Morgunblaðið - 12.02.2018, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 12.02.2018, Blaðsíða 16
16 MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 12. FEBRÚAR 2018 Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/ Sýrlenskistjórn-arherinn hefur farið mikinn að undanförnu og sótt mjög hart fram gegn upp- reisnarmönnum, sér í lagi í nágrenni höfuðborgarinnar Damaskus. Hefur herinn not- ið þar fulltingis rússneskra herflugvéla, en stjórnvöld þar í landi vilja hefna fyrir herþotuna sem skotin var niður í síðustu viku. Fjöldi almennra borgara er sagður hafa fallið í þessum árásum stjórnarhersins. Að auki hafa verið bornar fram ásakanir á hendur Sýrlend- ingum um að þeir hafi beitt klórgasi í árásum sínum, þar sem fórnarlömb árásanna hafa sýnt þess mörg ein- kenni, en Sýrlendingar við- urkenna þetta ekki frekar en áður. Verði þetta engu að síður talið rétt standa Vestur- veldin, einkum Bandaríkin og Frakkland, frammi fyrir af- drifaríkri ákvörðun. Bæði Donald Trump Bandaríkja- forseti og Emmanuel Macron Frakklandsforseti hafa hótað alvarlegum afleiðingum fyrir Bashar al-Assad Sýrlands- forseta og stjórn hans ef stjórnarherinn beiti efna- vopnum. Trump lét raunar á það reyna síðasta sumar, þegar hann refsaði fyrir efnavopnaárás með loft- árásum á bækistöðvar sýr- lenska flughersins, en Macr- on hefur ekki enn þurft að láta glitta í tennurnar með sambærilegum hætti. Báðir hafa hins vegar sett fram mál sitt með þeim hætti, að tala má um að þeir hafi dregið „rauð strik“, sem ekki mætti fara yfir. Slík strik hafa þó stundum reynst hald- lítil, einkum þó þau sem Bar- ack Obama, fyrirrennari Trumps í Hvíta húsinu, dró í sandinn árið 2012. Þegar á reyndi varð lítið um efndir, og mátti greina fljótlega í kjölfarið hversu mjög dró úr áhrifum Bandaríkjanna í Sýrlandi og Mið-Austur- löndum almennt. Efinn um notkun klórgass er ekki aðeins hvort því var beitt, heldur einnig að það þykir í stóra samhenginu til- tölulega „væg notkun“ efna- vopna, að því marki sem slík vopn geta talist væg, en það er ekki nærri því jafneitrað og til dæmis sarín eða sinn- epsgas. Sýrlandsher er því líklega að kanna, hvar „rauðu strikin“ liggja raunverulega, og telja forvígis- menn hans sig jafnvel geta kom- ist upp með að beita klórgasi í takmörkuðu magni gegn upp- reisnarmönnunum. Ljóst er að bæði Banda- ríkjamenn og Frakkar þurfa að íhuga það vandlega hvern- ig þeir vilja bregðast við þessari ögrun. Fordæmið frá 2012 sýnir að hótanir sem ekki er staðið við draga úr trúverðugleika og geta jafn- vel hindrað friðarviðleitni. Eftir þróunina að undan- förnu er ekki ofsagt að full ástæða sé til að allir sem áhrif geta haft á að draga úr ófriðnum í Sýrlandi hafi full- an trúverðugleika. Íranir hafa að sögn Ísraelsmanna verið að byggja upp herstyrk í Sýr- landi og hafa Ísraelar gert mikinn fjölda loftárása á ein- staka staði í Sýrlandi á und- anförnum árum þar sem þeir hafa talið vera vopn að finna frá Írönum. Um helgina gerðist það svo í fyrsta sinn í áratugi að her- flugvél Ísraela var skotin nið- ur, en hún var að bregðast við því sem Ísraelar sögðu ír- anskan dróna, sem farið hefði inn fyrir lofthelgi Ísraels. Ísraelsher brást við þessu eins og við var að búast, með því að gera loftárásir á mörg hernaðarlega mikilvæg skot- mörk í Sýrlandi, ekki síst þar sem loftvarnabúnað var að finna. Ástandið í Sýrlandi hefur verið eldfimt árum saman, en það batnar ekki eftir því sem herir Ísraela og Írana nálg- ast það oftar að komast í snertingu. Og líkurnar á því hafa aukist verulega, sem meðal annars má sjá af því að Netanyahu varaði Pútín við því í nýlegri heimsókn til Rússlands, að Ísraelar mundu bregðast með viðeig- andi hætti við því ef Íranar kæmu sér upp herstöðvum í Sýrlandi. Það eru aðeins örfá ríki sem geta haft áhrif á átökin í Sýrlandi og hvort þau þróast yfir í bein átök á milli erki- fjenda Mið-Austurlanda, Ír- ans og Ísraels, eða hvort hægt verður að koma á friði í landinu. Ekki síst af þessum ástæðum skiptir máli að ríki á borð við Bandaríkin og Frakkland haldi trúverðug- leika sínum og þrýsti, ásamt Rússum, á um frið. Eftir áralöng átök er enn hætta á að ófriðurinn í Sýrlandi þróist til verri vegar} Trúverðugleikinn og friðarviðleitnin K onur úr öllum starfsstéttum, alls staðar að úr heiminum, hafa nýverið rofið þögnina og greint frá kynferðislegri áreitni, kynferðisofbeldi og mismunun sem þær hafa orðið fyrir í starfi. Konur í stjórnmálum hér á landi sendu frá sér áskorun í lok nóvember og í kjölfarið sendu fleiri hópar íslenskra kvenna frá sér áskoranir og lýstu reynslu sinni af kynferð- islegri áreitni. Konur í tónlist, flugi, sviðs- listum, tæknigreinum, heilbrigðisþjónustu, réttarvörslukerfinu og fleiri starfsstéttum sendu frá sér áskoranir þar sem krafan var sú sama: að kynbundin áreitni, mismunun og ofbeldi eigi ekki að líðast, gerendur taki ábyrgð, breyta til betri vegar og að vinna gegn kynbundnu ofbeldi og áreitni verði sett í forgang hjá vinnuveitendum og í samfélaginu öllu. Þessar kröfur ber að taka alvarlega. Sjálf sendi ég stjórnendum allra stofnana sem heyra undir embætti heilbrigðisráðherra bréf fyrir jól, þar sem ég beindi því til allra forstöðumanna stofnana heil- brigðisráðuneytisins að tryggja að lögum um jafnrétti kynjanna sé fylgt fast eftir, og tryggja að í gildi sé hjá stofnununum jafnréttisáætlun ásamt aðgerðaáætlun þar sem fram kemur hvernig á að koma í veg fyrir kynbundið ofbeldi, kynbundna áreitni og kynferðislega áreitni. Viðbrögð við #metoo-byltingunni hafa verið mikil. Fjölmargir vinnustaðir, opinber- ar stofnanir og félagasamtök hafa tekið áskoranirnar til sín og hafið vinnu við gerð aðgerðaáætlana, vinnureglna um viðbrögð við kynferðislegri áreitni og ofbeldi og aðrar aðgerðir til að uppræta áreitni og ofbeldi. En betur má ef duga skal og til þess að byltingin hafi raunveruleg áhrif til góðs verður samfélagið allt að leggjast á eitt í baráttunni. Það er óskandi að áhrif #metoo- byltingarinnar verði til þess að það takist að uppræta kynferðislega áreitni, ofbeldi og mismunun í samfélaginu. Þannig getum við skapað samfélag sem er betra fyrir alla. Kynferðisleg áreitni, kynferðisofbeldi og mismunun stríða nefnilega gegn meginreglu jafnréttislaga um jafna stöðu og jafnan rétt kvenna og karla, og eru til þess fallin að veikja stöðu kvenna. Takmarkið um jafna möguleika allra til að njóta jafnrar stöðu í samfélaginu næst því ekki nema kynbundið ofbeldi og kynbundin og kynferðisleg áreitni verði upprætt. Svandís Svavarsdóttir Pistill Mikilvæg skref í jafnréttisbaráttu Höfundur er heilbrigðisráðherra. STOFNAÐ 1913 Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík. Ritstjóri: Davíð Oddsson Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal Ritstjóri og framkvæmdastjóri: Haraldur Johannessen ir hvern einstakling til þess að ann- ast fyrrnefnd verkefni á næstu tveimur árum. Mestur hluti kostn- aðarins er talinn falla til á fyrsta árinu en á síðara ári aðlögunarinnar getur sveitarfélagið sótt um viðbót- arfjármagn í tengslum við ákveðna þætti þjónustunnar. Samstarf margra aðila Sveitarfélagið hefur ráðið verk- efnastjóra til starfa til þess að und- irbúa móttökuna og samhæfa þær stofnanir sem koma þurfi að verk- efninu á komandi misserum. „Þetta verkefni er unnið í sam- starfi margra aðila; Rauða krossins, skóla, leikskóla, skólaskrifstofu Aust- urlands, Austurbrúar og heilbrigð- isstofnunar Austurlands og þá erum við í samstarfi við Vinnumálastofnun þegar kemur að því verkefni að finna vinnu fyrir fólkið. Fyrst um sinn leggjum við þó alla áherslu á að það komi sér fyrir, kynnist samfélaginu okkar í rólegheitum og geti fylgt börnunum eftir meðan þau eru að komast inn í skólakerfið. Það er eðli- legt að það reyni mjög á.“ Helga Elísabet segir að huga þurfi að andlegri líðan fólksins og sveitarfélagið eigi í góðu samstarfi við fyrirtæki sem nefnist Forvarnir. Þar eru starfandi sálfræðingar og geðlæknir og sérþekking þessa fólks muni án efa nýtast vel. Þá sé einnig sálfræðingur starfandi hjá skóla- skrifstofu Austurlands sem hafi sér- þekkingu á málefnum flóttamanna. „Reynslan sýnir að fólk þarf tíma til að koma sér fyrir. Það er ekki sjálfgefið að fólk hefjist strax handa við að byggja sig upp andlega eða vinna úr þeim áföllum sem það hefur orðið fyrir. Það getur tekið tíma og gerist oft ekki fyrr en fólk er búið að ná áttum á nýjum stað. Þess vegna gerum við ráð fyrir því að sú þjónusta verði ekki síst mikilvæg eft- ir eitt ár eða svo.“ Morgunblaðið/Sigurður Bogi Flóttafólk Fjarðabyggð tók síðast við flóttamönnum árið 1999. Hlakka til móttöku fjöl- skyldnanna fjögurra Móðurmál fjölskyldnanna sem hing- að koma er arabíska og ekki ljóst að hversu miklu leyti þær geta gert sig skiljanlegar á öðrum tungumálum á borð við ensku. Sveitarfélagið hefur búið sig undir þá stöðu. „Við höfum samið við mann sem talar bæði íslensku og arabísku og hann mun koma hingað austur til þess að fylgja fólkinu eftir fyrsta kastið. Þá býr einnig kona hér í Fjarðabyggð sem talar arabísku. Hún hefur reynst okkur vel, m.a. þegar fjölskylda sameinaðist hér fyrir austan á síðasta ári. Þar hafði maður fengið dvalarleyfi sem flótta- maður og þegar fjölskylda hans kom til landsins fluttu þau hingað aust- ur.“ Helga Elísabet segir að það hafi verið afar ánægjulegt að fylgja því fólki eftir og sjá hvað börnin blómstri vel í samfélaginu í Fjarða- byggð. „Við erum því í raun full tilhlökk- unar yfir komu fólksins og vonum að það verði ekki mikil töf á því að það komi hingað.“ Túlka úr arabísku ÁSKORANIR BÍÐA FÓLKSINS VIÐ KOMUNA TIL LANDSINS FRÉTTASKÝRING Stefán E. Stefánsson ses@mbl.is Sveitarfélagið Fjarðabyggðbýr sig nú undir komu fjög-urra íraskra flóttafjöl-skyldna sem ákveðið hefur verið að taka á móti fyrir austan. Gert var ráð fyrir að þær kæmu til landsins um miðjan mánuðinn en einhver dráttur verður þó á því. Á meðan gera starfsmenn sveitar- félagsins og samstarfsfólk þeirra hjá ýmsum stofnunum sig klára í bátana. Að mörgu þarf að hyggja þegar tekið er á móti fólki sem kem- ur úr ólíkum menningarheimi og upplifað hefur ógnir stríðs og ömur- legar afleiðingar þess. Í vikunni undirrituðu Páll Björgvin Guðmundsson, bæjarstjóri Fjarðabyggðar, og Ásmundur Einar Daðason, félags- og jafnréttismála- ráðherra, samning um mótttöku fjöl- skyldnanna. Í nóvember síðast- liðnum fór sendinefnd í samvinnu við Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna til Jórdaníu til að undirbúa verkefnið. Fjölskyldurnar dvelja nú í Jórdaníu. Samkvæmt upplýsingum frá Flóttamannastofnun SÞ hafa um 750 þúsund flóttamenn komið til landsins á síðustu árum vegna stríðs- átaka í Sýrlandi og Írak. Viljayfirlýsing frá 2015 Það er Helga Elísabet Beck Guðlaugsdóttir, félagsmálastjóri Fjarðabyggðar, sem hefur yfir- umsjón með móttöku fjölskyldnanna af hálfu sveitarfélagsins. „Árið 2015 lýsti sveitarfélagið sig reiðubúið til að taka á móti flótta- mönnum og í kjölfarið var farið í ákveðna greiningu á því hvað þyrfti að vera fyrir hendi í sveitarfélaginu til þess að það væri gerlegt. Það kom í ljós að við höfðum burði til að taka þetta að okkur og núna er kom- ið að því að taka á móti þessum 19 einstaklingum. Níu þeirra eru börn.“ Helga Elísabet segir að huga þurfi að fjölmörgum þáttum í aðdraganda þess að fólkið kemur hingað til lands. „Okkar verkefni snýr meðal annars að því að tryggja fjölskyld- unum húsnæði, félagslega ráðgjöf, menntun og fræðslu, aðstoð við at- vinnuleit, heilbrigðisaðstoð og fjár- hagsaðstoð til framfærslu,“ segir Helga Elísabet. Samningurinn sem sveitar- félagið hefur gert við ráðuneytið miðar að því að það geti varið allt að 3,3 milljónum króna að meðaltali fyr-

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.