Ljósmæðrablaðið - 01.12.2017, Qupperneq 8
8 LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - DESEMBER 2017
Dagana 18.-22. júní 2017 fór fram 31. ráðstefna alheimssamtaka ljós-
mæðra (ICM), í Toronto í Kanada. Dagskrá ráðstefnunnar var mjög
fjölbreytt en yfir 700 fyrirlestrar og rúmlega 500 veggspjöld voru
kynnt á ráðstefnunni. Aldrei hafa jafn mörg erindi og veggspjöld verið
kynnt á ráðstefnu ICM og gefur það til kynna hversu kröftugt rann-
sóknarstarf fer fram meðal ljósmæðra víðsvegar um heiminn. Um 4200
ljósmæður frá 112 löndum sóttu ráðstefnuna.
Alls sóttu 27 íslenskar ljósmæður ráðstefnuna og það vakti að sjálf-
sögðu athygli að fjölmargar íslenskar ljósmæður kynntu sínar rann-
sóknir bæði með fyrirlestrum og með veggspjöldum. Aldrei hafa verið
fleiri framlög frá íslenskum ljósmæðrum á ráðstefnu ICM sem er að
sjálfsögðu mikið fagnaðarefni.
Margir athyglisverðir fyrirlestrar voru fluttir á ráðstefnunni og allt
of langt mál væri að telja upp allt það sem undirrituðum þótti áhuga-
vert. Úrvalið var slíkt að það var mjög erfitt að velja hvaða fyrirlestra
maður ætti að sitja. Margir fyrirlestrar voru um inngrip í fæðingu,
slæma upplifun af fæðingu, val kvenna á fæðingarstað, stuðningur við
konur sem hafa upplifað ofbeldi og þjónustu ljósmæðra eftir fæðingu,
svo eitthvað sé nefnt. Við völdum nokkrar kynningar sem sérstaklega
vöktu athygli okkar til að fjalla stuttlega um í þessari grein.
Ein rannsókn var framkvæmd bæði í Ástralíu og í Bretlandi, þar
sem könnuð voru áhrif fæðingarstaðar á störf ljósmæðra. Í umfjöllun
um bakgrunn kom fram að sýnt hafi verið fram á að fæðingarstaður
hafi áhrif á útkomu kvenna og barna í fæðingu en lítið væri vitað um
áhrif fæðingarstaðar á störf ljósmæðra. Rannsóknin var eigindleg þar
sem tekin voru rýnihópaviðtöl við ljósmæður. Viðtöl voru tekin við
fjóra hópa ljósmæðra þar sem hver hópur samanstóð af fjórum ljós-
mæðrum. Þrír hópanna voru í Ástralíu og einn í Bretlandi. Í niður-
stöðum rannsóknarinnar kom fram að ljósmæður höfðu að leiðarljósi
hvar sem þær störfuðu, að fylgjast náið með vellíðan móður og barns
og gangi fæðingarinnar og mikið var lagt upp úr gæðum þjónustunnar
og öryggi móður og barns. Á sama tíma kom fram að fæðingarstað-
urinn hefði áhrif á vinnulag ljósmæðranna. Að þær hefðu meiri tíma
til að vera með konunum þegar þær væru að vinna í heimahúsi eða á
fæðingarheimilum og gætu betur stutt konurnar. Það kom einnig fram
að við þær aðstæður upplifðu ljósmæður meira sjálfstæði og afslapp-
aðra andrúmsloft heldur en á sjúkrahúsum og hefðu meiri trú á því að
fæðingin yrði eðlileg (fyrirlestur A11.03 Eugene Declercq).
Ljósmæður frá Skotlandi og Nýja-Sjálandi stóðu fyrir málstofu
um störf ljósmæðra í dreifðari byggðum þessara landa, en landfræði-
legum aðstæðum á þessum slóðum svipar að mörgu leyti til Íslands
þótt veðurfar kunni að vera betra. Skipulagi þjónustunnar var lýst og
fjallað um þau vandamál sem ljósmæður geta staðið frammi fyrir þegar
þær sinna konum í barneignarferli á stóru svæði sem ekki er alltaf
auðvelt yfirferðar. Aðstöðuleysi og skortur á stuðningi við þjónustuna
gat dregið máttinn úr þessum landsbyggðarljósmæðrum en ástríða
þeirra fyrir því að byggja upp góða þjónustu við fæðandi konur í sinni
heimabyggð fleytti þeim langt (málstofa S06, Mary Kensington, Jean
Rankin, Susan Crowther, Andrea Gilkison, Ruth Deery).
Í einni málstofu var fjallað um hvernig væri hægt að nota mismun-
andi öpp til þess að auka gæði þjónustu ljósmæðra. Meðal annars
sagði ljósmóðir frá Spáni frá því hvernig hún hafði tekið þátt í hópa-
vinnu sem hannaði app fyrir konur sem taka getnaðarvarnarpillu. Fram
kom í rannsókn sem hún gerði að á milli 65-70% kvenna tækju pill-
una á rangan hátt, það er annað hvort að of langt liði á milli inntöku
eða að þær gleymdu að taka inn pillu. Hún sagði einnig frá því að í
18% tilfella höfðu konurnar ekki notað neina aðra getnaðarvörn í kjöl-
farið, þrátt fyrir að þær vissu að virkni pillunnar minnkaði ef hún væri
ekki tekin rétt og að 43% þeirra sem höfðu gleymt að taka pilluna á
réttum tíma höfðu áhyggjur af því að verða ófrískar í kjölfarið. Þessar
niðurstöður höfðu orðið til þess að hún fékk með sér fólk til að þróa
appið. En appið er ekki eingöngu til að minna konur á að taka pill-
una á vissum tímum heldur einnig til að skrá tíma á inntöku og veita
leiðbeiningar um hvernig á að bregðast við ef pilla gleymist, veikindi
koma upp eða upplýsingar um, í hvaða tilfellum eigi að leita til ljós-
móður (fyrirlestur H05.01, Eva Adarve).
Einnig var í þessari málstofu kynnt app fyrir ófrískar konur sem eru
með sykursýki. Rannsókn var gerð í Noregi á því hvaða áhrif það hafði
á blóðsykurstjórnun að nota appið til þess að skrá ýmsa þætti, svo sem
matarinntöku og hreyfingu. Rannsóknin var með tilraunasniði þar sem
240 kvenna hópi var skipt í tvo hópa, annar hópurinn notaði appið en
hinn ekki og mælingar á blóðsykri voru gerðar við 33. og 36. viku og
þremur mánuðum eftir fæðingu. Í ljós kom að marktækur munur var á
því hversu góð blóðsykurstjórnunin var á þessum þremur mismunandi
tímum, þannig að appið var mjög gagnlegt til þess að bæta blóðsykur-
stjórn ófrískra kvenna (fyrirlestur H05.02, Iren Borgen).
Haldin var málstofa um að annast umönnunaraðilana (e. caring for
the carers) þar sem fjallað var um erfiðar aðstæður og atvik í starfi
ALHEIMSRÁÐSTEFNA
LJÓSMÆÐRA Í TORONTO
F R É T T I R Ú R F É L A G S S TA R F I
Höfundar við Niagrafossa.