Fréttablaðið - 01.05.2018, Blaðsíða 14

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5800, ritstjorn@frettabladid.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Anton Brink anton@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Kjartan Hreinn
Njálsson
kjartanh@frettabladid.is

Einmanaleik-
inn er dapur-
legt samein-
ingarafl allra
hópa sam-
félagsins, en
sameiningar-
afl engu að
síður.

Við þurfum á
samstöðunni
að halda nú
sem aldrei
fyrr. Misskipt-
ingin í
samfélaginu
blasir við
launafólki.
KOMDU
– dásamleg deild samfélagsins
OPIÐ UM HELGAR FRÁ KL. 11 – 17
K
V
IK
A
Í dag fögnum við alþjóðlegum baráttudegi verkafólks með kröfugöngum og baráttufundum um allt land. Með því sýnum við samstöðuna sem hefur verið lykill-
inn að árangri verkalýðsfélaga síðustu áratugi og mun
verða það áfram.
Við þurfum á samstöðunni að halda nú sem aldrei
fyrr. Misskiptingin í samfélaginu blasir við launafólki. Í
hvert skipti sem kemur að því að semja um laun stórra
stétta heyrist sami söngurinn um að ekki sé hægt að bæta
kjörin því þá sé stöðugleikinn úti.
Það virðast alltaf vera þeir hópar sem eru á lægstu
laununum sem eiga að bera ábyrgð á stöðugleikanum. Á
meðan finnst þingmönnum, ráðherrum og stjórnendum
fyrirtækja og stofnana fullkomlega eðlilegt að þeirra laun
hækki um upphæðir sem eru úr öllu samhengi við það
sem launafólk í landinu þekkir. Það er einfaldlega engin
þolinmæði eftir gagnvart ofurlaunum og bónusum fyrir
stjórnendur fyrirtækja og þá sem sýsla með peninga.
Í síðustu kjarasamningum hafa stéttarfélög lagt mikla
áherslu á hækkun lægstu launa. En það þarf að gera betur
því lægstu laun eru allt of lág. En hvers vegna finnur fólk
ekki fyrir því að lægstu launin hafi hækkað? Á því er ein-
föld skýring. Á meðan verkalýðshreyfingin hefur beitt
sér sérstaklega fyrir hækkun lægstu launa hafa stjórnvöld
ekki gengið í takt. Dregið hefur verið markvisst úr tekju-
jöfnunarhlutverki skattkerfisins, persónuafsláttur hefur
ekki fylgt launaþróun, vaxtabætur og barnabætur hafa
verið skertar verulega og húsnæðisbætur sömuleiðis.
Þetta er algerlega óþolandi og gegn þessu þurfa stéttar-
félögin og bandalög þeirra að berjast.
Það hafa verið átök í verkalýðshreyfingunni undan-
farin misseri. Það er heilbrigðismerki að tekist sé á um
hugmyndafræði og aðferðir og því eigum við að fagna. En
við verðum líka að vera nægilega stór til að standa saman
og ná fram kjarabótum fyrir launafólk í landinu, sér í lagi
þá sem lægstar hafa tekjurnar. Við þurfum að byggja upp
fjölskylduvænt samfélag þar sem áherslan er á velferð,
jöfnuð og samhygð. Við erum sterkari saman.
Stöndum saman gegn
aukinni misskiptingu
Elín Björg
Jónsdóttir
formaður BSRB
Einn af hverjum fimm einstaklingum á Íslandi á aldrinum 18 til 24 ára segist oft eða mjög oft finna fyrir einkennum sjúkdóms sem tengdur er við 26 prósent auknar líkur á ótímabæru dauðsfalli. Þessi sjúkdómur hefur verið tengdur við
þunglyndi og skapgerðarbreytingar ásamt auknum
líkum á heilablóðfalli og hjartasjúkdómum.
Sjúkdóminn er að finna á öllum stigum og öllum
sviðum samfélagsins. Hann er ekki bundinn við
ákveðin einkenni tiltekins hóps. Þeir sem berjast við
sjúkdóminn eru oft jaðarsettir og veigra sér við því
að ræða um veikindi sín af ótta við frekari útskúfun.
Orðið heimsfaraldur hefur verið notað þegar rætt er
um útbreiðslu sjúkdómsins, þó slík lýsing hjálpi lítið í
baráttunni við hann.
Sjúkdómur þessi er auðvitað einmanaleiki,
nánar tiltekið sú tilfinning sem hlýst af félagslegri
einangrun. Erfiðlega hefur gengið að henda reiður á
raunverulegri útbreiðslu einmanaleika í heiminum,
því það er sannarlega munur á mikilvægri þörf okkar
fyrir einsemd og næði og þeirri kennd sem sprettur af
félagslegri einangrun og er til umræðu hér.
Það sem flækir vandamál einmanaleika í nútíma-
samfélagi er sú ákvörðun sem við stöndum frammi
fyrir og óttumst að taka þegar við raunverulega þörfn-
umst þess að spegla okkur í öðrum. Valið stendur á
milli þess að taka vafasamt trúarstökk og greina frá
einsemd okkar, eða að halda þessum tilfinningum
leyndum, gegn því að eiga greiðari og þægilegri leið
inn í þann félagslega strúktúr sem er okkur nauðsyn-
legur. Seinni valmöguleikinn er auðvitað ákjósan-
legri.
Þetta er viðhorfið sem þarf að breyta. Á undan-
förnum árum höfum við brotið á bak aftur marga
bannhelgi sem kúgað hefur jaðarsetta samfélagshópa
áratugum saman. Einmanaleikinn er hins vegar af
öðrum toga en réttindabarátta þessara mismunandi
hópa. Einmanaleikinn er dapurlegt sameiningarafl
allra hópa samfélagsins, en sameiningarafl engu að
síður. Þannig er vafasamt að ræða um einmanaleika
sem heimsfaraldur. Slíkt færir athyglina frá þeim
breytingum sem þörf er á í viðmóti okkar og við-
horfi gagnvart nágrönnum okkar og leggur þess í stað
áherslur á læknisfræðilegar, eða sálfræðilegar, hliðar
vandamálsins.
Lausnin á þessu vandamáli fellst í miklu átaki gegn
félagslegu óréttlæti. Hún tekur til baráttu gegn gegn
ójöfnuði og bannhelgi einmanaleikans, til efldrar
líkamlegrar og andlegrar heilsu almennings, og að
öllum séu tryggð jöfn tækifæri í lífinu. Risavaxið
vandamál eins og einmanaleikinn krefst þannig
stórra lausna sem, þegar allt kemur til alls, færa okkur
bætt, betra og blíðara samfélag.
Dapurlegt
sameiningarafl
Hjálpræðisflokkurinn
Sveinbjörg Birna Sveinbjörns-
dóttir, borgarfulltrúi og oddviti
Borgarinnar okkar, og Edith
Alvarsdóttir, sem skipar 2. sæti á
lista flokksins, mættu galvaskar
til leiks, ásamt „öðrum kristnum
og frambjóðendum“, eins og
Sveinbjörg Birna orðar það, þegar
fyrsta skóflustungan að nýjum
kastala Hjálpræðishersins var
tekin um helgina. Sveinbjörg birti
myndir frá athöfninni á Facebook
og benti um leið á að „enginn frá
trúlausa vinstri meirihlutanum
í borgarstjórn“ hefði látið sjá sig.
Þá furðaði hún sig í athugasemd
við eigin færslu á að borgarstjór-
inn, sem lætur sig sjaldan vanta
við skóflustungur, hafi ekki mætt.
Karlaútkall
Eins og Fréttablaðið.is greindi
frá fyrir helgi skipa þeir Gunnar
Kristinn Þórðarson stjórnsýslu-
fræðingur, trommarinn Gunnar
Waage og Stefán Páll Páluson,
einn forsprakka #daddytoo-
hópsins, þrjú efstu sæti framboðs-
lista nýstofnaðs Karlalista fyrir
borgarstjórnarkosningarnar.
Betur má þó ef duga skal þar sem
23 þurfa að vera á listanum svo
hann geti talist gildur. Herútboð
var sent út á Facebook í gær
þar sem enn vanti fimm menn.
Körlum var þar bent á að ekki
fælist alvarleg skuldbinding í því
að taka sæti, „nema að þeir fái
hreinan meirihluta, sem er nátt-
úrulega aldrei að fara að gerast“.
thorarinn@frettabladid.is
1 . m a í 2 0 1 8 Þ R I Ð J U D a G U R12 s k o Ð U n ∙ F R É T T a B L a Ð I Ð
SKOÐUN
0
1
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:3
2
F
B
0
6
4
s
_
P
0
6
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
A
3
-5
C
7
8
1
F
A
3
-5
B
3
C
1
F
A
3
-5
A
0
0
1
F
A
3
-5
8
C
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
6
4
s
_
3
0
_
4
_
2
0
1
8
C
M
Y
K