Morgunblaðið - 29.08.2018, Blaðsíða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST 2018
SVIÐSLJÓS
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Greint var frá því í frétt í Morgun-
blaðinu í gær, að ágreiningur um
uppgjör vegna gerðar Vaðlaheið-
arganga er uppi á milli verkkaup-
ans, Vaðlaheiðarganga hf., og verk-
takans, Ósafls hf. dótturfélags ÍAV.
Ósafl gerir um þriggja milljarða
kröfur á Vaðlaheiðargöng, og líkur
eru taldar á því, samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins, að Vaðla-
heiðargögn hf. geri gagnkröfur á
Ósafl, vegna tafa á verklokum.
Krefjast þriggja milljarða
Langstærsta krafa Ósafls er
vegna leka heits vatns í göngunum,
en sú krafa ein er upp á meira en tvo
milljarða króna. Auk þess gerir
Ósafl kröfur vegna þess hversu
lengi fyrirtækið hefur þurft að vera
með vélar, vinnuvélar, tæki og tól
fyrir norðan og aukins launakostn-
aðar vegna þess hve verkið hefur
dregist á langinn. Samtals nema
kröfur Ósafls, samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins, rúmum
þremur milljörðum króna, og sam-
kvæmt sömu heimildum, væru
Vaðlaheiðargöng hf. reiðubúin að
greiða Ósafli um einn milljarð króna
í bætur. Mikið ber því á milli deilu-
aðila.
Þegja um sáttanefndina
Engar upplýsingar fengust í gær,
um hver niðurstaða svokallaðrar
sáttanefndar var í deilum félaganna
tveggja, né hvort þau ætla að una
niðurstöðu sáttanefndarinnar. Við-
mælendur töldu ólíklegt að aðilar
mundu una niðurstöðunni. Geri að-
ilar það ekki, er ekki um annað að
ræða en fara dómstólaleiðina.
Líkt og ítrekað hefur komið fram,
er ríkið ekki aðili að þessari deilu
milli Vaðlaheiðarganga hf. og Ósafls
hf. því framkvæmdin er einka-
framkvæmd.
Fylgjast grannt með
Stjórnvöld fylgjast samt sem áður
grannt með því hvernig mál þróast,
samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins, ekki síst vegna þess að
miklir hagsmunir ríkisins eru undir,
en ríkið hefur í tvígang lánað mikla
fjármuni til Vaðlaheiðarganga hf.,
fyrst 8,7 milljarða árið 2012 og í
fyrra var frekara lán upp á 4,7 millj-
arða veitt félaginu.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins hefur það ítrekað
verið rætt innan stjórnkerfisins, að
miklar líkur séu á að ríkið þurfi að
veita Vaðlaheiðargöngum enn eina
lánsheimildina, svo mögulegt reyn-
ist að ljúka gangagerðinni og upp-
gjöri aðila.
Raunar er sagður vera mikill
ágreiningur, bæði hjá stjórnvöldum
og meðal þingmanna um hvort veita
beri félaginu enn eitt lánið. Verði
niðurstaðan sú að veita félaginu ekki
frekari lán, þá blasir ekkert annað
við félaginu en að það fari í gjald-
þrot og við það myndu báðir deiluað-
ilar tapa gríðarlega miklum fjár-
munum og ríkið neyddist til þess að
yfirtaka göngin.
Einn viðmælandi benti á það í
gær, að ef veita ætti fyrirtækinu enn
eina fyrirgreiðsluna, þá væri jafn-
gott að hún yrði veitt með ríkis-
ábyrgð. Hann benti á að ríkissjóður
hefði lánað Vaðlaheiðargöngum
mikla fjármuni í tvígang og spurði
hver munurinn væri á því að ríkið
tæki þátt í stofnun hlutafélags, sem
ætti að vera sjálfbært í rekstri, en
reyndist svo ekki vera það, og ríkis-
ábyrgð.
Tók áhættu með hlutafélagi
„Ríkið lánaði þessu hlutafélagi og
tók áhættu með þeim sem fram-
kvæma. Ef það lá fyrir allan tímann,
að það væri ríkið sem ætti að taka
skellinn, ef það yrði skellur á annað
borð, hvers vegna var þá í upphafi
ekki veitt ríkisábyrgð og svo aftur
vorið 2017?“ spurði þessi viðmæl-
andi Morgunblaðsins.
Annar segir að miðað við þá stöðu
sem upp virðist vera komin, verði að
láta sverfa til stáls og setja fram-
kvæmdina í þrot. Aðeins þannig sé
hægt að koma mönnum í skilning
um það, að það sé ekkert gamanmál
að búa til hlutafélag um framkvæmd
sem þessa, án ríkisábyrgðar. „Ef
menn gefa eftir og láta kröfuhafana
komast upp með það að krefjast
þess að ríkið bæti alltaf peningum
við inn í hítina eftir dúk og disk, þá
vita menn það bara, næst þegar rík-
ið tekur þátt í því að stofna hluta-
félag um einhverja framkvæmd, að
það skiptir engu máli hvert hlutaféð
er, eða hvort það er ríkisábyrgð á
framkvæmdinni eða ekki, því ríkið
mun á endanum koma og borga
reikninginn og hirða leifarnar,“
sagði viðmælandinn.
Taldi 4,7 milljarða nægja
Benedikt Jóhannesson, fyrrver-
andi formaður Viðreisnar og fjár-
málaráðherra, lagði til við Alþingi
sem fjármálaráðherra, að ríkis-
sjóður veitti Vaðlaheiðargöngum hf.
frekara lán upp á 4,7 milljarða
króna, sem var veitt 2017. Benedikt
var í gær spurður hvort hann hefði
talið, að þessi frekari lánveiting,
myndi duga til þess að fram-
kvæmdum við göngin yrði lokið: „Já,
ég taldi að það ætti að vera tryggt.
Það eru svo sannarlega ekki gleðileg
tíðindi, að enn skuli vanta milljarða
króna í framkvæmdina.
Þegar við vorum að fjalla um
þetta í fjármálaráðuneytinu, þá
höfðum við alveg skilning á því að
framkvæmdirnar hefðu farið fram
úr áætlun, vegna hins mikla og sí-
fellda heitavatnsleka í göngunum,“
sagði Benedikt.
Litum á lekann sem hundsbit
Benedikt sagði jafnframt: „Ég
hugsaði bara á sínum tíma að þetta
væri bara eitthvert hundsbit, sem
við yrðum að sætta okkur við, því
lekinn hefði verið ófyrirséður. En ég
geri mér ekki grein fyrir því í hverju
aukin fjárþörf felst núna,“
Mjög mikið ber á milli deiluaðila
Vaðlaheiðargöng hf. og Ósafl hf. í hár saman Ágreiningurinn getur endað hjá dómstólum
Pólitískur ágreiningur um hvort Alþingi eigi að halda áfram að tryggja frekari lánveitingar ríkisins
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Vaðlaheiðargöng Miðað við þann ágreining sem uppi er á milli verkkaupans, Vaðlaheiðarganga hf., og verksalans,
Ósafls hf., er framtíðarrekstrarfyrirkomulag Vaðlaheiðarganganna háð mikilli óvissu um þessar mundir.
Jóhann Ólafsson
johann@mbl.is
Þrír dyraverðir standa fyrir styrkt-
artónleikum fyrir dyravörðinn sem
hlaut mænuskaða þegar ráðist var á
hann fyrir utan skemmtistaðinn
Shooters aðfaranótt sunnudags.
Fjórir menn hafa verið úrskurð-
aðir í tveggja vikna gæsluvarðhald,
grunaðir um að hafa ráðist á tvo
dyraverði fyrir utan staðinn, annar
þeirra meiddist lítið en samkvæmt
bráðabirgðaniðurstöðum læknis
hlaut hinn mænuskaða.
Aukin harka í miðbænum
„Það hefur verið að færast aukin
harka í miðbæ Reykjavíkur undan-
farin tvö ár,“ segir Trausti Már
Falkvard Traustason dyravörður í
samtali við mbl.is. Ásamt honum
standa fyrir tónleikunum Davíð
Blessing og Jón Pétur Vágseið, en
þeir hafa allir starfað sem dyraverð-
ir í tæp tíu ár. Trausti segir að hing-
að komi fólk sem sé vant meiri
hörku en áður hafi sést hér. „Svona
tilefnislausar árásir eins og um
helgina hafa ekki sést áður. Ég hef
aldrei vitað um annað eins,“ segir
hann.
Hingað til hafa ekki verið starf-
rækt sérstök samtök dyravarða, en
í ljósi atburða helgarinnar var boð-
að til fundar á sunnudaginn. „Þang-
að mættu margir af yfirdyravörðum
bæjarins og eigendur dyravarða-
fyrirtækja. Við erum að vinna að því
að stofna samtök og það munu
verða breytingar í miðbæ Reykja-
víkur varðandi öryggi dyravarða,“
segir Trausti.
Spurður hvort skjálfti sé meðal
dyravarða eftir árásina neitar
Trausti því, en segir menn sorg-
mædda. „Menn óttast að svona
árásir endurtaki sig. Það ríkir mikil
sorg meðal okkar allra yfir ástandi
vinar okkar,“ segir hann.
Tónleikarnir fara fram á sunnu-
dag og hefjast klukkan 20 á
skemmtistaðnum Paloma.
Hefur aldrei
vitað annað eins
Stofna dyravarðasamtök eftir árás
Morgunblaðið/Hari
Dyraverðir Davíð Blessing og
Trausti Már Falkcard Traustason.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Magnús Guðfinnsson veitingamaður
segir gamlan draum hafa ræst með
opnun Fóðurvagnsins við Árbæjar-
laugina. Hann hafi sem Árbæingur
talið skorta þjónustu í hverfinu, þá
sérstaklega við Árbæjarlaugina.
Svæðið sé vel sótt af Íslendingum og
ferðamönnum allt árið um kring.
Magnús er uppalinn á Suðureyri
við Súgandafjörð. „Maður byrjaði í
slorinu níu ára í saltfiski. Svo var
maður kominn á sjóinn 12 ára og var
sjómaður til tvítugs. Þaðan lá leiðin
suður í iðnnám. Síðustu 15 ár hef ég
selt fisk á innanlandsmarkaði fyrir
Merlo. Er þekktur sem Maggi
Merlo. Ég hef gengið með þann
draum í maganum að opna svona
vagn og vera með fisk og franskar,
sem ég hef mikið dálæti á.“
Hjónin afgreiða í sameiningu
Magnús afgreiðir í vagninum alla
daga frá hálf tólf til átta á kvöldin.
Eiginkona hans, Hjördís Ingvars-
dóttir, er honum til aðstoðar.
Magnús er með fjölbreyttan mat á
matseðlinum. Fyrir utan fisk og
franskar er boðið upp á heilsuvefjur,
þ.e. djúpsteiktan fisk í tortillabrauði.
„Síðan er ég með svokallaða lúxus-
pylsu, sem er djúpsteikt pylsa. Stór
og flott pylsa frá Stjörnugrís, beik-
on- og ostapylsa sem fyrirtækið er
nýbyrjað að framleiða. Hún er með
tortillaflögum, osti og aukabeikoni.
Svo er ég með gömlu og góðu SS-
pylsuna,“ segir Magnús, sem rekur
jafnframt fiskbúð í vagninum.
Fiskibollur og ferskur fiskur
„Ég býð jafnframt upp á plokkfisk
og fiskibollur, sem eru að mínu mati
með þeim betri. Svo erum við alltaf
með einn fiskrétt. Þá er ég búinn að
marínera fisk og sel hann ferskan.“
Magnús segir aðspurður víða boð-
ið upp á þetta fyrirkomulag í matar-
vögnum erlendis, þ.e. að selja fersk-
an og eldaðan fisk í vögnum.
Fóðurvagninn er sunnan við Flórí-
danavöllinn, aðalleikvang Fylkis í
Árbænum. Þar er jafnframt íþrótta-
hús Fylkis og líkamsræktarstöð
World Class. Handan götunnar er
svo Árbæjarlaugin, einn helsti sam-
komustaður Árbæinga.
Magnús kveðst hafa gert tilraunir
með matarvagn í Norðlingaholti. Þar
hafi hins vegar vantað umferð að
deginum til. Umferðin sé miklu meiri
á nýja staðnum.
Fiskur og franskar í
vagni við Árbæjarlaugina
Magnús Guðfinnsson hefur látið gamlan draum rætast
Morgunblaðið/Baldur
Fóðurvagninn Magnús við nýja veitingastaðinn. Í bakgrunni má sjá krakka
á leið á æfingu hjá Fylki. Fjöldi fólks fer um svæðið á hverjum dagi.