Morgunblaðið - 14.05.2018, Blaðsíða 17

17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. MAÍ 2018
Með farþega á bakinu Þessi vegfarandi á Vesturgötunni í Reykjavík var hugsi yfir fjöðrinni sem hann handlék, en farþeginn á bakinu virtist hafa heldur takmarkaðann áhuga.
Eggert
Hvað ætlar þú að
verða væni?
voða ertu orðinn stór,
allir spyrja einum
rómi,
eilíft hljómar þessi
kór.
Þannig sungu
Hrekkjusvínin svo
skemmtilega árið
1977. Enn í dag erum
við að spyrja unga fólkið okkar
þessarar spurningar sí og æ og oft
verður fátt um svör enda náms-
framboð aldrei verið meira á Ís-
landi. Tölfræðin segir okkur að á
undanförnum árum hafi ásókn í
hefðbundnar iðngreinar farið
minnkandi. Það er gríðarlegt
áhyggjuefni á sama tíma og at-
vinnulífið hér á landi hrópar eftir
iðnmenntuðum starfskröftum.
Þegar ég spyr leikskólabörn hvað
þau ætla að verða er þau verða stór
stendur sjaldnast á svari og flest
nefna störf sem krefjast handverks-
þekkingar svo sem smiður, hár-
greiðslumaður, matreiðslumaður,
bakari, gera við bíla, slökkviliðs-
maður og svo framvegis. Svo virðist
sem gríðarlegur munur sé á leik-
skólastiginu og grunnskólastiginu. Í
leikskólunum er ýtt undir sköpun
og verklega kennslu en svo virðist
sem þessir þættir séu svæfðir í
grunnskólanum. Eftir nám í grunn-
skóla ætlar lítill hluti nemenda í
verklegt nám.
Það virðist sem tíu ára grunn-
skólanám geri lítið annað en að búa
nemendur undir
áframhaldandi bóknám
þegar grunnskólinn
ætti að horfa til fjöl-
breytileika og ýta und-
ir hæfni og getu hvers
og eins. Það er skoðun
mín að mikið brottfall
nemenda í framhalds-
skólum megi að ein-
hverju leyti rekja til
þess að börn séu í
röngu námi og hafi
ekki fengið viðeigandi
ráðgjöf um námsval
sitt í grunnskóla. Við þurfum að
hlúa að og rækta áhuga barna frá
blautu barnsbeini. Námsáherslur á
grunnskólastiginu þarf að endur-
skoða ef við viljum ná árangri í því
að fleiri sæki sér iðnnám að grunn-
skóla loknum. Kennsla í verklegum
greinum allt frá 1. bekk grunnskóla
ætti að vera aðgengileg fyrir alla.
Við getum þá hvatt unga fólkið okk-
ar til að efla með sér verklega
færni sem getur skilað sér í iðn-
menntuðu fagfólki sem atvinnulífið
tekur fagnandi.
Eftir Guðrúnu
Hafsteinsdóttur
»Námsáherslur á
grunnskólastiginu
þarf að endurskoða ef
við viljum ná árangri í
því að fleiri sæki sér iðn-
nám að grunnskóla
loknum.
Guðrún Hafsteinsdóttir
Höfundur er formaður
Samtaka iðnaðarins.
Er verkleg kennsla
svæfð í grunnskólanum?
Netöryggi hefur
áhrif á daglegt líf okk-
ar allra og á atvinnu-
starfsemi um allt land.
Það er ekki ofsögum
sagt að netöryggi er í
dag ein grunnforsenda
þess að tryggja öryggi
borgaranna, vernda
lýðræðið og tryggja af-
komu okkar. Ljóst er
að Ísland er ekki ey-
land þegar kemur að netöryggi. Öfl-
ugt samstarf við önnur ríki er for-
senda árangurs. Netöryggi er ekki
bara tæknilegt viðfangsefni heldur
kemur inn á stjórnsýslu, löggæslu,
efnahagsmál og alþjóðasamskipti,
svo nokkur dæmi séu nefnd. Öll svið
ríkisvaldsins þurfa að huga að net-
öryggi, sem og fyrirtæki, stofnanir
og almennir borgarar. Rannsóknir
og þróunarstarf á þessu sviði eru í
eðli sínu fjölþjóðleg. Að mörgu er að
huga og þróunin er hröð.
Bæði Ísland og Bandaríkin setja
netöryggi í forgang. Þess vegna
ákvað Fulbright-stofnunin á síðasta
ári að leggja áherslu á þennan mála-
flokk og setja á stofn nýja styrkja-
áætlun á sviði netöryggismála í
samstarfi við Vísindastofnun Banda-
ríkjanna (NSF), en fyrstu styrkirnir
eru veittir á þessu ári. Í tilefni af því
að þessi áætlun er nýfarin af stað
stendur Fulbright-stofnunin fyrir
netöryggisviku Fulbright dagana
14.-18. maí í Reykjavík. Netörygg-
isráð hefur aðstoðað við undirbún-
ing dagskrárinnar, en Fulbright-
sérfræðingurinn Eileen Decker
mun halda stutt nám-
skeið og erindi í
Reykjavík fyrir ýmsa
hópa sem láta sig net-
öryggi varða. Hún er
lögfræðingur með
langa reynslu af starfi
á sviði netöryggismála,
bæði sem fyrrverandi
alríkissaksóknari og
aðstoðarborgarstjóri
Los Angeles, og jafn-
framt hönnuður og
kennari nýs námskeiðs
um netöryggismál fyr-
ir University of Southern California.
Á þessum fundum mun hún deila
reynslu sinni og ræða um hinar
ýmsu hliðar netöryggismála. Að
netöryggisvikunni lokinni heldur
Eileen norður til Akureyrar þar
sem hún mun halda áfram samstarfi
sínu við Háskólann á Akureyri, en
sem Fulbright-sérfræðingur veitir
hún þar ráðgjöf varðandi þjálfun
lögreglunema á sviði netöryggis-
mála.
Í júní eru svo tveir Fulbright-
sérfræðingar í viðbót á sviði net-
öryggismála væntanlegir, en gest-
gjafar þeirra eru stjórnmálafræði-
deild og Rannsóknasetur um
norðurslóðir við Háskóla Íslands. Í
haust er svo væntanlegur sérfræð-
ingur á sviði tölvufræði sem verður
gestur Háskólans í Reykjavík.
Fleiri heimsóknir eru fyrirhugaðar.
Á næsta ári er stefnt að því að fá
hingað bandaríska fræðimenn á
sviði netöryggismála sem dvelja
munu heila önn við háskóla á Íslandi
við kennslu og rannsóknir. Fyrirséð
er að samstarf fræðimanna á þessu
sviði geti gagnast báðum ríkjunum
vel og leitt af sér bætt netöryggi,
nýjar lausnir og aukið samstarf há-
skóla.
Það er Fulbright-stofnuninni
mikið gleðiefni að geta stuðlað að
auknu samstarfi Íslands og Banda-
ríkjanna á þessu mikilvæga sviði
sem netöryggismál eru. Fulbright-
stofnunin og stjórn hennar hafa á
síðustu árum einsett sér að leggja
áherslu á málaflokka sem bæði ríkin
setja á oddinn hverju sinni og þar
sem talið er að samvinna geti komið
að verulegu gagni.
Auk þeirra funda sem fyrirhug-
aðir eru með embættismönnum og
fleiri í tengslum við netöryggisviku
Fulbright verður opinn fundur
föstudaginn 18. maí kl. 12 í Odda,
stofu 101. Fundurinn er haldinn í
samstarfi við Lagastofnun HÍ og
bandaríska sendiráðið og eru allir
velkomnir. Fleiri opnir fundir eru
fyrirhugaðir í framtíðinni. Allt
áhugafólk um netöryggi er hvatt til
að fylgjast með á www.face-
book.com/fulbrighticeland
Eftir Belindu
Theriault » Bæði Ísland og
Bandaríkin setja
netöryggi í forgang.
Þess vegna ákvað Ful-
bright-stofnunin á síð-
asta ári að leggja
áherslu á þennan mála-
flokk.
Belinda Theriault
Höfundur er framkvæmdastjóri
Fulbright-stofnunarinnar á Íslandi.
fulbright@fulbright.is
Netöryggi á oddinn í Fulbright-
samstarfi Íslands og Bandaríkjanna