Morgunblaðið - 24.03.2018, Qupperneq 34

Morgunblaðið - 24.03.2018, Qupperneq 34
34 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. MARS 2018 ✝ Skúli Sveins-son fæddist í Hvannstóði á Borgarfirði eystra 22. janúar 1962. Hann varð bráð- kvaddur á heimili sínu, Borg á Bakkagerði, 4. mars 2018. Foreldrar hans voru Anna Björg Jónsdóttir frá Geitavík, f. 13.7. 1920, d. 30.12. 2002, og Sveinn Bjarna- son frá Bakkagerði, f. 3.10. 1917, d. 27.5. 2003, bændur í Hvannstóði. Skúli var yngstur tíu systk- ina. Hin eru: Geirlaug, f. 11.10. 1942, maki Sveinn Jó- hannsson, f. 20.9. 1935; Ágústa, f. 31.12. 1943, maki: Helgi Eyjólfsson, f. 22.9. 1925, d. 23.6. 2008; Bjarni, f. 12.7. 1945; Páll, f. 17.7. 1947, d. 20.10. 1986; Jón, f. 2.7. 1949, barnsmóðir Freyja Jónsdóttir, próf og var hreindýraleið- sögumaður. Eftir að skyldunámi lauk lá leiðin á sjóinn þar sem hann vann bæði sem háseti og stýrimaður á skipum og tog- urum víða á Austurlandi. Einnig var hann með eigin bátaútgerð um tíma. Á 10. áratugnum keypti hann Gisti- heimilið Borg og síðar Sjáv- arborg og rak þar gistiþjón- ustu til dauðadags. Undanfarin sumur starfrækti hann veitingasöluna Já sæll í Fjarðarborg með vinum sín- um. Jafnframt því var hann leiðsögumaður með hrein- dýraskyttum, fór í trússferðir til Loðmundarfjarðar, Víkna og fleiri staða. Einnig sá hann um að halda minknum í skefjum í Borgarfjarðar- hreppi til fjölda ára. Skúli var virkur félagi í Björgunarsveitinni Sveinunga á Borgarfirði. Hann var góð- ur bridsspilari og tók þátt í mörgum keppnum. Útför Skúla fer fram frá Bakkagerðiskirkju í dag, 24. mars 2018, klukkan 14. f. 15.1. 1969; Ingi- björg, f. 2.5. 1954, sambýlismaður Björn Pálsson, f. 23.5. 1957; Karl, f. 9.4. 1956, maki Margrét Braga- dóttir, f. 9.8. 1959; Bóthildur, f. 21.1. 1958, maki Bern- ard Gerritsma, f. 14.4. 1959; Guð- rún Hvönn, f. 15.10. 1959. Skúli ólst upp í stórum systkinahópi í Hvannstóði á Borgarfirði eystra. Þar tók hann þátt í almennum sveita- störfum með foreldrum sínum og systkinum. Hann gekk í grunnskólann á Borgarfirði og lauk skyldunámi með ein- um vetri í Alþýðuskólanum á Eiðum, vorið 1978. Síðar lá leiðin í Stýrimannaskóla Ís- lands og tók Skúli þaðan stýrimannapróf 1986. Auk þess tók Skúli leiðsögumanna- Elsku frændi minn. Mikið ofsalega er ég leið yfir því að þú hafir farið svona snemma frá okkur. Mér finnst óraunverulegt að hugsa til þess að ég muni ekki hitta þig aftur. Mér finnst erfitt að tala um þig í þátíð og ég vildi óska að ég væri megnug um að færa þig aftur til okkar. Ég þykist vita að ég tali fyrir hönd allra Borg- firðinga og annarra vina þegar ég segi að Borgarfjörður verð- ur ekki sá sami án þín. Það misstu allir mikið þegar þú fórst, þú varst hluti af daglegu lífi hjá svo mörgum og þín er og verður sárt saknað um ókomna tíð. Það var enginn eins og þú og ég meina það á góðan hátt af því að þínir líkar gera lítið sam- félag fjölbreytt og skemmtilegt. Þú gafst krydd í tilveruna. Eftir að pabbi hringdi í mig og sagði mér að þú værir dáinn þá helltust yfir mig minning- arnar um þig í gegnum öll árin sem ég hef þekkt þig. Sama fal- lega minningin kom upp í hug- ann hjá okkur báðum systrum, þegar þú bauðst okkur með þér upp í Hérað að ná í lítinn hvolp sem þú ætlaðir að fá þér, hann Depil. Veðrið skartaði sínu feg- ursta og við vorum svo ótrúlega spenntar yfir því að þú værir að fá þér annan hund. Takk fyrir að taka okkur með, litlu frænkurnar þínar. Þú hringdir oft í mig, stundum til þess eins og spyrja mig hvernig ég hefði það, stundum til þess að spyrja mig um hundana eða jafnvel þegar þú varst bara að velta hinu og þessu fyrir þér, eins og þegar þú varst viss um að mamma væri kommúnisti. Sím- tölin áttu öll það sameiginlegt að vera stutt og hnitmiðuð, enduðu sjaldnast með kveðju en alltaf endaði ég með bros á vör. Ég man eftir því þegar ég var lítil og þú vannst krafta- keppni á sjómannadaginn úti í Höfn, ég var svo ótrúlega stolt af því að þú værir frændi minn. Öll þessi skipti sem þú hermdir eftir skyldmennum mínum og hvað þér fannst það fyndið í hvert einasta skipti. Og svo þessi skipti þegar gullmolarnir ullu upp úr þér upp úr eins manns hljóði og úr öllu sam- hengi á þeim tíma og ég skildi ekki neitt frekar en nokkur annar, þá gastu verið að taka þátt í samtali sem átti sér stað deginum áður. Þú varst svo ótrúlega fyndinn. Ég mun sakna þess að búa ekki aftur til kaffi latte handa þér sem aldrei var nógu heitt, ég skil það ekki enn hvað þú gast drukkið heitt kaffi. Ég mun sakna þess að heyra „Barabb“ rjúfa kyrrðina á fal- legu kvöldi heima þegar þú ákvaðst upp úr þurru að herma eftir Kjalla á leið þinni niður götu. Ég mun sakna þess að þú klappir mér á kollinn með stóru höndunum þínum, brosir til mín og spyrjir mig að því hvað Litli-Goggur segi. Æi Skúli minn, mikið vildi ég óska að við hefðum getað haft þig lengur hjá okkur. Minning- arnar eru margar og þær munu lifa áfram þó að þú sért farinn. Þú varst engum líkum, góð- menni með stórt hjarta. Þinn Litli-Goggur, Hallveig Karlsdóttir. „Sæll gæskur. Fæ ég gist- ingu í nótt? Ég verð kannski seinn.“ Við frændi sötrum morgun- kaffið. Ég spyr frétta að heim- an, það er lítið um svör því hann er annars hugar og léttar brosviprur skjótast örsnöggt um andlitið. Ég spyr ekki frek- ar, við þegjum saman. Það er gott að þegja með Skúla, ég stilli á sömu rás, það er enginn asi. Allt í einu iðar hann í sæt- inu, hlær og geldur mér kaffið með vel úthugsaðri setningu sem verður eftir í loftinu þegar hann kveður, ef hann þá kveð- ur. Gamli Patrol skilar frænda aftur heim í fjörðinn fagra, en ég brosi út í annað löngu eftir að rykið sest á holóttum Borg- arfjarðarveginum. Borgfirskur húmor af bestu gerð. Skúli var í raun meira en bara móðurbróðir okkar Árbæj- arsystkina eða „Árbæjarsafns- ins“, eins og hann kallaði okkur, var á sama reki og við þrjú elstu systkinin og frá fyrstu tíð leikfélagi okkar og vinur. Ró- legur og yfirlætislaus, en gat tekið vel á og lét engan eiga inni hjá sér. Hann hafði sterka nærveru, bar ekki tilfinningar sínar á torg, en var á sinn hátt mjög húmorískur og sérstakur karakter. Skúli bar sterkan svip af erfðum sínum og umhverfi, var náttúrubarn og einkar glöggur á litbrigði hennar. Hann var seinn til máls og hefur trúlega liðið fyrir það á unglings- og fullorðinsárum, en sýndi það snemma hversu glúr- inn hann var í stærðfræði og snöggur að reikna í huganum. Þó að hefðbundin grunnskóla- ganga hafi verið Skúla brösótt munstraði hann sig í Stýri- mannaskólann og útskrifaðist þaðan árið 1986. Hæfileikinn til að höndla með stærðir og tölur í huganum nýttist honum vel í spilamennskunni. Hann var bridsspilari af lífi og sál og lét ekki „smámuni“ eins og slæma veðurspá halda sér frá brids- mótum og þeim góða félagsskap sem hann fann þar. Aðspurður hvað hann væri helst að fást við svaraði hann gjarnan: „Ja, ég er nú með mörg járn í eldinum.“ Og það var hann. Auk þess að reka gistiheimili á Borg og Sjávar- borg, trússa ferðamenn um fjöll og firnindi rak hann veitinga- staðinn Já sæll ásamt félögum sínum. Hann var einnig hrein- dýraleiðsögumaður, stundaði minka- og refaveiðar og skrapp á sjóinn ef svo bar undir. Skúli var virkur þátttakandi í björg- unarsveitinni Sveinunga og æv- inlega tilbúinn að aðstoða hvar sem þörf var á. Borgarfjörður án „Borgar- stjóra“ er ekki samur. Við mun- um sakna þess að hann kíki ekki í kaffi, rifji upp bernsku- brekin og hermi góðlátlega eft- ir sveitungunum. Skilji jafnvel eftir skondið tilsvar við eldhús- borðið þegar hann kveður, eins og honum einum var lagið. Vafalaust munu setningar eftir honum hafðar, lifa áfram í hug- um samferðafólksins, kannski „aðeins lagfærðar“ að hans mati. Skúla þótti þeir fara mis- vel með það sem eftir honum var haft, en sagði sjálfur að góðar sögur ættu ekki að gjalda sannleikans. Fráfall Skúla slær ættingja hans, vini og samfélagið á Borgarfirði af miklum þunga. Í fámennum byggðarlögum er hver einstaklingur svo mikil- vægur og sérhver hlekkur er slitnar úr keðjunni skilur eftir sig djúpt og mikið skarð. Trússið hans Skúla er ekki þungt eða plássfrekt núna, en þeim mun verðmætara. Að ávinna sér traust, vináttu og virðingu samferðamanna sinna er dýrmætara en allur verald- legur auður eða titlar. Deyr fé, deyja frændur, deyr sjálfur ið sama; en orðstír deyr aldregi, hveim er sér góðan getur. (Úr Hávamálum) Þorkell (Keli), Bjarni (Baddi), Ósk og Anna. Við Skúli vorum jafnaldrar og frændur og fylgdumst að frá fyrstu tíð, þrátt fyrir að við byggjum hvor í sínum enda sveitarinnar á Borgarfirði, hann innst í firðinum og ég yst. Mæður okkar, þær Anna Björg í Hvannstóði og Margrét á Snotrunesi, voru systkinabörn og vinkonur. Minningar og myndir leita á hugann þessa dagana og munu gera áfram um ókomna tíð. Við erum pollar og ég er í heimsókn í Hvannstóði, við stöndum við bæjarlækinn og hann kallar á silunginn eins og lamb, sem kemur samstundis fram undan bakkanum og hann gefur honum maðk. Ég skil ekki hvernig þetta er hægt. Það er komið vor, hann stendur við gluggann með kík- inn á lofti og finnur straumand- arhópinn á sjónum, jú þarna er hún komin enn eina ferðina, bliköndin sjaldgæfa sem heldur sig vera straumönd. Hann gengur meðfram ánni með byssu um öxl og stung- ureku í annarri hendi, minka- hundarnir hans hlaupa í kring- um hann með nefið niður við jörðina og dingla skottinu af ákafa. Það er laugardagur, hann hlakkar til að fá félaga sína í heimsókn á Borgina, það er að byrja leikur, hans uppáhalds lið, Liverpool, er að spila og „Borgarstjórinn“ er á heima- velli. Það er komið sumar, ég mæti honum á götunni á Bakkagerði, hann stingur út hausnum og segir: Sæll, gæsk- ur, hvað segirðu? Hann gefur sér tíma til að stoppa og spjalla þótt nú sé mikill annatími hjá honum, trússkerran er kominn aftan í Patrolinn hans, hann er á leiðinni á Víkur og í Loð- mundarfjörð. Ég sé þá koma niður hlíðina í Gunnhildardalnum, það er sól og blíða í Húsavíkinni og hann hefur bundið grænu flís- peysuna um mittið, með riff- ilinn í hægri hendi og fjarlægð- armæli og kíki dinglandi um hálsinn. Bróðir minn er honum samferða, hreindýraeftirlits- maðurinn er sáttur að sjá. Það er komið haust, við sitj- um í skurðbakkanum og bíðum eftir næsta flugi. Ég horfi á hann og sé að hann brosir með sjálfum sér og ég hugsa um hvað hann skyldi nú vera að hugsa. Ég spyr hann samt ekki, því að ég vil ekki að hann haldi að ég sé eins forvitinn og sumir Nesmenn! Skúli var stór karakter, ekki steyptur í sama mót og flestir, hann var mjög frændrækinn og félagslyndur. Öllum sem kynnt- ust Skúla vel þótti vænt um hann, enda var hann góðhjart- aður og vildi öllum vel. Líklega þótti okkur svona vænt um hann vegna þess að hann var „orginal“ og reyndi aldrei að vera eitthvað annað en hann sjálfur. Brotthvarf hans er bæði óréttlátt og ótímabært og skarðið er sannarlega stórt sem þessi einstaki frændi minn skil- ur eftir sig í litla samfélaginu á Borgarfirði, þar sem hann var einn af mikilvægustu hlekkjun- um, ekki síst félagslega. Ég kveð minn góða vin og sendi systkinum hans og frændfólki mínu frá Hvannstóði innilegar samúðarkveðjur, sem og öllum vinum hans og fé- lögum á Borgarfirði. Vertu sæll, gæskur, Egill Eiðsson. Allir sem flækst hafa um Víknaslóðir eða annast þar skálavörslu kannast við Skúla Sveinsson. Jeppinn hans með trússkerruna í eftirdragi hefur verið þar jafn öruggur þáttur í tilverunni og sjálf Austfjarða- þokan. Öll þessi sumur sem við hjónin höfum dvalið sem skála- verðir á Víkunum eða í Loð- mundarfirði hefur eitt helsta tilhlökkunarefnið verið að fá hann Skúla í heimsókn. Það mátti stóla á að þegar hann var búinn að skila af sér pinklum og pjönkum ferðalanga settist hann inn í skálavarðarhúsið hjá okkur og fékk sér kaffi. Og lummur. Hann borðaði alveg ofsalega mikið af lummum, bókstaflega raðaði þeim í sig á meðan hann ræddi um landsins gagn og nauðsynjar. Sem var gott, það var gaman að gefa Skúla að borða. Skúla Sveinssyni kynntumst við fyrst í gegnum sameigin- lega vini sem reka sumarveit- ingastað í félagsheimilinu Fjarðarborg. Ekki var laust við að fyrst í stað hafi hann verið örlítið tortrygginn í okkar garð en eftir því sem heimsóknunum á Boggann fjölgaði varð vin- áttan alltaf sterkari. Það voru forréttindi að fá að teljast til vina þessa öðlings. Launfynd- inn og ljóngáfaður. Og sann- kallað náttúrubarn. Á hreindýraveiðum var svo Skúli í essinu sínu. Þar fór saman ótrúleg þekking á svæð- inu og djúpur skilningur á at- ferli bráðarinnar. Það var magnað að fylgjast með honum koma auga á dýr í margra kíló- metra fjarlægð þegar sam- ferðamennirnir sáu aðeins grjót. Og þegar læðst var að dýrunum var enginn tími fyrir glens eða spjall, taugarnar þandar til hins ýtrasta og suss- að hvasst á þá sem ekki fóru nægilega hljóðlega. Þegar bráðin hafði verið felld varð Skúli svo kampakátur á ný. Nú er Skúli sjálfur fallinn frá, langt fyrir aldur fram. Það er bæði óumræðilega sorglegt og fullkomlega óraunverulegt. Við héldum einhvern veginn að Skúli yrði alltaf þarna. Svona eins og Dyrfjöllin. Hann var einfaldlega órjúfanlegur hluti af staðnum. Við heimsækjum áfram Vík- urnar og steikjum sem aldrei fyrr þessi lifandis ósköp af lummum fyrir Skúla. Þótt í sumar eigi jeppinn hans og trússkerrann kannski ekki eftir að skrölta um holótta heiðavegi þessa landsvæðis sem á engan sinn líka vitum við að andi Skúla verður þar yfir og allt um kring um ókomna tíð. Ástvinum Skúla og Borgfirð- ingum öllum vottum við okkar dýpstu samúð. Við söknum kærs vinar. Sveinn H. Guðmarsson, Þórhildur Ólafsdóttir. Fyrir skömmu barst sú sorg- arfregn að okkar gamli skóla- félagi og vinur, Skúli Sveins- son, hefði látist langt um aldur fram. Við kynntumst Skúla haustið 1978 þegar við fórum í Alþýðuskólann á Eiðum til að ljúka skyldunáminu eins og það var þá kallað. Í Eiða komu krakkar úr sveitunum á Héraði og fjörðunum þar í kring og breyttust úr börnum í unglinga. Í þessum hópi voru meðal ann- ars strákar frá Borgarfirði sem urðu okkar helstu félagar og vinir og var Skúli einn þeirra. Það kom fljótt í ljós, þó að hann léti ekki alltaf mikið yfir sér og sumt í náminu sæktist honum ekki vel, að hann var skarpgreindur. Það kom ber- lega í ljós þegar við fórum að tefla við hann svo ég tali ekki um bridsinn sem hann og hinir Borgfirðingarnir kenndu okkur bræðrum. Líklega fóru margir flatt á því að vanmeta Skúla þegar sest var tafli og spilum. Skúli reyndist líka vera skemmtilegur og góður dreng- ur. Sá sterki þráður sem mynd- aðist á Eiðum slitnaði aldrei og héldum við sambandi alla tíð. Heimsóknir og bíóferðir með Skúla þegar hann brá sér til höfuðborgarinnar eru eftir- minnilegar og einnig símtölin þar sem upphaflegt erindi kannski gleymist en kom í næsta símtali. Við minnumst Skúla með mikilli virðingu og hlýju. Með þessum orðum færum við þér, kæri vinur, okkar hinstu kveðj- ur. Innilegar samúðarkveðjur til aðstandenda og allra Borg- firðinga, þið hafið misst mikið. Þínir skólafélagar og vinir, Guðjón (Gaui) og Kristinn (Krilli). Elsku kallinn minn. Ég held að þú hefðir aldrei getað ímyndað þér hvað þín yrði sárt saknað. Það hefur myndast mikið og stórt skarð í litla samfélagið okkar hér á Borgarfirði þar sem þú varst svo stór hluti þess. Þú varst sá sem var alltaf á rúntinum, stundum á þremur mismunandi bílum á sama klukkutímanum. Stundum með kerru, stundum með hundana og oftast með byssuna. Þú varst sá sem kíkti við á allar kaffistofur þorpsins, þú kíktir í heimsókn í flest hús allra íbúa, varst með gistiheim- ilið, trússið, hreindýraskytturn- ar, skaust minka, varst með í Já sæll og með kostgangara. Eins varstu með hálfgert samkomuhús fyrir strákana heima á Borg til að horfa á fót- bolta eða bara til að koma sam- an. Þú varst sá sem skildi eftir síma, lykla og tvö súkku- laðistykki (til að milda mig) í bílnum mínum þó svo ég væri búin að segjast ekki geta haft símann. Þú varst sá sem ég mátti skammast í. Þú varst sá sem æddi inn og baðst um að fá lánaðan hárlit. Þér fannst vond lykt af ilmvatninu mínu. Þér fannst ég frek. Þú tókst vel eft- ir því hvort ég hefði grennst eða þyngst. Þú bauðst mér á rúntinn til að skoða skrítinn fugl. Þú kenndir mér orðin gæska, peysa (kona) og trefill (karl). Þú ert sá sem við tölum mest um og við eigum klárlega eftir að halda því áfram. Það er fátt skemmtilegra en að segja sög- ur af þér, elsku Skúli. Skúli Sveinsson Veist þú hvert eignir þínar renna eftir þinn dag? Kynntu þér málið á heimasíðu okkar, www.útför.is. Þar getur þú m.a. sett inn þínar forsendur í reiknivél. Við aðstoðum þig við gerð erfðaskrár, kaupmála og við dánarbússkipti. Katla Þorsteinsdóttir, lögfræðingur Við erum til staðar þegar þú þarft á okkur að halda Útfararþjónusta & lögfræðiþjónusta Með kærleik og virðingu Útfararstofa Kirkjugarðanna Vesturhlíð 2, Fossvogi | Sími 551 1266 | útför.is

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.