Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.10.2018, Blaðsíða 12

MISSKILNINGUR
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21.10. 2018
Kjartan
Guðmundsson
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Þ að má segja að það séákveðið fiskiþema hjá mér
en fyrst er það eigin
misskilningur, og ég
er nú örugglega ekki
einn um að hafa
haldið vandræðalega
lengi að bjór væri
gerður úr humrum
en ekki humlum, eða
hvað?“ segir Kjartan
Guðmundsson
fjölmiðla-
maður.
Fyndn-
asta misskiln-
inginn á samt
gamall skólabróð-
ir Kjartans. „Hann
hélt því statt og stöðugt fram
við okkur skólasystkinin að
hann hefði séð lifandi
harðfisk.
Svo var það annar
sem hélt að plokk-
fiskur væri fisk-
tegund eins og
þorskur og ýsa,
en hann var ein-
mitt að vinna
sem þjónn á
sjávarréttaveit-
ingastað.“
Bjór úr humrum
L íkt og eflaust fjölmörg börn ólst ég upp við yfirvofandiógn við garnaflækju og trúði því langt fram eftir aldri að
það yrðu örlög manns færi maður fram úr sér við að rúlla
niður brekkur í góðum fíling. Var reyndar aldrei með alveg á
hreinu hvað garnaflækja væri, tengdi það helst við garn, en
það hljómaði engu að síður hræðilega og eitthvað sem maður
væri betur settur án,“ segir Birta Björnsdóttir fréttakona.
„Af sama meiði var óttinn við að hætta að stækka sömu-
leiðis yfirvofandi yrði manni á að borða kertavax. Það var
reyndar minni freisting en að rúlla sér niður brekkur. Ég
man ekki hvaðan sá fróðleikur var fenginn en ég trúði því
einnig sömuleiðis stóran hluta barnæsku minnar að það væri
stórhættulegt að gleypa tyggjó. Ef það gerðist biði manns
aðeins tvennt; botnlangabólga eða sprunginn magi. Ég sá
fyrir mér botnlangann eins og lítið rör sem smám saman
fylltist af tyggjóklessum sem ég gleypti óvart öðru hverju.
Mér hefur svo verið sagt að ég hafi eitthvað misskilið
hvernig jarðarfarir fara fram þegar ég var barn. Þannig
fylgdist ég víst afar áhugasöm með útför Kristjáns heitins
Eldjárns, þá um þriggja ára gömul. Þótt framboð á sjón-
varpsefni hafi sannarlega verið minna þá en nú fannst
mömmu þetta víst fremur sérstakur áhugi þar til ég spurði
hana, límd við sjónvarpsskjáinn, hvenær hann færi eigin-
lega ofan í kistuna.
Einn eftirlætis misskilningur æsku minnar
er þó kominn frá systur minni. Um miðjan
níunda áratuginn voru skyggni einhver
smartasta flík sem hægt var að
skarta. Litla systir fylgdist
grannt með veðurfréttum
um tíma til að kanna
hvort veðurfréttafólkið
mæltist til þess að við not-
uðum skyggni á komandi
dögum með orðunum „skyggni
ágætt“.
Svo hélt ég langt fram á fullorðinsár að
mamma væri með ofnæmi fyrir köttum. Það var
reyndar ekki byggt á misskilningi heldur helberri lygi.
Mamma sagði okkur systrum að hún væri með bráða-
ofnæmi fyrir köttum til að losna við sífellt suð um gæludýr.
Það komst ekki upp um þessa aðferðafræði móður minnar
fyrr en löngu síðar, þegar allir voru fluttir að heiman og
hættir að biðja um ketti.
Þótt það megi hafa gaman af misskilningi for-
tíðarinnar neyðist maður einnig til að vera auð-
mjúkur gagnvart því að sumt lærist seint eða
aldrei. Ég verð til dæmis enn eins og sauð-
ur þegar fólk reynir að segja mér til veg-
ar með því að nota áttirnar. Þegar eitt-
hvað er „á suðursvölunum“ eða
„norðanmegin við húsið“ gæti ég alveg
eins verið að taka við leiðbeiningum á fram-
andi tungumáli.“
Skyggni ágætt
Birta
Björnsdóttir
Morgunblaðið/Eggert
Getty Images/iStockphoto
Ég hélt alltaf að …
Þegar Burt Reynolds dó uppgötvaði undirrituð að
hann var ekki Tom Selleck. Þar til þá hafði ég haldið
að þeir væru einn og sami maðurinn. Um daginn
hitti ég mann og þurfti að útskýra fyrir honum að
Stefán Hilmarsson og Sigmundur Ernir væru ekki
hálfbræður. Hann hafði líka haldið það hálfa ævina.
Vinur minn hélt að Grensás væri Hlemmur alveg til
12 ára því hann bjó í úthverfi og skipti alltaf um
strætó á Grensási eins og mörg úthverfabörn og
fannst það því hlyti að vera aðalstrætóstoppistöðin.
Á stúfunum komst blaðamaður að því að margir
luma á svona sögum, af einhverju sem þeir voru
fullvissir um, sem börn og fullorðnir, vandræðalega
lengi oft. Og P.S. Ég lærði allt of fullorðin að
Katar er land. Ekki bílategund.
Júlía Margrét Alexandersdóttir julia@mbl.is