæki að hámarki greiða í
bónus til starfsmanna.
Bókfærður hagnaður vegna sölu á
spænska lyfjafyrirtækinu Invent
Farma, sem var nánast að fullu í
eigu íslenskra fjárfesta, nam rúm-
lega 158 milljónum evra, jafnvirði
um 21 milljarðs króna.
Þetta kemur fram í nýbirtum
ársreikningi Invent Invest ehf.,
móðurfélags Invent Farma og
dótturfélaga, en gengið var frá sölu
á öllu hlutafé fyrirtækisins í júlí
2016 fyrir um 214 milljónir evra,
eða sem nemur um 29 milljörðum
króna á þáverandi gengi. Stærstu
hluthafar við sölu Invent Farma
voru Framtakssjóður Íslands með
38 prósenta hlut, Silfurberg, félag í
eigu Friðriks Steins Kristjánssonar,
stofnanda fyrirtækisins, með 27
prósent og þá átti framtakssjóður-
inn Horn II ásamt meðfjárfestum
tæplega 17 prósenta hlut.
Auk þess að hafa hagnast veru-
lega á sölu Invent Farma, en kaup-
endur að fyrirtækinu voru erlendir
fjárfestingarsjóðir leiddir af ráð-
gjafarfyrirtækinu Apax Partners,
hafa íslenskir fjárfestar fengið
greiddan arð úr félaginu fyrir tugi
milljóna evra á undanförnum
árum.
Þeir fjármunir sem fengust við
söluna voru greiddir út að stærst-
um hluta til fjárfestanna í apríl á
þessu ári. Söluandvirðinu í evrum
var að mestu skipt yfir í krónur
skömmu eftir að salan kláraðist
fyrir rúmlega ári og því urðu þeir
ekki fyrir gengistapi vegna styrk-
ingar krónunnar. Gjaldeyririnn
sem fékkst við söluna var að miklu
leyti skilaskyldur, samkvæmt
heimildum Markaðarins.
Invent Farma er á meðal tíu
stærstu samheitalyfjaframleið-
enda á Spáni og í fyrra nam heildar-
velta fyrirtækisins jafnvirði um 13
38%
var hlutur Framtakssjóðsins
við sölu á lyfjafyrirtækinu.
Friðrik Steinn
Kristjánsson,
stofnandi
Invent Farma
milljarða króna. Invent Farma á
rætur að rekja til kaupa íslenskra
fjárfesta, undir forystu Friðriks
Steins, á lyfjaverksmiðju á Spáni
2004. Sumarið 2013 seldu flestir
þáverandi íslensku hluthafar
Invent Farma, utan Friðriks Steins,
samtals 61 prósents hlut í lyfjafyrir-
tækinu til annars vegar Framtaks-
sjóðs Íslands (38%) og hins vegar
Burðaráss eignarhaldsfélags (23%),
þá framtakssjóðs í eigu Straums
fjárfestingarbanka, fyrir ríflega tíu
milljarða.
Burðarás seldi ári síðar nánast
allan eignarhlut sinn í Invent
Farma, eða um 21,7 prósenta hlut,
fyrir 4,1 milljarð króna. Horn II
ásamt meðfjárfestum keypti þann
eignarhlut að stærstum hluta –
samtals 16,8 prósent – í gegnum IF
hlutafélag. Á meðal annarra stórra
íslenskra hluthafa við sölu Invent
Farma var félag í eigu hjónanna
Finns Reyrs Stefánssonar og Stein-
unnar Jónsdóttur, og trygginga-
félögin Sjóvá og VÍS.
hordur@frettabladid.is
4 . o K t ó b e r 2 0 1 7 M I Ð V I K u D a g u r2 markaðurinn
0
4
-1
0
-2
0
1
7
0
4
:2
8
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
D
E
7
-2
C
9
C
1
D
E
7
-2
B
6
0
1
D
E
7
-2
A
2
4
1
D
E
7
-2
8
E
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B
F
B
0
4
8
s
_
3
_
1
0
_
2
0
1
7
C
M
Y
K