Jökull


Jökull - 01.01.2004, Blaðsíða 19

Jökull - 01.01.2004, Blaðsíða 19
Glaciological application of InSAR topography data of W-Vatnajökull Vatnajökull, northern Mýrdalsjökull, Eyjafjallajökull, Tindfjallajökull and Torfajökull (Figure 1). The In- SAR data were used to create a DEM, with 5x5 m resolution, of the whole scene (Dall, 2003). The DEM was adjusted using differential GPS tracks along al- most every road and path within the survey area and western Vatnajökull. Relatively small but noisy ar- eas on the glacier were also filtered. The outcome is a DEM with resolution, which exceeds the resolution of all prior DEMs of large uninhabited areas in Iceland, and with an accuracy on the order of 1 m (Magnússon, 2003). Here, we present maps, derived from the new DEM, of the current ice-divides between the out- let glaciers of W-Vatnajökull and water-divides of the rivers draining them. By comparing them with older maps we note significant changes, especially the water-divides, most likely generated during re- cent glacier surges within W-Vatnajökull and the 1996 Gjálp eruption, north of Grímsvötn (Figure 2). The new DEM was also used to delineate pathways of sub- glacial watercourses and calculate the area distribu- tion of the outlet glaciers of W-Vatnajökull. Further- more, the new DEM revealed several features, pre- viously unrecognised, on the glacier surface, for in- stance a cauldron near the margin of the Köldukvísl- arjökull outlet glacier which has probably been gener- ated by geothermal activity. APPLICATION TO GLACIER HYDROLOGY We used the EMISAR DEM data to model the basal water drainage and basal water potential of W- Vatnajökull. A DEM of Skeiðarárjökull, generated in 1997 by Münzer et al. (1999) was also included in our study (Figure 2). The water potential at the glacier base is φ = ρwgzb + Pw (1) where ρw is the density of the water, g the acceler- ation of gravity, zb the sub-ice elevation and Pw the water pressure. Typically, the water tends to flow in tunnels under the glacier. The water pressure in such tunnels may be approximated for a steady state flow as (Paterson, 1994) Pw = Pi − kQ 1 12 (2) where k varies only with the local slope, Q is the wa- ter discharge rate and Pi = ρigH (3) is the ice overburden pressure. H is the ice thickness and ρi is the density of ice. At water divides where Q ∼= 0 and Pw ≈ Pi we get φ = gρizs + g(ρw − ρi)zb (4) where zs is the elevation of the glacier surface. Even though a low discharge condition is not ap- plicable to all of W-Vatnajökul this simple model was used to calculate a static potential for all of the area, using the basal DEM from the Science Insti- tute (Björnsson et al., 1988a, 1992a; Magnús T. Guð- mundsson, pers. comm., 2003) and a sub-sampled 100x100 m EMISAR DEM of the glacier surface. The surface DEM was filtered prior to calculation using 2-dimensional Gaussian filter with the width from −σ to σ equal to the ice thickness at each place. The filter is clipped at ±2σ rounded to a multiple of 200 m since the filter dimension always corresponds to an odd number of pixels, which means that the length between the centres of the edge pixels is always a multiple of 200 m. The filter ignores pixels where the ice thickness less than half the ice thickness at the centre pixel. Using this surface filtering we assumed that sur- face features had considerable effects on the basal wa- ter pressure over an area of the same length and width as the ice thickness. Location of water divides The water divides of all major glacial rivers from W- Vatnajökull were delineated applying the water poten- tial calculated from Equation 4. The water divides (Figure 2) where derived by digitizing streamlines, which lie perpendicular to the water potential con- tours, starting at the water divides between the rivers at the glacier margin and following the reverse direc- tion of the potential flow vectors. JÖKULL No. 54 19
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.