Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.03.2017, Síða 14

VIÐTAL
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.3. 2017
ársins á Íslensku tónlistarverðlaunum sem voru afhent í febr-
úar 2015 og á sömu hátíð var Júníus Meyvant valinn bjartasta
vonin í poppi og rokki.
Dimma, álfar og þoka
Unnar er oft spurður um „the icelandic sound“ af erlendum
blaðamönnum í viðtölum og segist þá svara því að það komi
meðal annars til af því að sömu hljóðfæraleikarar séu í svo
mörgum hljómsveitum.
„Annars er íslenska sándið svona melankólík, dimma, álfar
og þoka,“ segir hann en minnir á um leið að popphlið íslenskr-
ar tónlistar sé alltaf stækka og verða fjölbreyttari eins og til
dæmis Sturla Atlas og 101 boys bera vitni um.
„Mér finnst það frábært hvað þeir eru að gera,“ segir Guð-
mundur og bætir við: „Það eru allir mjög duglegir í íslenskri
tónlist, það er mikið að gerast.“
Unnar er sjálfur á fullu að vinna að nýrri plötu en von er á
plötu innan árs frá Júníusi Meyvant. Eins og áður segir er
þetta sólóverkefni hans en bræðurnir vinna líka að tónlist
hver í sínu lagi. „Ég læri alltaf mest í stúdíói. Þegar ég kem í
stúdíó þá gerist eitthvað nýtt. Ég vinn vel undir pressu,“ segir
Ólafur.
„Ég þarf oft „deadline“ til þess að það gerist eitthvað,“ seg-
ir Unnar en Guðmundur rifjar upp að hann hafi verið lengi að
finna „sándið“ fyrir plötuna en það tókst á endanum. Tónlist-
inni er lýst á skemmtilegan og viðeigandi hátt á vefsíðu plötu-
fyrirtækisins Record Records: „Tónlist Júníusar er fullveðja
og tilfinningaríkt þjóðlagapopp sem er í senn tímalaust og
kunnuglegt. Alúðlegar útsetningar hans láta mann á köflum
líða eins og maður sé staddur undir þykku ullarteppi við arin-
eld í kofa hátt uppi í fjöllum eða í hina höndina liggjandi á
funheitri sandströnd á suðlægum slóðum.“
Fær bestu hugmyndirnar á ferð
Platan var nokkra stund í fæðingu eins og sagt er og var það
ákveðið lærdómsferli. „Ég er mjög meðvitaður um hvað ég á
ekki að gera næst í stúdíói til að láta hlutina gerast sem hrað-
ast,“ segir Unnar.
Hann lýsir því hvernig hann fái bestu hugmyndirnar þegar
hann sé á ferð, hreinlega að gera eitthvað allt annað en að
semja tónlist.
„Ég fann það oft þegar ég vann sem leiðsögumaður í Eyj-
um. Það var mjög óþolandi að vera staddur með fullt af túr-
istum og fá hugmynd,“ segir Unnar sem tók þá upp á því að
raula laglínuna
inn á símann sinn.
„Bob Dylan tal-
ar til dæmis um
þetta, þegar mað-
ur er mikið á ferð,
þá gerist eitthvað.
Tónlist er á ferð. Þegar maður er að gera eitthvað annað þá
er eins og heilinn hætti að hugsa um að gera eitthvað marg-
slungið heldur framkvæmi bara. Og þá allt í einu ertu kominn
með lag.“
Þrátt fyrir að þetta sé sólóverkefni Unnars segir hann að
einstaklingarnir í sveitinni hafi áhrif á tónlistina. „Það kemur
eitthvað nýtt inn. Ég er beinagrindin og kjötið en þeir eru
skinnið,“ segir hann. „Stærsta líffæri líkamans,“ skýtur Ólafur
inn.
Aðlaðandi þjóðlagapopp Júníusar Meyvants hefur átt sívax-
andi aðdáendahóp í Evrópu sem hefur dregið sveitina nokkr-
um sinnum í tónleikaferðalög út fyrir landsteinana. Nú síðast
fyrr á þessu ári fór hún til Svíþjóðar, Noregs, Danmerkur,
Austurríkis, Sviss og Frakklands. Þetta var í sjötta eða sjö-
unda sinn sem sveitin fer utan en þetta var þriðji stóri túrinn
og hafa strákarnir ferðast um stóran hluta Evrópu.
Galdralandið Ísland
„Þetta hefur gengið vel og fer stækkandi. Maður tekur alveg
eftir því,“ segir Guðmundur.
„Ísland er líka í tísku,“ segir Unnar, sem segist hafa hitt
nokkra sem vita meira um Ísland en hann sjálfur. Hann hefur
meira að segja hitt fólk sem er sjálflært í íslensku.
„Það líta margir á Ísland sem eitthvert galdraland, eins og
þetta sé tunglið eða Mars, eins og það sé einhver áfangi í líf-
inu að koma til Íslands.“
Bræðurnir hafa verið í nokkrum samskiptum við erlenda
ferðamenn og starfað við ferðaþjónustu en foreldrar þeirra
starfa við ferðaþjónustu í Vestmanneyjum, reka fyrirtækið
Viking Tours.
„Ég var alltaf á bátnum að sigla,“ segir Guðmundur. „Óli
byrjaði á veitingastaðnum og nú er hann á bátnum. Unnar var
líka á bátnum,“ segir hann en veitingastaðurinn Kaffi kró er
hluti af rekstri Viking Tours.
„Mamma og pabbi eru rosalegir hippar. Hefurðu séð Meet
the Fockers? Þau eru þannig. Ég er alltaf að komast að því
betur og betur að við fengum öðruvísi uppeldi. Húsið var allt-
af opið fyrir fólki,“ segir Unnar en strákarnir ólust upp í
hvítasunnukirkjunni Betel, sem er ein ástæða tónlistarástar
þeirra. Afi þeirra var Einar J. Gíslason kenndur við Betel,
sem stofnaði Samhjálp og var prestur í Fíladelfíu og Betel í
fjörutíu ár.
„Þar var mjög mikil tónlist. Það kom mér áfram í tónlist.
Ég spilaði mjög mikið í kirkju segir Ólafur en faðir þeirra
spilaði sömuleiðis mikið í kirkjunni.
Rauðhærður og málhaltur í sértrúarsöfnuði
„Þetta er ákveðinn minnihlutahópur og maður hefur oft upp-
lifað sig smá útundan. Allavega þegar ég var yngri. Það
kenndi mér að vera trúður og að hafa eitthvað að segja. Ég
var aldrei lagður í einelti því ég var fljótur að svara fyrir
mig,“ segir Unnar.
„Ég lenti ekki í neinu heldur en maður þurfti alltaf að svara
fyrir sig. Það var alltaf skotið á mann með þetta,“ segir Guð-
mundur.
„En maður fékk alltaf virðingu fyrir það eins lengi og mað-
ur svaraði fyrir sig,“ segir Ólafur.
Unnar rifjar upp fyrsta skóladaginn sinn. „Ég var með smá
talörðugleika. Ég lét alltaf g og k fyrir framan l en fyrsti
kennarinn minn hét Halla. Ég var að reyna að fá hjálp frá
henni og kalla: „Hagla“ og allir horfa á mig og ég segi:
„Byssa“ til að redda mér. Hún horfir á mig og segir: „Jæja við
erum komin með trúð í hópinn. Hún lætur mig fyrir framan
töflu og les yfir mér en ég átti bara að standa í skamm-
arkróknum. Ég hugsaði með mér, þetta verður ömurlegt,
þetta verður glatað, ég ætla ekki að læra neitt í þessari stofn-
un. Frá þeim degi varð ég trúður í skólanum og gekk illa í
skóla. Það var ekkert að hjálpa mér að vera rauðhærður með
talörðugleika og í sértrúarsöfnuði í litlu bæjarfélagi,“ segir
Unnar.
Hinn dökkhærði Guðmundur skýtur því inn í að rauðhærða
genið sé komið frá Einari afa þeirra. „Ég er síðastur af fimm
systkinum, þau vilja meina að liturinn hafi verið búinn,“ segir
hann en hin systkinin eru öll rauðhærð.
Aftur að mótlætinu, sem Unnar segir hafa hjálpað sér að
læra að taka gagnrýni. „Tónlistargagnrýni er hræðilegur
heimur ef þú ert lítill í þér. Tónlistarmenn eru oft svo brot-
hættir og ekki tilbúnir að fá högg í andlitið,“ segir hann.
Fjölskyldan er náin og bræðurnir lýsa því að öllum komi vel
saman. „Það eru allir vinir heima. Það er ekkert drama,“ segir
Unnar.
„Við erum mest að hlæja og segja sögur,“ segir Guð-
mundur.
Þeir lýsa því að fjölskylda þeirra hafi alltaf verið opin fyrir
fólki sem hafi orðið útundan í samfélaginu. „Mamma er mikið
með svona fólk heima. Ég held maður hafi lært þetta í kirkj-
unni. Kirkjan segir ekki nei við neinn. Þetta hefur kennt
manni frá barnsaldri
að viðurkenna alla,“
segir Unnar.
„Að koma fram við
náungann eins og
sjálfan sig,“ segir
Guðmundur.
„Oft er eitthvert fólk sem er ekki flott á blaði það sem hefur
kennt manni eitthvað sem situr eftir. Það er sorglegt hvað það
eru miklir fordómar fyrir fólki sem er ekki eins og hinir,“ seg-
ir Unnar.
„Ég held það gerist mest í strögglinu, þegar maður þarf að
hafa fyrir því að gera eitthvað,“ segir Guðmundur.
Meira á andlegum nótum en trúarlegum
Hvernig hefur trúin fylgt ykkur í gegnum lífið? Sækið þið
kirkju?
„Ég hef ekki farið lengi en fer alveg, sérstaklega í kringum
hátíðir,“ segir Guðmundur.
„Ekki mjög oft en ég er samt í mjög góðu sambandi við fólk
sem mætir reglulega og spjalla við það um trúmál. Ég væri
alveg til í að mæta oftar,“ segir Ólafur.
„Fyrir mitt leyti er ég rosalega lítið kirkjurækinn. Ég á
mjög erfitt með að mæta í kirkju,“ segir Unnar og segist vera
meira á andlegu nótunum en trúarlegum nótum.
„Trúargaurinn kann Biblíuna utanað, lemur henni í hausinn
á þér og er alltaf að vitna í hana,“ segir Unnar sem er ekki á
þeim stað. „Mér finnst gott að lesa Biblíuna,“ segir hann en
bætir við að það fari líka í taugarnar á honum að lesa um
þverhausa sem æddu í stríð í Gamla testamentinu. Það fer
líka í taugarnar á honum þegar fólk gerir ráð fyrir að fólk úr
kirkjunni sé á móti samkynhneigðum en sjálfur er hann mjög
frjálslyndur og segir að það gleymist að margir séu samkyn-
hneigðir innan kirkjunnar. „Sumir eru aldir þannig upp að
þeir eru alveg eftir bókinni og það er erfitt að breyta þannig
hugsunarhætti. Það er næsta kynslóð sem breytir hlutunum,“
segir Unnar.
Bræðurnir segjast hafa lært margt á því að vera í hvíta-
sunnukirkjunni. „Mér finnst mjög gott með kirkjuna að það
voru alltaf svona vitnisburðir, fólk sem hafði kannski lent í
einhverju slæmu var að segja frá sínu lífi,“ segir Guðmundur.
„Maður var kannski tíu ára að heyra einhverja vændiskonu
segja frá því þegar hún var að selja sig. Ég er þakklátur fyrir
þessar sögur og að hafa lært að dæma ekki manneskjuna.“
„Þetta er byltingarkennd hugsun að elska náungann eins og
sjálfan sig. Fyrir það var þetta auga fyrir auga,“ segir Ólafur.
„Þetta var gott skref. Maður gleymir því hversu mikið kirkjan
hefur í rauninni hjálpað með vitnisburði Jesú Krists þegar
hann segir: elskaðu náungann eins og sjálfan þig. Bjóddu hinn
vangann,“ segir Ólafur.
„Þú kennir ekki neinum með því að öskra. Þú breytir ekki
neinu með ofbeldi,“ segir Unnar.
„Ég var að lesa í Biblíunni um daginn að ef maður fer í rök-
ræður á maður að sýna náunganum virðingu og hógværð,“
segir Ólafur.
„Ef við erum að kvóta orðið þá stendur líka í Orðskvið-
unum, spakmælunum fyrir götuna, að þú átt að hrósa í marg-
menni en ef þú átt eitthvað vantalað við manneskju, þá áttu að
tala við hana augliti til auglitis. Aldrei rakka niður manneskju
fyrir framan aðra. Þá er voðinn vís,“ segir Unnar en bætir því
við að hann rífi nú stundum kjaft við bræður sína.
Í FIFA á tónleikaferðalagi
Þetta leiðir talið að lífinu á tónleikaferðalögum. „Það er aldrei
neitt drama hjá okkur,“ segir Guðmundur. „Kannski ein-
hverjar rökræður og svo búið.“
„Ég held það versta sem hafi gerst þegar við vorum ein-
hvern tímann að spila frisbí. Ég var búinn að setja reglur en
Guðmundur breytti reglunum í miðjum leik,“ segir Ólafur.
„Síðustu túrar hafa verið á svona „nightliner“ rútu,“ segir
Unnar en það er sérútbúin rúta, m.a. fyrir hljómsveitir til að
geta ferðast á nóttunni.
Nándin er að vonum mikil en Unnar útskýrir að það sé líka
hægt að fá næði með því að leggjast í koju, draga fyrir og
vera í símanum eða hlusta á tónlist. „Það er tölva aftur í. Við
getum verið þar að spila FIFA saman. Síðan er eldhús
frammi með stólum og sófum, þar er oft gott að spjalla sam-
an,“ segir hann, þannig að tónleikaferðalög geta líka verið
ákveðinn gæðatími. Unnar á líka konu og tvö börn og notar
tækifærið til að sofa.
„Við erum alveg duglegir við að hrósa hver öðrum á þessum
túrum,“ segir Guðmundur.
’ Frá þeim degi varð ég trúður í skólanum og gekk illa ískóla. Það var ekkert að hjálpa mér að vera rauðhærðurmeð talörðugleika og í sértrúarsöfnuði í litlu bæjarfélagi.
Júníus Meyvant er
sólóverkefni Unnars
en þeir bræður vinna
allir vel saman.