Morgunblaðið - 12.03.2018, Qupperneq 14

14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 12. MARS 2018
Rauðagerði 25 · 108 Reykjavík · Sími 440 1800 · www.kaelitaekni.is
Okkar þekking nýtist þér
Varmadælur
Hagkvæmur kostur til
upphitunar
Verð frá aðeins
kr. 155.000 m.vsk
Midea MOB12
Max 4,92 kW
2,19 kW við -7° úti og
20° inni hita (COP 2,44)
f. íbúð ca 60m2..
• Kyndir húsið á veturna
og kælir á sumrin
• Fyrir norðlægar slóðir
• Fjarstýring fylgir
• Hægt að fá WiFi sendi
svo hægt sé að stjórna
dælunni úr GSM síma
STUTT
● Bandaríski frumkvöðullinn Martin
Shkreli var á föstudag dæmdur til sjö
ára fangelsisvistar fyrir fjársvik.
Shkreli, sem er 34 ára gamall, varð
heimsfrægur árið 2015 þegar lyfjafyrir-
tæki sem hann stýrði, Turing Pharma-
ceuticals, keypti réttinn til að framleiða
lyfið Daraprim og hækkaði verðið á lyf-
inu fimmtíufalt. Daraprim er notað til
að lækna sníkjudýrasýkingar og til að
koma í veg fyrir lungnabólgu af völdum
sveppa í HIV-sjúklingum.
Glæpirnir sem Shkreli var dæmdur
fyrir áttu sér stað á árunum 2009 til
2011 þegar hann leyndi miklu tapi sem
var á rekstri tveggja vogunarsjóða sem
hann stýrði og tók fé frá líftæknifyrir-
tæki ófrjálsri hendi til að fela vandann.
ai@mbl.is
Shkreli hlaut sjö ára
dóm fyrir fjársvik
AFP
Áfall Shkreli þykir mjög umdeildur.
Zhong Shan viðskiptamálaráðherra
Kína sagði á sunnudag að tollastríð
við Bandaríkin myndi aðeins leiða til
hörmunga fyrir alþjóðahagkerfið.
Zhong ávarpaði blaðamenn á fundi
sem haldinn var í tengslum við ár-
lega samkomu kínverska þjóðþings-
ins. Sagði hann að Kína vildi forðast
tollastríð og myndi ekki eiga frum-
kvæðið að innflutningshöftum.
„Enginn vill eiga í tollastríði og allir
vita að það að heyja þannig stríð
skaðar aðra og gagnast ekki manni
sjálfum,“ sagði hann.
Eins og Morgunblaðið hefur
greint frá ákvað Donald Trump
Bandaríkjaforseti í síðustu viku að
leggja 25% og 10% tolla á innflutt
stál og ál. Er það gert með vísan til
þjóðaröryggishagsmuna en þykir í
reynd gert til að vernda bandaríska
ál- og stáliðnaðinn gegn samkeppni.
Mörgum sýnist tollunum beint að
Kína en aðeins brot af heildar stál-
og álinnflutningi Bandaríkjanna
kemur þaðan. Hefur málmfram-
leiðsla í Kína aukist hratt, og hags-
munaaðilum í Bandaríkjunum og
víðar ekki hugnast samkeppnin sem
sumir telja að megi rekja til óeðlilegs
ríkisstuðnings.
Vinaþjóðir vilja eftirgjöf
Hörð viðbrögð við ákvörðun
Trumps hafa orðið til þess að Banda-
rísk stjórnvöld hafa opnað fyrir
möguleikann á undanþágum. Um
helgina hvöttu bæði Evrópusam-
bandið og Japan til að Bandaríkin
veitu þeim undanþágur frá tollunum.
Reuters segir marga óttast að
Kínverjar muni svara útspili Trumps
með tollum á sojabaunir sem eru
verðmætasta útflutningsvara
Bandaríkjanna til Kína. Zhong ítrek-
aði þó á sunnudag að kínversk
stjórnvöld ætluðu sér enn að lækka
tolla á neytendavörum, þar á meðal á
bílum, til að reyna að örva neyslu
innanlands. ai@mbl.is
AFP
Áhyggjur Zhong Shan sagði Kína ekki vilja tollastríð. Kínversk stjórnvöld
hyggjast enn lækka tolla á neytendavörum, þar á meðal tolla á bílum.
Tollastríð myndi
skaða heiminn
 Kínversk stjórnvöld gagnrýna
fyrirhugaða verndartolla Trumps
VIÐTAL
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Eins verðmætur hæfileiki og það er að geta gert
tiltölulega nákvæmar spár um framtíðina virðist
okkur flestum erfitt að gera annað en að fylgja
hugmyndum fjöldans um það sem koma skal.
Og fjöldinn hefur sjaldnast rétt fyrir sér.
Þetta segir Magnus Lindkvist framtíðarfræð-
ingur og rithöfundur en hann verður aðalfyr-
irlesari á ráðstefnunni Framtíðin er núna sem
Samtök verslunar og þjónustu efna til á fimmtu-
dag.
Lindkvist telur mikilvægt að fólk og fyrirtæki
þori að hugsa stórt og djarft um framtíðina.
„Reynslan kennir okkur að framtíðin verður
alltaf skrítnari en við gerðum okkur í hugarlund
og mistökin sem við gerðum voru að leyfa okkur
ekki að gera nógu fjarstæðukenndar spár.“
Stórar hugmyndir mæta andstöðu
En það er þægilegt að fylgja hjörðinni og á
vissan hátt öruggari leið til að komast í gegnum
amstur hins daglega lífs. Það sem meira er;
djörfu hugmyndirnar mæta oft mikilli mót-
spyrnu. „Ég held það hafi verið Voltaire sem
sagði eitthvað á þá leið að það væri yfirmáta erf-
itt að hugsa öðruvísi en samferðamenn okkar.
Það jafngildir því að ögra ríkjandi ástandi og er
fljótleg leið til að eignast óvini,“ segir Lindkvist.
„Samfélagið er á margan hátt hannað til að
halda lífi í hefðunum og hægja á breytingum. Er
skemmst að minnast Uber sem hefur storkað
ástandinu eins og það er á leigubílamarkaði svo
að borgaryfirvöld víða um heim hafa bannað fyr-
irtækinu að starfa. Sama með rafmyntir; seðla-
bankar hér og þar hafa ýmist reynt að setja
strangar reglur um notkun þeirra eða hreint og
beint bannað þær. Ef eitthvað er alveg nýtt, og
virðist geta virkað, þá er fyrsta viðbragðið oft að
reyna að banna það.“
Þá eru framtíðarspárnar líka oft mjög
skammsýnar og á þá leið að framtíðin muni færa
okkur meira af því sama. „Í dag er fólk t.d. mjög
upptekið af spám sem snúast um Trump og vax-
andi lýðskrum, og af áhrifum róbotavæðingar
og gervigreindar. Ef við spólum aftur til ársins
2000 snerust spárnar hins vegar allar um hnatt-
væðingu, hvað heimurinn virtist vera að minnka
og um vaxandi áhrif Brasilíu, Rússlands, Ind-
lands, Kína og Suður-Afríku.“
Lindkvist segir þannig spár ekki sérlega
gagnlegar og megi t.d. allt eins vænta þess að
eftir fimm eða tíu ár verði heimurinn kominn á
allt aðra braut en þá sem Trump vill stefna á.
Maður og tölva vinni saman
Aðspurður um helstu veikleikana sem hann
sér í vinsælustu framtíðarspám dagsins í dag
segir Lindkvist að sér þyki ósennilegt að takast
muni að gera gervigreind sem verði jafnoki
mannshugans. „Það er eitthvað við ásetning
mannsins sem við áttum okkur ekki alltaf á hvað
við gefum mikið vægi. Ef við tökum sem dæmi
bókina Ódysseif eftir James Joyce þá virðist hún
í fyrstu vera eins og skrifuð af biluðu forriti:
endalaus flaumur af hugsunum með undanlegri
greinarmerkjasetningu. En það að hún skuli
hafa verið rituð svona af ásetningi af manneskju
af holdi og blóði gerir hana að einu af mikilvæg-
ustu bókmenntaverkum síðustu aldar.“
Lindkvist telur frekar að gervigreindarbylt-
ingin muni felast í samvinnu manns og tölvu.
„Ég held að hugmyndin um „almenna gervi-
greind“ sé goðsögn, og frekar að gervigreindin
verði af sérhæfðari toga. Við höfum séð það í
skákheiminum að skákmeistarar og ofurtölvur
sigra hvert annað á víxl, en þegar maður og
tölva starfa saman að því að vinna skák eru þau
ósigrandi.“
Lindkvist á einnig von á áhugaverðri þróun á
sviði erfðavísinda og sér fyrir sér að áður en
langt um líður megi leika sér með erfðaefni á
ýmsa vegu. „Ekki er langt síðan tókst að geyma
eitt terabæt af upplýsingum í einu grammi af
kjarnsýru og verður áhugavert að sjá hvað ger-
ist þegar við færum erfðaefni héðan og þaðan á
milli tegunda,“ segir hann. „Það er líka að verða
sífellt ódýrara að koma tækjum út í geim og með
greiðari aðgangi að himnunum munu fyrirtæki
geta boðið upp á alls kyns gagnlegar lausnir,
eins og t.d. SpaceKnow sem notar upplýsingar
sem sjá má þegar myndavélum gervitungla er
beint niður að jörðu til að gera nákvæmar spár
um landsframleiðslu heilu þjóðanna.“
Á pólitíska sviðinu er Lindkvist bölsýnn. „Það
hefur gerst svo oft í sögunni að efnahagsáföllum
fylgja áföll á vettvangi stjórnmálanna, og allt of
oft að stjórnmálaáföllin leiða til stríðsátaka. Ég
vona svo sannarlega að sú verði ekki raunin í
þetta skiptið, en dæmin eru líka mörg um að
þegar framtíðin virðist vera björtust dynja
verstu hörmungarnar á.“
Við sjáum framtíðina í röngu ljósi
 Sænskur framtíðarfræðingur er efins um vinsælar hugmyndir um áhrif gervigreindar en hefur
áhyggjur af þróun stjórnmála og óttast átök  Fólk og fyrirtæki þurfa að þora að gera djarfar spár
Sýn Magnus Lindkvist bindur m.a. vonir við
erfðavísindi og geimflaugatækni.
12. mars 2018
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 99.84 100.32 100.08
Sterlingspund 137.96 138.64 138.3
Kanadadalur 77.55 78.01 77.78
Dönsk króna 16.479 16.575 16.527
Norsk króna 12.81 12.886 12.848
Sænsk króna 12.076 12.146 12.111
Svissn. franki 105.07 105.65 105.36
Japanskt jen 0.9352 0.9406 0.9379
SDR 144.6 145.46 145.03
Evra 122.76 123.44 123.1
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 149.3329
Hrávöruverð
Gull 1319.35 ($/únsa)
Ál 2082.0 ($/tonn) LME
Hráolía 63.93 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á