Fréttablaðið - 12.12.2018, Blaðsíða 12

Frá degi til dags
Halldór
Útgáfufélag: torg ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
ritStjórar: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is fréttablaðið.iS: Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttablaðið kalkofnsvegur 2, 101 reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is helgarblað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
menning: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is ljóSmyndir: Anton Brink anton@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is

Í góðum
bókum munu
þeir finna ró
og um leið
mun slakna á
spennu og
þreytan líða
úr þeim.

Tryggja
verður gott
starfsum-
hverfi og
grípa til
fyrirbyggj-
andi aðgerða
vegna auk-
innar slysa-
og veikinda-
fjarveru.
Nýju bragði beitt
Bættu nýju leyndarmáli við matseldina um hátíðarnar
Það er gott að setja sér markmið en jafn­vel háleitustu markmið skipta litlu máli ef ekki er staðið við þau. Þetta vita þeir fjölmörgu sem hafa í ofurbjartsýni sett sér markmið sem síðan reyndust með öllu óraunhæf. Sumir einstaklingar
eru hins vegar svo einbeittir að þeir eiga ekki ekki í
nokkrum vandræðum með að setja sér hin háleit­
ustu markmið og standa auðveldlega við þau. Hin
tíu ára Elísabet Ingvarsdóttir á Húsavík er ein þeirra
og ætti að vera okkur öllum fyrirmynd. Markmið
hennar fyrir árið 2018 var að lesa 100 bækur. Nú
þegar stutt er í að árinu ljúki hefur hún staðið við
það markmið og gott betur því hún hefur lesið mun
meira en hún hét sjálfri sér og heldur ótrauð áfram.
Sjónvarpsfréttin sem birtist á dögunum um lestrar­
hestinn Elísabetu var skemmtileg tilbreyting frá
þeim fréttum sem dembast yfir okkur og fjalla helst
um skandala, vesen og leiðindi. Þegar þær fréttir
eru settar í samhengi við fréttirnar af lestrarafrekum
Elísabetar er ekki annað hægt en að íhuga hversu
miklu betur margir væru staddir ef þeir hefðu vit á
því að vera heima hjá sér að lesa í stað þess að hella
sig fulla á börum landsins eða eyða tíma í að ausa úr
skálum reiði sinnar á athugasemdakerfum netsins.
„Allir ættu að lesa, það er róandi og hjálpar manni
í mörgu,“ sagði Elísabet þegar fjölmiðlar náðu tali
af henni. Þetta er hárrétt athugað. Lestri fylgir ró og
friður. Lesandi sem er niðursokkinn í bók leyfir ekki
utanaðkomandi áreiti að komast að sér. Hann er í
leiðangri í öðrum heimi þar sem hann getur ekki
verið fullkomlega viss um hvað gerist næst. Hann
les hverja blaðsíðuna á fætur annarri, fullur forvitni,
sæll í sínum einkaheimi og nýtur þess að vera í friði.
Það er alls ekki nægilegur friður í heimi nútíma­
mannsins. Hann er orðinn viljalaus þræll tækn­
innar, er fastur við síma og tæki stóran hluta sólar­
hringsins vegna þess að hann vill alls ekki missa af
neinu. Alltof sjaldan er ró í kringum hann. Afleið­
ingin er sú að hann er kvíðinn, óöruggur og þung­
lyndur og álag er að sliga hann. Vansæll sækir hann í
róandi lyf og leitar aðstoðar hjá sérfræðingum. Lífið
er honum erfitt. Hollast væri honum að slaka á og
til þess eru vissulega margar leiðir. Ein af þeim betri
er að sökkva sér í bóklestur. Nú vill svo vel til að
þetta er einmitt árstíminn til þess. Jólabækurnar eru
komnar á markað, úrvalið er einstaklega gott þetta
árið og allir eiga auðveldlega að finna góðar bækur
við sitt hæfi.
Hin tíu ára gamla Elísabet sagði fréttamanni að
hún ætti von á því að fá margar bækur í jólagjöf.
Yfir þeim mun hún liggja yfir jólin, sæl og ánægð og
víst mun hún margt af þeim læra. Hinir fullorðnu,
sérstaklega þeir sem kvíða og áhyggjum eru haldnir,
ættu að fara að dæmi Elísabetar og lesa um jólin. Í
góðum bókum munu þeir finna ró og um leið mun
slakna á spennu og þreytan líða úr þeim. Þeir munu
komast að því eins og lestrarhesturinn Elísabet að
bóklestur hjálpar manni í ansi mörgu.
Lestrarhestar
Hversu hratt eigum við að hlaupa í vinnunni? Þetta er ein algengasta spurningin sem ég fæ frá félagsmönnum aðildarfélaga BSRB. Það er
áhyggjuefni hvernig álagið á starfsmenn sem sinna
opinberri þjónustu hefur aukist verulega á undan­
förnum árum þrátt fyrri uppsveiflu í efnahagslífinu.
Við sjáum það hvert sem litið er að starfsemi hins
opinbera er rekin á lágmarksmönnun. Okkar félags­
menn eru stoltir af því að sinna þeim mikilvægu
verkefnum sem heyra undir almannaþjónustuna. Þeir
hafa lagt mikið á sig við að veita góða þjónustu þrátt
fyrir mikið álag en það er ljóst að eitthvað þarf undan
að láta.
Afleiðingarnar af undirmönnun og álagi blasa við
okkur. Tölur frá styrktarsjóðum aðildarfélaga BSRB
sýna að heilsu félagsmanna hrakar. Tveir af hverjum
þremur starfsmönnum ríkis og sveitarfélaga eru konur
og er það sama hlutfall kvenna sem leitar til VIRK
vegna streitu og álags sem leiðir til kulnunar, geðsjúk­
dóma og stoðkerfisvandamála.
Rannsóknir sýna að starfsfólk í velferðarþjónustu
upplifir verri líkamlega og andlega heilsu og minni
starfsánægju samanborið við aðrar starfsstéttir. Ítrekað
hefur verið bent á að ein besta leiðin til að fyrirbyggja
þetta er að vinna gegn streituvöldum á vinnustað, bæta
aðstæður stjórnenda og vinnuumhverfis í heild.
Í nýrri ársskýrslu Vinnueftirlitsins kemur fram að
slysin séu flest í opinberri þjónustu og þar er lögreglan
sérstaklega nefnd. Hér verður að bregðast við og tryggja
að opinberir aðilar fylgi lögum og reglum um vinnu­
vernd.
Almannaþjónustan gegnir lykilhlutverki í upp­
byggingu samfélagsins. Þetta eru störfin í heilbrigðis­
þjónustunni, félagsþjónustunni, menntun, löggæslu
og víðar. Það má ekki veita neinn afslátt af mönnun,
sér í lagi þegar skortur á starfsfólki hefur svo alvarlegar
afleiðingar. Tryggja verður gott starfsumhverfi og grípa
til fyrirbyggjandi aðgerða vegna aukinnar slysa­ og
veikindafjarveru. Þetta er samfélagslegt verkefni og
á því bera opinberir atvinnurekendur og stjórnvöld
ábyrgð.
Álagið hefur afleiðingar
Sonja Ýr
Þorbergsdóttir
formaður BSRB
Nauðsyn brýtur lög
Eftirmál klausturfokks þing-
mannanna orðljótu hafa síst
bætt stöðu þeirra í pólitíkinni
og lífinu. Skömmin er svo mikil
að enn eru þeir að bíta af henni
höfuðið. Líklega er þó lítið eftir
þar sem alþýðuhetjan Bára
Halldórsdóttir upplýsti í gær að
fjórir þingdólganna vildu fá hana
yfirheyrða fyrir héraðsdómi.
Þrumur og eldingar heyrðust á
Facebook í kjölfarið og ljóst að
fólk með sæmilega óskaddaða
sómakennd ætlar sér að standa
þétt að baki Báru, meðal annars
með vísan til hins fornkveðna
að nauðsyn brjóti lög og að bæði
þörf og nauðsyn hafi verið á
Klaustursafhjúpuninni.
Almennir skjaldborgarar
Reiður múgurinn ruddist fram
á samfélagsmiðlum og lýsti sig
ekki síst tilbúinn til þess að
styrkja Báru fjárhagslega í laga-
flækjunum sem mögulega bíða
hennar. Mikill hasar var í opnum
Facebook-hópi, Takk Bára, þar
sem fólk skráir sig í halarófu.
Vandséð er að almennum borg-
urum hafi runnið blóðið jafn
heitt til skyldunnar frá hruni og
Bára stendur ekki ein. Þannig eru
til dæmis uppi áform um að fjöl-
menna með henni fyrir dóminn.
„Kæra Bára! Við stöndum
með þér og verjum þig. Það
verður hópur af fólki með þér á
mánudaginn og nú hefjum við
söfnun fyrir þig!“ sagði stofnandi
síðunnar, Rannveig Tenchi, í gær.
thorarinn@frettabladid.is
1 2 . d e s e m b e r 2 0 1 8 m I Ð V I K U d A G U r12 s K o Ð U n ∙ F r É T T A b L A Ð I Ð
SKOÐUN
1
2
-1
2
-2
0
1
8

0
4
:4
3
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
1
B
6
-A
3
9
C
2
1
B
6
-A
2
6
0
2
1
B
6
-A
1
2
4
2
1
B
6
-9
F
E
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
5
6
s
_
1
1
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K