Víkurfréttir - 16.12.2004, Blaðsíða 26

26 VÍKURFRÉTTIR Á NETINU I www.vf.is I LESTU NÝJUSTU FRÉTTIR DAGLEGA!
„Síð asta verk ið í jó la und ir bún-
ingn um var að lóga jól aroll unni
en henni var alltaf slátr að dag-
inn fyr ir Þor láks messu. Slátr ið
var síð an gert á Þor lák,” seg ir
Beggi en á að fanga dag áttu all ir
að vera komn ir í spari föt in
klukk an 6. „Við vor um bún ir að
taka til hey til að gefa ánum á
að fanga dag og jóla dag. Eft ir að
við höfð um borð að jóla lamb ið
og kjöt súp una á að fanga dag þá
las pabbi hús lest ur fyr ir okk ur.
Prest arn ir tóku til efni í bók og
síð an var val ið úr henni það
sem lesa átti.”
Kerti og spil
Gjaf irn ar sem gefn ar voru á að-
fanga dag á þess um árum voru
kerti og spil að sögn Begga. „Það
mátti aldrei opna spila kass ann
fyrr en á jóla dag því það mátti
ekki spila á að fanga dag,” seg ir
Beggi bros andi og þeg ar hann
er spurð ur um jóla tré í þessa
daga verða augu hans dreym-
andi. „Pabbi smíð aði jóla tré,
mál aði það og setti kerti á grein-
arn ar. Þetta varð ofsa lega fal legt
þeg ar búið var að kveikja á kert-
un um,” seg ir Beggi en krakk ana
var far ið að hlakka til jól anna í
nóv em ber og allt jóla hald ið var
mjög há tíð legt.
Jóla ball ið spenn andi
Á ann an í jól um var hald ið jóla-
ball fyr ir börn in og seg ir Beggi
að spil að hafi ver ið á harm on-
ikku. „Það var geng ið í kring um
jóla tréð og jóla lög in sung in.
Já, biddu fyr ir þér hvað okk ur
krökk un um þótti þetta gam an,”
seg ir Beggi en það voru kenn-
ar ar í Sand gerði sem stóðu fyr ir
jóla ball inu. Í seinni tíð fór fjöl-
skyld an oft ast til messu á ann an
í jól um í Hvals nes kirkju en þau
voru í um klukku tíma að ganga
frá Hóls hús um.
Jóla ljós á jóla nótt
Sú hefð við gekkst í Hóls hús um
að á jóla nótt var kveikt á ljósi í
hverju her bergi. „Pabbi heit inn
tók alltaf glas ið af lug t un um
og þvoði. Síð an kom hann fyr ir
ljósi í hverju her bergi og hann
fór meira að segja með ljós í
fjós ið til að lýsa það upp. Þetta
fannst okk ur krökk un um mjög
há tíð legt,” seg ir hann en á jóla-
dags kvöld ið var oft spil að fram
und ir morg un. „Við spil uð um
oft svo kall að Púkk og það var
þrælgam an. Öll fjöl skyld an tók
þátt í því.”
Fóru að vinna snemma
Beggi seg ir að það hafi ver ið
gott að al ast upp í Sand gerði
og það hafi ver ið nóg fyr ir
krakk ana að gera. En vinn an
tók fljótt við af leikn um. „Það
var eins gott og það gat ver ið.
Krakk arn ir gerðu ým is legt en á
sumr in fór mað ur að vinna um
leið og mað ur loft aði hríf unni.
Þá þótti sjálf sagt mál að krakk-
arn ir færu að vinna um leið og
þeir gætu,” seg ir hann en helstu
leik irn ir sem krakk arn ir voru í
á þess um tíma voru felu leik ir,
úti legu manna leik ir og kýli bolti
sem var mjög vin sæll að sögn
Begga.
Bóndi eða sjó mað ur
Skóla ganga krakka á þess um
árum voru fjög ur ár. Krakk arn ir
hófu nám 10 ára gaml ir og þeir
þurftu að vera læs ir og kunna
hrafl í marg föld un art öfl unni.
„Ég man að fyrsta vet ur inn í
skól an um þá var kven mað ur
kenn ari. Við bár um tak marka-
lausa virð ingu fyr ir henni.
Mað ur tók eft ir því að þeg ar
hún fór að draga peys una sína
sam an að ofan þá átti mað ur
von á of aní gjöf. Þeg ar henni
lík aði ekki eitt hvað þá roðn-
aði alltaf blett ur á háls in um á
henni. En við strídd um henni
ekki,” seg ir Beggi sposk ur á svip
en áhuga mál krakka á þess um
árum voru marg vís leg og fram-
tíð ar draum arn ir hjá drengj um
sner ust fyrsti og fremst um það
-Björg vin Páls son frá Hóls hús um í Sand gerði
en hann verð ur brátt ní ræð ur.
FR
Á
F
Y
RR
I T
ÍÐ
Jóla ljós
í fjós ið á
jóla nótt
Björg vin Páls son í Sand gerði fagn ar níu tíu ára af mæli þann 29. des em ber. Björg vin eða Beggi eins og hann er jafn an kall að ur er heima kær mað ur og hann man tím ana tvenna. Hann man eft ir spænsku veik inni sem herj aði á ís lend inga árið 1918 og í við tali við jóla blað Vík ur frétta rifj ar Beggi upp jól in frá því hann var
strák ur og mann líf ið í Sand gerði á þess um árum. Ekki má gleyma póli tík inni, en Beggi hef ur ver ið gall harð ur sjálf-
stæð is mað ur í 78 ár eða frá því hann var 12 ára gam all. Beggi ólst upp í Hóls hús um rétt við Bæj ar sker sunn an við
Sand gerði.
Karlakór Miðnesinga, en Beggi er lengst til vinstri í aftari röð.
„Pabbi heit inn tók alltaf glas ið
af lug t un um og þvoði. Síð an
kom hann fyr ir ljósi í hverju
her bergi og hann fór meira að
segja með ljós í fjós ið til að
lýsa það upp.
Þetta fannst okk ur krökk-
un um mjög há tíð legt“.
Eftir Jóhannes Kr. Kristjánsson • johannes@vf.is