Morgunblaðið - 12.02.2018, Blaðsíða 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 12. FEBRÚAR 2018
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Hafin er að nýju vinna við að koma
Blöndulínu 3 sem er styrking á
byggðalínunni frá Blönduvirkjun til
Akureyrar, inn á skipulag í Skaga-
firði. Sveitarfélagið Skagafjörður hef-
ur auglýst svokallaða vinnslutillögum
til breytinga á aðalskipulagi. Þar er
gert ráð fyrir legu línunnar um Kiða-
skarð auk fyrri valkosta sem eru Efri-
byggðarleið og Héraðsvatnaleið.
Landsnet telur að styrkja þurfi
byggðalínuna til að auka möguleika á
atvinnuuppbyggingu og auka afhend-
ingaröryggi raforku á Norðurlandi.
Fyrirtækið lét gera umhverfismat
fyrir nokkrum árum þar sem komist
var að þeirri niðurstöðu að best væri
að leggja línuna um Vatnsskarð og
Efribyggð í Skagafirði. Mætti það
mikilli andstöðu íbúa á þessum svæð-
um sem kröfðust jarðstrengs ef þessi
leið yrði farin.
Sveitarfélagið lauk ekki við skipu-
lagsferlið. Efribyggðarleið og Hér-
aðsvatnaleið eru sýndar á aðalskipu-
legi en frestað að taka afstöðu til
þeirra. Lagning háspennulínu í lofti
mætti einnig andstöðu í Eyjafirði.
Þrjár leiðir skoðaðar
Landsnet hefur þrýst á um að
skipulagsferlinu verði lokið enda ekki
heimilt að hafa frestun valkosta í að-
alskipulagi nema í fjögur ár. Sá tími
er liðinn. Þá er í gildi kerfisáætlun hjá
Landsneti þar sem gert er ráð fyrir
Blöndulínu 3 og er sveitarfélögum
skylt að samræma skipulag sitt með
tilliti til hennar.
Í vinnslutillögunni kemur fram að
sveitarfélagið fellst á rökstuðning um
þörf á að styrkja flutningskerfið. Það
telur þrjá valkosti hugsanlega varð-
andi legu línunnar. Í öllum valkostum
skoðar sveitarfélagið jarðstreng og
loftlínu. Tveir valkostirnir eru þeir
sömu og gert er ráð fyrir í gildandi
aðalskipulagi, Efribyggðarleið og
Héraðsvatnaleið. Í báðum tilvikum er
farið um Vatnsskarð. Einnig verður
skoðuð Kiðaskarðsleið úr Húnavatns-
sýslu beint inn í Norðurárdal. Sú leið
stangast á við skipulag Húnavatns-
hrepps.
Landsnet vill leggja 220 kV flutn-
ingskerfi á Norðurlandi. Telur það
einu framtíðarlausnina. Lína með svo
hárri spennu takmarkar mjög jarð-
strengjalausnir. Hámarkslengd jarð-
strengs á allri leiðinni frá Blöndu-
virkjun til Akureyrar er 8-10 km.
Ljóst er að leggja þarf jarðstreng við
Akureyrarflugvöll og ef til vill víðar
austan Akureyrar og mun það tak-
marka enn frekar möguleika á jarð-
streng í Skagafirði. Sveitarfélagið tel-
ur að endanlegt val um það hvort
jarðstrengur verði lagður um Skaga-
fjörð eða loftlína skuli ráðast af rök-
semdum sem koma fram í skipulags-
ferlinu. Skiptir þar höfuðmáli hvort
staðfest verður að einungis 220 kV
lína komi til greina.
Jón Örn Berndsen, skipulags- og
byggingarfulltrúi, segir að vinnslutil-
lagan verði kynnt á opnun íbúafundi
síðar í mánuðinum. Búast má við að
athugasemdir berist. Síðan verður
gerð aðaskipulagstillaga og þá tekin
afstaða til þess hvaða leið verður val-
in.
Nýtt umhverfismat gert
Landsnet hefur ákveðið að láta gert
nýtt umhverfismat fyrir Blöndulínu 3
og er sú vinna að hefjast. Steinunn
Þorsteinsdóttir, upplýsingafulltrúi
Landsnets, segir að fyrirtækið fagni
því að skipulagsvinnan sé komin af
stað. Landsnet sé að fara yfir tillög-
urnar og muni senda inn umsögn.
Landsnet er að undirbúa stofnun
verkefnaráðs vegna Blöndulínu 3.
Markmiðið er að tryggja virkara
samtal og upplýsingaflæði milli hags-
munaaðila í aðdraganda ákvarðana
um framkvæmdina. Samráð verður
haft við landeigendur og kynningar-
fundir haldnir fyrir íbúa og annað
áhugafólk.
Enn reynt að koma
Blöndulínu í skipulag
Blöndulína
– þrír valkostir
 Litlir möguleikar á jarðstrengjum línu með hárri spennu
Morgunblaðið/Einar Falur
Tillögur Héraðsvatnaleið er ein þeirra tillagna sem liggja fyrir. Auk breytinga á aðalskipulagi
vegna lagningar Blöndulínu 3 er
lagt til að ný háspennulína frá
Varmahlíð til Sauðárkróks verði
lögð í jarðstreng, samhliða nú-
verandi Sauðárkrókslínu. Línan
er sögð auka afhendingaröryggi.
Þá er framlengd ákvörðun um
að fresta áfram skipulagi vegna
Villinganesvirkjunar og Skata-
staðavirkjunar. Virkjanirnar voru
settar í biðflokk rammaáætlunar
árið 2013 og eru í raun enn því
tillaga síðustu verkefnastjórnar
sem lagði til að virkjanirnar færu
í verndarflokk hafa ekki verið af-
greiddar á Alþingi. Verði það nið-
urstaðan falla þær væntanlega
út af aðalskipulagi við næstu
endurskoðun.
Jarðstrengur til
Sauðárkróks
SKIPULAG
Skjölum Héraðsskjalasafnsins á Ísa-
firði hefur verið pakkað niður og þau
flutt í bráðabirgðageymslu í Hafnar-
húsinu. Samningi við bæinn um
skjalageymslur í húsi Norðurtang-
ans var rift.
Skjalasafn Héraðsskjalasafnsins
var flutt úr Safnahúsinu í Norður-
tangahúsið í október. Búið var að
kaupa hillukerfi og átti að koma þeim
þar fyrir við góðar aðstæður. Þar
voru skjölin skemur en reiknað hafði
verið með vegna ágreinings á milli
eiganda hússins og Ísafjarðarbæjar.
„Við fengum hótun um útburð og
þorðum ekki annað en að rýma húsið
þótt við viðurkennum ekki gildi þess
samnings sem rift var,“ segir Gísli
Halldór Halldórsson, bæjarstjóri
Ísafjarðarbæjar.
Ekki var hægt að snúa skjölunum
aftur í Safnahúsið því þar er búið að
taka til. Gísli segir að bærinn sé að
velta ýmsum möguleikum fyrir sér.
Hillurnar hafi verið keyptar og reynt
verði að koma þeim fyrir í öðru hús-
næði.
Byggðasafnið byggir
Upphaflega stóð til að Byggðasafn
Vestfjarða yrði einnig með geymslur
í Norðurtangahúsinu en það dró sig
út úr samningnum. Gísli Halldór seg-
ir að safnið sé ekki komi með varan-
lega lausn á geymslumálum sínum.
Það muni taka þátt í nýbyggingu í
Neðstakaupstað þar sem Horn-
strandastofa verði með aðstöðu.
Byggðasafnið geti verið þar með sýn-
ingar allt árið og fái einnig geymslur.
Tilkoma sýninga á vegum Horn-
strandastofu og Byggðasafnsins geri
safnasvæðið meira aðlaðandi fyrir
ferðafólk, ekki aðeins farþega
skemmtiferðaskipa heldur einnig
fólk sem kemur á eigin vegum. Verð-
ur að sögn Gísla stílað í auknum mæli
inn á þann markað. helgi@mbl.is
Ljósmynd/Halldór Sveinbjörnsson
Safnahúsið Eyrartúni Samkomulag um enduruppbyggingu þriggja menn-
ingarhúsa á Ísafirði var undirritað í gær en um er að ræða gamla sjúkra-
húsið, Edinborgarhúsið og sal tónlistarskólans.
Skjöl héraðsskjala-
safnsins á vergangi