Morgunblaðið - 29.08.2018, Blaðsíða 13

Morgunblaðið/Kristín Heiða
hvít flögg eftir það til merkis um að
nú mætti almúginn tína söl,“ segir
Berglind og bætir við að ekkert mál
sé að þekkja sölin frá öðrum hafsins
gróðri, því þau eru rauðbrún að lit.
„En það er næring í öllum þessum
hafsins gróðri, ég tíni líka stundum
marinkjarna, hrossaþara og græn-
þörunga. Ég er svo þakklát fyrir sjó-
inn,“ segir Berglind í sæluvímu yfir
gnægtum jarðar og sælunni að fá að
vaða út í sjó og sækja sér björg í bú.
Nágranni Berglindar, Guðrún
Ólafsdóttir hómópati, var með í för
og var að fara í fyrsta skipti í sölva-
tínslu, en hún segist hafa borðað söl
árum saman. „Þetta er svo hollt,
stútfullt af snefilefnum. Söl eru sér-
lega joðrík og við fjölskyldan borð-
um þetta sem snakk allan veturinn.
Ég klippi sölin niður og set í brauð-
deig og svo er gott að mylja þau og
nota eins og salt út á salat, strá þeim
yfir. Ég naga þetta hvenær sem mig
langar til, ég er oft með poka með
mér í bílnum til að nasla, þá fer ég
síður í sælgæti eða aðra óhollustu,“
segir Guðrún.
Vasklegur kvennahópurinn
breiðir síðan úr sölvunum á grasið
þegar þær koma í land, til að láta
sólina og hafgoluna þurrka þau.
„Það tekur 14 klukkustundir að
fullþurrka söl, en við látum sól og
vind fyrst þurrka þau svolitla stund,
til að losna við mesta vökvann, svo
við getum fært þetta milli staða án
þess að allt verði rennandi blautt.“
Valkyrjur Berglind, Guðrún, Rannveig, Katrín, Urður, Hjördís og Sigríður.
Stórstreymi Best er að nýta stórstreymi til að komast sem lengst út að tína.
Ekki detta! Eins gott að hafa gott jafnvægi í sleipum þaranum.
Þurrkun Þær breiddu úr sölvunum á grasið og létu sól og vind um að þurrka.
DAGLEGT LÍF 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST 2018
Faxafeni 14 | 108 Reykjavík | Sími 551 6646
ÚTSÖLULOK
20-70% afsláttur
Opið virka daga kl. 10-18
Sonatorrek er ljóð eftir Egil
Skalla-Grímsson og er eitt
merkasta ljóð víkingaaldar.
Ljóðið er 25 erindi og ort undir
kviðuhætti og lýsir þar Egill
mikilli sorg sinni og reiði í garð
Óðins fyrir að hafa tekið tvo
syni sína. Er líður á ljóðið dreg-
ur Egill smám saman úr ásök-
unum sínum og að lokum þakk-
ar hann Óðni fyrir skáld-
skaparhæfileikana sem honum
höfðu hlotnast.
Samkvæmt Egils sögu var til-
urð ljóðsins sú að sonur hans
Böðvar lést í sjóslysi í Borgar-
firði. Skömmu áður hafði sonur
hans Gunnar einnig dáið. Lagð-
ist Egill þá í þunglyndi og ætlaði
að svelta sig til bana. Var þá
Þorgerður dóttir hans sótt og
með klókindum gat hún fengið
Egil til að hætta í sveltinu og
yrkja frekar kvæði. Aðferð Þor-
gerðar var sú að hún þóttist
ætla að fylgja honum í dauðann
og lagðist hjá honum. Bráðlega
fór hún svo að tyggja söl og gaf
föður sínum þá skýringu að hún
gerði það til flýta fyrir dauð-
anum. Sölin vöktu upp þorsta
hjá Agli og var honum færð
mjólk og þar með var úti um
áform hans. Í staðinn fékk Þor-
gerður hann til að yrkja erfiljóð
eftir synina og það ljóð varð
Sonatorrek. (heimild:
www.Wikipedia.org)
Söl björguðu
lífi Egils
DÓTTIRIN RÁÐAGÓÐA
Egill Stytta Magnúsar Ágústssonar
af Agli Skalla-Grímssyni.
Morgunblaðið/Ásdís
Sölin voru afvötnuð og soðin í mjólk eða mjólkurblandi, en til að ná vel úr
þeim nærandi efnum þurfti að sjóða þau lengi. Einnig þekktust sölvakökur
en þær voru gerðar úr rúgmjöli og sölvum. Sölin voru notuð til að drýgja
mjöl í brauð, og voru þau þá fyrst soðin í vatni, svo söxuð smátt, oftast með
tóbaks- eða káljárni og þannig hnoðuð saman við brauðið. Sölvabrauð voru
sögð líkjast seyddu rúgbrauði.
Varðveist hafa umsagnir fjögurra landlækna um lækningagildi sölva. Þeir
eru: Bjarni Pálsson, Oddur Hjaltalín, Jón Hjaltalín og Jónas Jónassen.
Oddur Hjaltalín segir: ,,Söl eru kælandi, vallgang mýkjandi, uppleysandi,
þvagleiðandi, nærandi, stillandi, svitadrífandi og styrkjandi. Fersk á lögð
deyfa þau hitabólgu og tök.“
Bjarni Pálsson telur að ný söl gagnist við gallsótt, niðurgangi, kveisu,
gigt, tæringu, brjóstveiki, lystarleysi, ógleði, ófeiti, ófrjósemi, kyndeyfð og
skyrbjúg. Enn fremur talar hann um að söl séu fitandi og leggur áherslu á
að þau auki frjósemi.
Jónas Jónassen telur söl gott hægðameðal og í bókinni Grasnytjar eftir
Björn Halldórsson í Sauðlauksdal segir að söl séu góð við sjóveiki og að
þeir sem með ofdrykkju hafi spillt reglu maga síns og blóðtempran hafi
gott af að nota söl fyrir mat og krydd næsta dag. Halldór Jónsson í Mið-
dalsgröf í Strandasýslu getur þess að gott sé að éta söl til að forðast sjó-
sótt.